Door de scheur kunnen belangrijke zijtakken van de aorta afgesloten worden, waardoor delen van het lichaam of organen zonder zuurstof komen (ischemie) . Als de scheur in de wand zich doorzet doorheen de buitenste laag van de aorta, ontstaat een vrije scheur met bloeding (ruptuur).
Als de aorta scheurt, zou je denken dat er geen redding meer mogelijk is. Toch is dit niet waar. Met de juiste medische zorg, kun je een scheur in de aorta overleven. Er is één voorwaarde: je moet met de grootste spoed worden geopereerd.
Een gescheurde aorta is levensbedreigend. Door de grote hoeveelheid bloedverlies, kan iemand al binnen enkele minuten overlijden.
De aorta kan bij een dissectie ineens een flink stuk scheuren. De meeste patiënten geven deze klacht aan als een plotselinge, hevige, scheurende pijn tussen de schouderbladen. Deze pijn kan uitstralen naar uw buik en/of de borst. Een klein percentage (10%) is pijnvrij bij de eerste presentatie bij de dokter.
Een aneurysma is een verwijd bloedvat dat kan scheuren. Een gescheurd aneurysma is levensgevaarlijk. De kans op scheuren hangt af van hoe groot het aneurysma in de buikaorta is en hoe snel het groeit. Ook scheurt het aneurysma bij vrouwen sneller dan bij mannen.
U merkt meestal niets van een verwijde buikslagader. Sommige mensen hebben wel klachten, zoals vage buikpijn of rugpijn. Ook voelen sommige mensen de slagader kloppen in hun buik.
Vanaf 65 jaar neemt de kans op het krijgen van een aneurysma toe. Mannen hebben een grotere kans op een buikaneurysma dan vrouwen. Je kans op een aneurysma van de buik is groter als je een andere aandoening hebt zoals Marfan of reuma.
De helft van de patiënten met een scheur van een aneurysma overlijden voor zij het ziekenhuis bereiken. Van de patiënten die wel in het ziekenhuis komen en een spoedoperatie ondergaan, overlijdt de helft. Slechts 1 op de 4 patiënten overleeft een scheur van een aneurysma.
Anatomische beschrijving van de aorta
De aorta wordt anatomisch in drie delen verdeeld: de aorta ascendens of stijgende aorta. de arcus aortae of aortaboog. de aorta descendens of dalende aorta.
Hoe groot is de kans dat ik het ook krijg? Een thoracaal aneurysma komt maar bij 1 op de 10.000 mensen voor. Een buikaneurysma is minder zeldzaam: ongeveer 1 procent van de Belgische mannen krijgt er ooit mee te maken. Vrouwen worden veel minder vaak getroffen.
Meestal geeft een aneurysma geen klachten, maar soms geeft het buik- of rugklachten. In enkele gevallen voelt u het aneurysma als een “pulserende massa” in de buik.
Soms heb je door een buikaneurysma klachten in de buik of rug. Je kunt pijn hebben of een kloppend gevoel in de buik. De verwijde slagader drukt dan tegen de zenuwen of organen in de buurt van het aneurysma. Soms zijn deze klachten een teken dat het aneurysma snel groeit.
In uw buik wordt dit grote bloedvat de buikslagader genoemd. In uw buik splitst de buikslagader in 2 slagaderen die naar de benen gaan. Dit is ongeveer ter hoogte van uw navel. De buikslagader is normaal ongeveer 2 centimeter breed.
Na de operatie aan de aorta moet u rekening houden met een ziekenhuisopname van tien tot veertien dagen. Na de operatie wordt u intensief gecontroleerd op de intensive care, het kan nodig zijn dat u beademd moet worden. Als uw lichamelijke toestand het toelaat, kunt u weer terug naar de verpleegafdeling.
Het zieke deel van de aorta wordt eerst verwijderd. Daarna plaatst de chirurg de vaatprothese in de aorta. Deze operatie duurt gemiddeld 6 tot 7 uur.
Een vernauwde of lekkende hartklep kunnen we soms repareren of vervangen. Als daarbij de aorta wijder is dan normaal, vervangen we soms ook een deel van de aorta .
Leef gezond. Een gezonde leefstijl verkleint de kans dat een aneurysma ontstaat, groeit of scheurt. Een gezonde leefstijl bestaat onder andere uit gezond eten, veel bewegen en (leren) omgaan met stress. Dit draagt bij aan een goed gewicht en betere bloeddruk.
Scheuren van een aneurysma is gevaarlijk
Bij een aneurysma groter dan vijf centimeter is het risico op een ruptuur ongeveer 25 procent. Een ruptuur gaat gepaard met rug- en/of buikpijn. U voelt bovendien een kloppende massa in uw buik en wordt onwel. Bij een ruptuur overlijdt vijftig procent van de patiënten direct.
Van alle patiënten met een gescheurd aneurysma overlijdt ongeveer 70%. Van de patiënten met een gescheurd aneurysma die in het ziekenhuis komen en die worden geopereerd, overlijdt ongeveer 30%. Van de 3000 patiënten, die worden geopereerd, wordt ongeveer 2/3 preventief geopereerd en 1/3 acuut.
Een aneurysma ontstaat als gevolg van slagaderverkalking (atherosclerose). Bekende risicofactoren voor slagaderverkalking zijn roken, hypertensie (hoge bloeddruk), diabetes mellitus (suikerziekte) en een te hoog cholesterolgehalte van het bloed.
Je kans op een aneurysma in de buikslagader is groter als iemand in je directe familie er al een heeft. Dit komt door je genen. Een aneurysma kan namelijk erfelijk zijn. Ook je omgeving speelt een rol.
Een aneurysma van de buikaorta kan ook plotseling vrij ernstige klachten veroorzaken. Bijvoorbeeld bij een dreigende bloeding, een scheur in de vaatwand met zeer geringe lekkage, of een acute bloeding. U krijgt plots pijn in de buik, in de flank of in de rug, mogelijk met een kortdurende wegraking.
Het is afhankelijk van de grootte van het aneurysma en hoe snel deze groeit. De meeste aneurysma's groeien slechts enkele millimeters per jaar. Als de doorsnede van de aorta kleiner is dan 5 cm is meestal alleen controle door middel van een echografie nodig.
Als u rustig ligt, kan uw hartslag meer opvallen dan als u bezig bent. Vooral als u op uw linker zij ligt, is de hartslag vaak goed te voelen. Dit is normaal. Soms kunt u bij de hartkloppingen ook andere klachten krijgen.