Slopen of bouwen zonder vergunning of in afwijking van de vergunning kan een strafbaar feit opleveren.De maximale straf is hechtenis van maximaal vier maanden of een geldboete van maximaal € 4.500,–.
De gemeente kan namelijk een boete uitdelen, of de verbouwing stilleggen totdat je de vergunning rond hebt. Ook kan het zijn dat je het bouwwerk in de originele staat moet herstellen. En, ook niet onbelangrijk: wie bouwt zonder vergunning terwijl dit wel nodig is, is niet verzekerd.
U kunt achteraf alsnog een vergunning aanvragen. Hier zijn dan wel extra kosten aan verbonden. Of u kunt het bouwwerk weer afbreken. Als het bouwwerk geen vergunning krijgt en u laat het staan, dan krijgt u te maken met de gemeente, omdat er sprake is van illegale bebouwing.
Voor de meeste werken heeft u in principe altijd een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen (de vroegere bouwvergunning) nodig. In sommige gevallen kunnen vergunningsplichtige werken vrijgesteld zijn van de vergunningsplicht. In die gevallen kunt u de werken uitvoeren zonder voorafgaande procedures.
De aanvrager van een vergunning die het niet eens is met de weigering van de vergunning kan een bezwaarschrift indienen bij de vergunninginstantie. Dat moet uiterlijk binnen 6 weken na het besluit. Een advocaat bestuursrecht kan daarvoor als specialist ingeschakeld worden.
Weet je niet zeker of de verbouwing van jouw buren wel vergunningsplichtig is? Dan kun je via het Omgevingsloket een vergunningscheck doen. Via deze check moet je een aantal vragen beantwoorden die overeen komen met de verbouwing. Zo weet je binnen een minuut of 10 of de buren wel of niet vergunningsplichtig zijn.
Bij een weigering van de vergunning heeft u dertig dagen de tijd om beroep in te dienen tegen de beslissing. U kunt ook overwegen om een aangepaste aanvraag in te dienen. Doe dit zeker in overleg met de gemeente. Als de vergunning werd geweigerd, moet in bepaalde gevallen ook een affiche aangeplakt worden.
Voor de behandeling van de vergunningaanvraag geldt meestal een strikte termijn. De gemeente moet binnen 8 weken na de dag van de aanvraag daarop een besluit nemen. Als niet binnen die termijn wordt beslist, en er is geen sprake van uitstel, dan ontstaat een vergunning van rechtswege.
Iedereen kan een klacht indienen. Je kan een proces verbaal krijgen voor bouwinbreuk, hiervan wordt melding gemaakt in het vergunningregister. Huidige illegale werken kunnen stopgezet worden op bevel van de bevoegde instantie, zowel schriftelijk als mondeling.
Geen verjaringstermijn
Er wordt vaak gedacht dat er voor illegaal gerealiseerde bouwwerken een verjaringstermijn geldt - maar dat is niet waar. Je mag simpelweg geen bouwwerken bouwen of laten staan zonder een omgevingsvergunning.
Gaat u bouwen, verbouwen of slopen? Controleer of u een vergunning nodig heeft of een sloopmelding moet doen via de Vergunningscheck van het Omgevingsloket. Na de check kunt u de vergunning direct online aanvragen of de sloopmelding indienen.
Gemeente of provincie verantwoordelijk
De omgevingsdienst mag dan in opdracht van de gemeente of provincie: vergunningen verlenen; toezicht houden; handhaven.
Bouwstop
De gemeente kan een bouwstop opleggen om de bouw van het illegale bouwwerk stil te leggen. Tijdens de bouw kan de gemeente een bouwstop opleggen als er wordt gebouwd zonder een vergunning of in afwijking van een vergunning. In dat geval mag je de bouw niet voortzetten op straffe van een forse boete.
Je hebt bijvoorbeeld geen vergunning nodig om dakpannen te vervangen, pleisterwerk te herstellen of gevels te kaleien. Een niet-overdekte constructie aanleggen van maximum 80m² heeft geen vergunning nodig. Denk maar aan een terras of zwembad. Ook voor tuinaanleg en beplanting heb je geen bouwvergunning nodig.
In de Bouwverordening is bepaald (en ook in de Algemene Wet Bestuursrecht) dat de Gemeente handhavend mag optreden. Slopen of bouwen zonder vergunning of in afwijking van de vergunning kan een strafbaar feit opleveren. De maximale straf is hechtenis van maximaal vier maanden of een geldboete van maximaal € 4.500,–.
De verjaring van een misdrijf betekent dat er geen herstel- en/of strafvordering meer ingesteld kan worden. Met andere woorden betekent dit dus dat om vervolgd te worden voor een bouwmisdrijf, de vordering binnen een bepaalde periode moet gebeuren. Zo niet, kan je je beroepen op de verjaringstermijn van het misdrijf.
Wil je een raam verticaal vergroten aan je achtergevel of je woning uitbreiden tot max. 40 m2 zonder stabiliteitsingrepen? Dan is er een melding nodig bij de gemeente. In deze gevallen wijzigt er niets aan de stabiliteit van je woning.
Kun je achteraf een vergunning aanvragen? Dat antwoord is eigenlijk vrij simpel… Ja, dat kan. Dit doe je ook volgens grotendeels dezelfde procedure.
Ook als de overheid te laat beslist op uw verzoek op grond van de Wet open overheid (Woo), kunt u soms een dwangsom krijgen. U moet dan eerst de overheid in gebreke stellen. Als de overheid daarna niet binnen 2 weken op uw Woo-verzoek beslist, kunt u een beroep niet tijdig beslissen instellen bij de rechtbank.
Dit wordt beslist door de bevoegde overheid (meestal het college van burgemeester en schepenen van de gemeente).
Als uw buren bezwaren of zorgen uiten, moet de lokale overheid bepalen of de impact van het voorstel op de voorzieningen van alle aangrenzende percelen acceptabel is en of het voorstel kan worden uitgevoerd.
Je vergunning vervalt als je niet begint te bouwen binnen de twee jaar, als de constructie binnen de drie jaar niet wind- en waterdicht is of als de werken gedurende twee jaar onderbroken worden.