Zelfreflectie is belangrijk omdat je zo bewust investeert in je eigen persoonlijke ontwikkeling. Je neemt de tijd om stil te staan bij wat je doet en wat het je oplevert. Je kijkt als het ware in de spiegel naar je eigen gedrag. Door kritisch te kijken en te reflecteren op jezelf, leer je van je eigen gedrag.
Reflectievragen om terug te blikken
Wat maakte dat het een succes was? Welke eigenschappen en kwaliteiten heb je hiervoor ingezet? Wat heb je over jezelf geleerd? Op welk moment voelde je je het vrolijkst?
Zelfreflectie is jezelf een spiegel voorhouden. Je onderzoekt je eigen denken en handelen. Door dit onderzoek wordt je bewust waarom je op een bepaalde manier handelt en wat de gevolgen hiervan zijn. “Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.”
Wat heb je nodig voor zelfreflectie? Beeldvorming van je eigen gedrag. Je moet een mentale representatie, een idee hebben, van dat wat jij niet ziet maar anderen wel: je eigen gedrag. Dit beeld komt tot stand door samenwerking van je persoonlijkheid en de contexten waarin je je bevindt.
Ideaal als reflectiemateriaal zijn aluminiumplaten welke in een zuurstofloze ruimte (inerte atmosfeer) spiegelglad gemaakt zijn en voorzien van een dunne laag doorzichtige coating . De coating voorkomt de oxidatie van het aluminium. De meeste armaturen zijn om deze reden van dit soort aluminium gemaakt.
Waarom is dat soms zo moeilijk? Wanneer je vrijuit reflecteert, is het heel makkelijk om net even te lief te zijn voor jezelf. Misschien komt er wel een kritische doorvraag-vraag bij je op, maar het is heel makkelijk om jezelf voor de gek te houden en de moeilijke vragen te ontwijken.
Observeer jezelf zoals je daadwerkelijk bent: observeer je gelaatsuitdrukkingen, houding, kleding, manier van ademhalen, kijken en wellicht ook spreken. Nu zie je jezelf in de door jouw uitgekozen situatie. Als televisiekijker kun je zien wat er van begin tot eind gebeurd.
Zo zijn er bijvoorbeeld het spiraalmodel van Korthagen, het ui-model van Korthagen, het model van Kolb (1984), het reflectiemodel van Atkins en Murphy (1984), het model van Oelofsen (2012). Het overgrote deel van de reflectiemodellen is cyclisch.
Zelfreflectie is een speciale vorm van reflecteren. Het verschil is dat je zelfreflectie zelfstandig toepast, dat wil zeggen dat je dit op eigen initiatief en alleen doet. Je vergaart op die manier de nodige zelfkennis. Zelfreflectie vraagt daarom wel wat zelfdiscipline.
We moeten begrip hebben van hetgeen psychologen definiëren als 'zelfreflecterend bewustzijn. ' Het is eigenlijk een 'metacognitieve' vaardigheid die we allemaal kunnen trainen en versterken. Het betekent bovenal dat we kunnen nadenken over en reflecteren op onze eigen mentale en emotionele processen.
Reflectie helpt bij het vergroten van zelfkennis, het ontwikkelen van een adequate attitude en vaardigheden en het construeren van nieuwe kennis en deze integreren in het eigen handelen. Zo blijf je leren en je handelen verbeteren.
Het is een proces van bewustwording. Vaak vindt reflectie plaats na een bepaalde ervaring. Je leert van ervaringen als je erover reflecteert. Door reflectie bekijk je of je aannames, vooronderstellingen en zienswijzen de juiste zijn of dat je zaken ook anders kunt zien, waardoor deze zaken veranderen.
De Starr-methode wordt het meest gebruikt om te reflecteren op jezelf. Met deze manier van zelfreflectie kijk je naar jouw taak in een geheel, je acties die je onderneemt en het resultaat ervan. Deze reflectiemethode is heel effectief en werkt in 5 stappen: situatie, taak, actie, resultaat en reflectie.
Reflecteren geeft medewerkers de kans om te kijken in hoeverre het hen lukt zo te communiceren en te werk te gaan zoals zij en anderen dit graag hebben. Het geeft de kans te bedenken wat bijdraagt aan wat goed gaat in hun communicatie en werk, maar ook wat hen belemmert in hun gesprekken en zo hun werk te verbeteren.
Zelfreflectie is een uiterst krachtige tool, maar zo over jezelf nadenken kan soms ongemakkelijk aanvoelen. Het vergt kwetsbaarheid, moed, toewijding en tijd. Met deze zelfreflectie voorbeelden helpen we je nadenken over je eigen gevoelens en over redenen van bepaald gedrag, om uiteindelijk te groeien als persoon.
Iemand die moeite heeft om zijn zelfbeeld overeen te laten stemmen met het beeld dat zijn omgeving van hem heeft, kan je zeker aanleren waar hem de crux zit. En hoe hij deze beelden beter op elkaar kan afstemmen. Dan begin je met hem uit te leggen dat mensen alleen maar je buitenkant zien.
Begin op tijd met reflecteren en niet pas zodra je het verslag moet inleveren. Houd een logboek bij waarin je aantekeningen maakt van wat er gebeurd is en wat je hebt geleerd of wat je vast wil houden voor je eigen ontwikkeling. Hiermee voorkom je veel werk achteraf.
Zelfreflectie is als in de spiegel kijken en jezelf kritisch onder de loep nemen. Alle mooie en minder mooie eigenschappen van alle kanten bekijken. Door zelfreflectie leer je jezelf kennen, het vergroot je zelfkennis en zelfinzicht.
Een vaardigheid betekent dat je reflecteren op jezelf kan leren. Door regelmatig te reflecteren op je eigen handelen (en daar ook acties aan te koppelen!) ben je in staat om jezelf te ontwikkelen en je gedrag en prestaties te verbeteren.
De voordelen van reflecteren zijn: Je vergroot je zelfkennis. Je bent je bewust van de emoties die in bepaalde situaties bij jou een rol spelen. Je krijg inzicht in hoe je daarnaar handelt.