Nicotine is een zeer verslavende stof. Bij roken bereikt nicotine binnen ongeveer 7 seconden de hersenen. Er ontstaat een milde roes, die enkele minuten duurt. Nicotine heeft een paradoxale werking: zowel stimulerend als kalmerend.
Afkickverschijnselen stoppen met roken. De nicotine in sigaretten geeft je een bepaalde kick: je wordt rustig, hebt minder pijn, bent minder angstig en je hebt een betere concentratie. Dit komt doordat nicotine verschillende signaalstoffen in je hersenen activeert.
Ook mensen die een depressie of angststoornis hebben, hebben baat bij het stoppen met roken. Het mogelijk verergeren van klachten is tijdelijk. Het is namelijk aangetoond dat mensen met een depressie of angststoornis, zich beter voelen wanneer ze enkele weken zijn gestopt met roken.
Vrouwen na de overgang die roken blijken hogere concentraties van geslachtshormonen in hun bloed te hebben, onder meer testosteron en oestrogeen. De concentratiestijging verschilt per hormoon, maar varieert van een paar procent tot 30 procent.
Rokers zijn meestal makkelijk te herkennen. Ze hebben een grauwere huid, meer rimpels en zien er ouder uit dan ze zijn. Dat komt doordat de structuur van je huid door roken wordt aangetast. Als dit niet genoeg is om een roker te identificeren kan je altijd nog naar zijn tanden of nagels kijken.
Na 24 uur: longen beginnen reinigen, vaak hoest je veel slijm op. Na 48 uur: alle nicotine is uit je lichaam en je smaak- en reukvermogen verbeteren. Na 72: je hebt (als het goed is) meer energie en ademen gaat eenvoudiger.
Stress door het roken
Roken veroorzaakt reacties in het lichaam die zorgen voor een stressgevoel, denk hierbij aan een verhoogde hartslag en bloeddruk. Dit komt omdat nicotine een vernauwende werking heeft op de bloedvaten.
Na 1 dag beginnen de longen met het opruimen van slijm en andere resten van het roken. Na 2 dagen is er geen nicotine meer in het lichaam. Na 2 dagen is het smaak- en reukvermogen aanzienlijk verbeterd. Na een paar dagen gaat het ademhalen gemakkelijker, je krijgt meer energie.
Meestal zijn de derde en vierde dag na het stoppen met roken het ergste. Dat wil zeggen dat men dan het meeste last heeft van ontwenningsverschijnselen. Na een paar weken hebben de meeste mensen geen last meer van ontwenningsverschijnselen.
Kans op hart- en vaatziekten bij 1 sigaret per dag
Iemand die 1 sigaret per dag rookt, loopt dus nog steeds een veel groter risico om hart- en vaatziekten te krijgen dan een niet-roker. Dit, terwijl hart- en vaatziekten al relatief veel voorkomen bij niet-rokers.
"En als je twintig jaar lang een pakje per dag rookt, dan heb je twintig packyears", legt longarts Dekker uit. "Rook je die twintig jaar twee pakjes per dag, dan heb je veertig packyears. En vanaf twintig packyears beginnen de risico's op kanker te komen."
Ja, er is een sterke relatie tussen roken en depressie. Rokers hebben vaker te kampen met een depressie dan niet-rokers en mensen met een depressie zijn vaker rokers dan mensen zonder een depressie. In Nederland rookt bijna de helft van de mensen met een depressie.
Naar schatting haalt 23 procent van de rokers die hun hele leven zwaar roken de leeftijd van 65 jaar niet. Van de lichte rokers overlijdt 11 procent, van de niet-rokers 7 procent vóór de 65-jarige leeftijd. Van zware rokers is de levensverwachting gemiddeld 13 jaar korter dan van mensen die nooit hebben gerookt.
10 jaar na je stopmoment is je kans op longkanker de helft kleiner en je kans op andere soorten kanker ook veel kleiner. Roken is slecht voor de vruchtbaarheid van vrouwen en mannen. Als je partner of jij rookt, is het moeilijker om zwanger te worden. Als je stopt, verbetert je vruchtbaarheid vaak weer.
Roken verhoogt vooral het risico op allerlei vormen van kanker. Maar ook op andere ernstige aandoeningen, zoals longaandoeningen, hart- en vaatziekten, maagzweren en de ziekte van Crohn (ref: VZinfo). Bovendien kan roken een ongunstig effect hebben op het verloop van een ziekte.
De meeste kettingrokers zijn te vinden in de leeftijdscategorie van 50 tot 55 jaar. Bijna een kwart van de rokers in deze groep rookt een pakje of meer per dag. In de groep rokers onder 30 jaar doet nog geen 10 procent hen dat na.
Goed om te weten: als je stopt met roken, kan een te lage dosis nicotine de oorzaak van je vermoeidheid zijn. De tabakologen van Tabakstop staan klaar om je meer uitleg te geven. Je kunt ze contacteren op het gratis nummer 0800 111 00.
Je lichaam begint meteen met het herstellen van de schade door de chemische stoffen in sigarettenrook. Nieuwe cellen nemen de plaats in van de beschadigde lichaamscellen. Meteen na het stoppen met roken, neemt de kans op longkanker af. Maar het kost tijd om de schade volledig te herstellen.
Rokers maken 15 tot 20 procent minder dopamine aan dan niet-rokers. Wanneer je een sigaret opsteekt, voel je je even prettig, maar na 20 minuten verdwijnt de nicotine uit je lichaam. Het dopaminelevel zakt en hierdoor voel je je juist gestrest of chagrijnig. Je krijgt hierdoor weer trek in een sigaret.
Roken om te ontspannen is een manier om van stress af te komen. Door te roken maak je endorfinen aan die je een kortstondig gevoel van welbehagen geven. Anderzijds zorgt roken voor een pitstop: je even onttrekken aan het werk, even de 'frisse' lucht in en even je gedachten op wat anders zetten dan op je zorgen.
Het zou handig zijn als je zomaar terug kon naar één sigaret per dag, maar dat lukt eigenlijk geen enkele roker. Dat komt doordat de nicotine in sigaretten verslavend werkt. Je lichaam raakt eraan gewend en gaat steeds een bepaalde hoeveelheid nicotine vragen.
Er zijn zelfs mensen die na enige tijd gestopt te zijn weer beginnen met roken om af te kunnen vallen. Men valt dan vaak ook daadwerkelijk weer af, omdat de stofwisseling weer sneller wordt. Het effect van roken op de stofwisseling is echter beperkt.
Teer en nicotine zijn chemicaliën die vrijkomen in de mondholte tijdens het roken. De nicotinedeeltjes raken verstrikt tussen de tanden, tongslijmvlies en tandvlees. Ze geven bacteriën de ruimte zich te ontwikkelen, waardoor een typische 'rokersadem' ontstaat.