Operatie Market Garden is de naam van een grote militaire actie van de geallieerden in Nederland in september 1944 die uiteindelijk misukt. De Duitse tegenstand wordt onderschat en het plan blijkt te hoog gegrepen. De operatie wordt ook wel aangeduid als de 'Slag om Arnhem'.
Operatie Market was de naam van de luchtlandingsoperatie die werd uitgevoerd door Britse, Amerikaanse en Poolse luchtlandingstroepen. Operatie Garden omvatte de opmars van de grondtroepen waarbij het Britse 30 e Legerkorps de luchtlandingstroepen bij de veroverde bruggen zo snel mogelijk moest ontzetten.
In de nacht van 25 september trokken 2398 soldaten zich terug naar bevrijd gebied achter de rivier. Operatie Market Garden was een uiterst ambitieuze operatie en mislukte uiteindelijk vanwege weersomstandigheden, communicatieproblemen en de verrassend sterke Duitse tegenstand nabij Arnhem.
Ongeveer 6.400 parachutisten die in Arnhem landden, werden gedood of gevangen genomen. Na deze mislukte operatie werd de oversteek van de Rijn en de verovering van het industriële hart van Duitsland zes maanden uitgesteld .
Het doel van Operatie Market Garden was om bruggen over kanalen en de grote rivieren in Nederland in te nemen en zo een snelle opmars naar het hart van nazi-Duitsland mogelijk te maken. De operatie bestond uit twee delen. Operatie Market hield een dropping in van ca. 35.000 luchtlandingstroepen.
Verloop, die zich op dat moment in geallieerde handen bevond, beweerde dat Lindemans op vrijdag 15 september op het Abwehrstation in Driebergen Operatie Market Garden had verraden aan inlichtingenofficier Kiesewetter.
Operatie Market Garden staat bekend als de laatste triomf van de Duitse Wehrmacht in West-Europa. De geallieerden verloren in ruim een week liefst 17.000 man. De Duitsers hadden tussen de 8.000 en 13.000 doden te betreuren.
Als de schuld voor het debacle moet worden gelegd, dan ligt die terecht bij Montgomery en generaal Dwight D.Eisenhower , opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten. Terwijl Montgomery Market Garden plande, was het Eisenhower die het goedkeurde. Beide mannen waren even goedbedoeld, maar de oude militaire maxime is nog steeds waar.
Operatie Market Garden was een kostbare mislukking. Tankbemanningen en infanterie van het Gemenebest hadden bijna 1.500 slachtoffers geleden bij Arnhem en tijdens hun strijd door Nederland, terwijl de Amerikaanse luchtlandingsdivisies nog eens 4.000 doden, gewonden en vermisten hadden gemaakt.
Om 09.45 uur gaat de eerste van ruim 2000 vliegtuigen en gliders take off om 20.000 troepen, ruim 500 voertuigen, ruim 300 kanonnen en bijna 600 ton materiaal naar Nederland te brengen.
De Britse veldmaarschalk Montgomery is erop gebrand zijn grote rivaal, de Amerikaanse generaal Patton, af te troeven. Hij moet en zal de geallieerde race naar Berlijn winnen. Dus bedenkt hij operatie Market Garden, bedoeld om in één keer door te stoten naar het Ruhrgebied, het industriële hart van Duitsland.
Het bosrijke landschap van Arnhem beperkte het bereik van draadloze sets ernstig , dus communicatiestoringen verminderden ook de kans op succes. Dikke mist in Engeland en lage wolken boven het slagveld belemmerden zowel de bevoorrading als het luchttransport van versterkingen.
De operatie duurde van 17 tot 26 september 1944. Hoewel alle bruggen werden veroverd, kon die bij Arnhem niet behouden blijven.
Col. John Frost was commandant van 2 Bat. Parachute Regiment dat op zondag 17 september 1944 10 kilometer ten westen van Arnhem werd gedropt. De taak van het bataljon was de belangrijke brug over de Rijn bij Arnhem te veroveren en deze te behouden tot de aankomst van 30 Corps.
Alleen het 2nd Parachute Battalion onder bevel van Lt Col JD Frost en elementen van het Royal Engineers squadron en Recce Company bereikten de brug en beveiligden het noordelijke uiteinde. Ze werden al snel afgesneden. Hoewel ze voortdurend werden aangevallen door tanks en infanterie, werd de brug van Arnhem drie dagen en vier nachten vastgehouden.
De Westwall (door de geallieerden ook wel Siegfriedlinie genoemd) was een Duitse verdedigingslinie die tussen 1936 en 1945 werd aangelegd. De ruim 600 kilometer lange linie strekte zich uit van Kleve, aan de Nederlandse grens, tot Zwitserland.
Leden van de 1e Onafhankelijke Poolse Parachutistenbrigade tijdens de Britse “Operatie Market-Garden” (Slag om Arnhem, Nederland) in 1944. Ongeveer 400 leden van de Brigade stierven in deze slecht bedachte operatie. De film “A Bridge Too Far” is gebaseerd op de Slag om Arnhem.
Minder moorden in 2020
Daarna daalde het aantal gestaag. Sinds 2015 ligt dit aantal op gemiddeld 125 slachtoffers per jaar.
De Amerikaanse verliezen bedroegen in totaal 3.996 doden, gewonden en vermisten , terwijl de Britse en Poolse verliezen 11.000-13.000 doden of gewonden waren en 6.450 gevangenen. De Duitse verliezen bedroegen 7.500-10.000.
Market Garden werd dus een fiasco. De belangrijkste oorzaak hiervoor was dat de geallieerde planmakers de sterkte van de Duitse troepen bij Arnhem flink hadden onderschat. Daarnaast werden de luchtlandingstroepen ver van de Rijnbrug gedropt, waardoor het verrassingseffect volledig verloren ging.
Operatie Varsity . Vroeg in de ochtend van 24 maart 1945 vlogen twee Airborne-divisies, een Amerikaanse en een Britse, over de Rijn, wat de grootste eendaagse luchtlandingsoperatie in de geschiedenis werd.
Market Garden bestond uit een grootschalige luchtlandingsoperatie (codenaam Market) en een grondoffensief vanuit België (codenaam Garden).
Veldmaarschalk Montgomery stelde daarop Operatie Market Garden voor, met als doel om de Duitse linies heen te trekken en Duitsland binnen te vallen via Arnhem.
Operatie Market Garden was mislukt. Voor de burgers in regio was de onzekerheid echter nog niet afgelopen. Ongeveer 150.000 inwoners uit Arnhem en omstreken moesten tijdens of na de strijd evacueren en huis en haard achterlaten. Voor inwoners van Arnhem die in de buurt van de Rijnbrug woonden was het al vroeg raak.
Het luchtlandingsaspect van Operatie Market Garden bestond uit het inzetten van drie luchtlandingsdivisies achter de vijandelijke linies om acht belangrijke bruggen te veroveren: bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem, en twee kleinere bruggen bij Veghel en Grave, tussen Eindhoven en Nijmegen.