Bij mensen ouder dan 40 is de systolische bloeddruk, het hoogste getal, belangrijker dan de diastolische bloeddruk. De systolische waarde is namelijk een betere voorspeller van een beroerte en hartaanval. Slechts een van de twee getallen hoeft maar hoger te zijn dan normaal en er is al sprake van een hoge bloeddruk.
Maar is een hoge onderdruk gevaarlijk? Het antwoord is ja. Een hoge onderdruk is zelfs nog gevaarlijker dan een hoge bovendruk. Bij een hoge onderdruk blijft de druk in uw aderen en bloedvaten te hoog, zelfs wanneer uw hart geen bloed pompt en dus ontspant.
Wel is het zo dat een te hoge onderdruk minder relevant is voor het bepalen van een hoge bloeddruk. Met andere woorden: de bovendruk is belangrijker voor de diagnose hoge bloeddruk. De onderdruk en bovendruk samen noemen we de bloeddruk.
Een gezonde diastolische bloeddruk ligt tussen de 60 en 80 mmHg. Als uw diastolische druk te hoog is, kan dit wijzen op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals hartaanvallen en beroertes. De bovenste waarde die gemeten wordt tijdens een bloeddrukmeting is de systolische bloeddruk.
Als het hart zich ontspant neemt de druk in de slagaders af. Dit is de diastolische druk ofwel de onderdruk. Een optimale systolische bloeddruk is 120 mmHg of lager en een optimale diastolische bloeddruk is 80 mmHg of lager.
De Europese richtlijn (Visseren, 2021) beveelt aan om bij ouderen te streven naar een bloeddruk van systolisch bloeddruk < 140 mmHg en indien goed verdragen, tot < 130 mmHg.
De onderdruk (diastolische bloeddruk) is de druk wanneer het hart zich ontspant. De bloeddruk kan worden gemeten met een bloeddrukmeter. De bloeddruk wordt uitgedrukt in millimeters kwik, afgekort tot mmHg. Bij een verhoogde bloeddruk is de bovendruk hoger dan 140 mmHg en de onderdruk hoger dan 90 mmHg.
Het verschil tussen de systolische en diastolische bloeddruk wordt polsdruk genoemd. Er zijn verschillende manieren om uw onderdruk te verlagen, zoals veranderingen in levensstijl. Dit kan bijvoorbeeld door de zoutinname te beperken, regelmatig te bewegen, alcoholgebruik en roken te verminderen.
Bij zeer hoge waarden kun je last hebben van hoofdpijn in het achterhoofd, sneller vermoeid geraken en vlugger kortademig. Je kunt wel symptomen hebben van de aandoeningen die aan de basis liggen van de hypertensie zoals algemene zwakte, misselijkheid, obstipatie, hartkloppingen, warmteopstoten.
Een normale bloeddruk voor een man is 130 bovendruk (= de druk op de aderen wanneer het hart samentrekt) tegenover 80 onderdruk (= de druk op de aderen wanneer het hart ontspant). De normale bloeddruk voor een vrouw is 120 bovendruk tegenover 75 onderdruk.
110/65 in het eerste levensjaar;115/75 tussen 1 en 5 jaar;125/85 tussen 6 en 10 jaar;140/90 boven de 10 jaar.
Drink meer water. Zoals eerder genoemd kan zelfs water drinken je bloeddruk verlagen. Water drinken is goed voor de bloedsomloop en helpt om afvalstoffen te verwijderen. Drink daarom 1,5 tot 2 liter per dag.
Een gezonde bloeddruk ligt onder 140/90 mmHg, maar het risico op hart- en vaatziekten neemt toe als de bloeddruk stijgt. Waarden vanaf 140/90 mmHg worden als hoge bloeddrukwaarden beschouwd. Ernstig verhoogde waarden zijn gevaarlijke bloeddrukwaarden en liggen boven 180/110 mmHg.
Een 3-voudige bloeddrukmeting met korte tussenpozen verbetert de nauwkeurigheid, maar moet met zorg worden uitgevoerd. Te vaak achter elkaar meten kan ongemak en schade aan de bovenarm veroorzaken, afhankelijk van de conditie van de arm en het type bloeddrukmeter.
Minder zout eten verlaagt je bloeddruk. Je let op zout door bijvoorbeeld kant-en-klaarmaaltijden, eten uit pakjes en zakje en zoute snacks zoveel mogelijk te laten staan. In verse, onbewerkte producten zit geen zout. En het zout dat je zelf over het eten strooit kun je vervangen door (verse) kruiden.
Je gaat twee keer per dag je bloeddruk meten: 's ochtends tussen 6-9 uur en 's avonds tussen 18-21 uur. Buiten deze tijden zal de bloeddrukmeter niet meten.
Wanneer je voldoende intensief beweegt, stijgt de bovendruk in het bloed, terwijl de onderdruk dezelfde blijft. Na lichaamsbeweging die je sneller doet ademen en die je hart sneller doet slaan (aërobe lichaamsbeweging), zal je bloeddruk gedurende enkele uren dalen tot onder de rustdruk.
Heeft u een hoge bloeddruk en/of vaak hoofdpijn? Dan kan een banaan helpen. Bananen zijn namelijk rijk aan het mineraal kalium, uit onderzoek is gebleken dat het eten van 2 stuks per dag al voldoende is voor een bloeddrukdaling van 10%.
Met 150 minuten per week stevig wandelen, kun je je bloeddruk 4 punten of meer verlagen. Bewegen werkt volgens sommige studies net zo goed als bloeddrukverlagende medicijnen”, legt Van der Putten uit.
Een gezonde bloeddruk is een bovendruk lager dan 140 en een onderdruk minder dan 90 (140/90).
Als je dus op zoek bent naar wat extra bloeddrukverlagende voeding, volg dan een dieet met kaliumrijke producten. Je kunt hierbij denken aan groenten (spinazie, erwten, tomaten en zoete aardappelen), fruit (bananen, meloenen en abrikozen) en magere melk of yoghurt.
In de periode tussen de eerste en de tweede bloeddrukmeting (waarbij dus de pols geteld wordt) dient de deelnemer rustig te blijven zitten, zonder te praten (aangezien bewegen en praten invloed heeft op de hoogte van de bloeddruk) Na de duplo-meting aan de arm zal de bloeddruk aan de enkel gemeten worden (bijlage 8c).