Glycerol wordt vaak toegevoegd als weekmaker om te voorkomen dat de amylosemoleculen niet met elkaar waterstofbruggen vormt bij het afkoelen van de oplossing, hierdoor ontstaat bij de afkoeling een homogeen thermoplastisch zetmeel.
Zo maak je het
Leg een stuk bakpapier op het aanrecht of op een bakblik. Giet 30 eetlepels koud water in een steelpan. Schep in het water: 3 eetlepels aardappelzetmeel + 3 theelepels azijn + 3 theelepels glycerine. Roer alles goed door met een pollepel.
Plastics zijn zogenoemde kunstmatige polymeren. De grondstof van de meeste plastics is aardolie. Met tien kilo aardolie heb je al voldoende voor het maken van zo'n drieduizend Albert Heijn-tasjes. Van ongeveer tien procent van de olie maken we plastic, de rest zetten we om in bijvoorbeeld benzine of stookolie.
De term 'bioplastics' verwijst zowel naar 'biobased plastics' als naar 'biologisch afbreekbare plastics'. Biobased plastics zijn gemaakt van hernieuwbare biomassa, zoals mais, tarwe, suikerriet of eetbare oliën. Reguliere plastics zijn daarentegen gemaakt van aardolie, een niet-hernieuwbare energiebron.
De onderzoekers maken voor het oplossen van PLA-plastics gebruik van een enzymtechonologie. De enzymen worden in het plastic verwerkt en als het in aanraking komt met vocht en temperaturen van zo'n dertig tot veertig graden breken de enzymen het plastic af.
Bio-afbreekbare kunststof
Het materiaal 'vergaat' op natuurlijke wijze door inwerking van micro-organismen tot onder meer water en humus, zonder schadelijke gevolgen voor het milieu.
Bioplastics worden onderverdeeld in drie groepen
biobased plastics (of deels biobased) die wél composteerbaar zijn (o.a. PLA, PHA, PBS, zetmeel- of cellulose gebaseerde plastics); biobased plastics (of deels biobased) die níet composteerbaar zijn (o.a. bio-PE, bio-PET, bio-PA en bio-PTT);
Bioplastics zijn gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen en scoren qua duurzaamheid vaak beter dan plastics uit aardolie. Sommige hernieuwbare plastics zijn zelfs bio-afbreekbaar.
Toepassing. Bioplastic wordt in Nederland onder andere gebruikt voor zakken voor in de gft-bak en plantenpotjes die je met pot en al kunt planten. De eigenschappen van polymelkzuur (PLA) maken het zeer geschikt voor gebruik bij het 3D-printen.
Glycerol wordt vaak toegevoegd als weekmaker om te voorkomen dat de amylosemoleculen niet met elkaar waterstofbruggen vormt bij het afkoelen van de oplossing, hierdoor ontstaat bij de afkoeling een homogeen thermoplastisch zetmeel.
Plastic vergaat niet. Dat betekent dat al het geproduceerde plastic dat in de natuur terecht is gekomen daar op de een of andere wijze nog aanwezig is.
Simpel gezegd wordt de gewonnen olie naar een raffinaderij gebracht waar het wordt opgesplitst in verschillende aardolieproducten. Uit dit raffinageproces kunnen we monomeren halen die ons helpen bij het maken van kunststoffen. Deze monomeren zijn ook de bouwstenen van plastic polymeren.
De eerste kunststof die gebruikt werd was bakeliet (PF). Dit was omstreeks 1908. Bakeliet was ontwikkeld door de Leo Baekeland, een Amerikaanse uitvinder van Belgische afkomst. Het werd gebruikt in de elektrotechniek, in radiokasten en als deurklinken.
Plastic ontstaat door een chemische verbinding, wat gemaakt wordt door een niet-natuurlijk scheikundig proces. Plastics zijn polymeren, dit zijn moleculen die zich steeds herhalen, ook wel de monomeren genoemd. De herhaling van moleculen vormen de basis.
De voordelen van bioplastic
Bij de afbraak komen geen giftige stoffen vrij en voor het maken is geen aardolie nodig. Aardolie is maar in beperkte mate beschikbaar en geen hernieuwbare grondstof. Biologische grondstoffen (planten) zijn wel hernieuwbaar, dus bioplastic is duurzamer dan ander plastic.
Biologisch afbreekbaar plastic vergaat niet in de natuur en ook niet volledig in de huidige composteerinstallaties. Het moet daarom bij het restafval. Ook afbreekbaar plastic mag je dus niet op de composthoop gooien of in de natuur achterlaten. Het is natuurlijk nog het beste om onnodige verpakkingen te voorkomen.
Biologisch afbreekbare verpakkingen hebben zo'n 12 weken nodig om af te breken.
Hoe wordt PLA gemaakt? PLA wordt gemaakt van het afval dat overblijft van bestaande processen zoals de maïsteelt. Daarbij wordt melkzuur geëxtraheerd en verwerkt tot granulaat, waaruit vervolgens nieuwe producten gemaakt kunnen worden.
Het wordt namelijk ontworpen om wegwerpplastic verpakkingen te vervangen. We gebruiken dat flesje nog steeds maar één keer en gooien hem dan weg. Zolang we niet investeren in duurzamere of herbruikbare verpakkingen blijven we waardevolle grondstoffen weggooien. En iets één keer gebruiken is niet heel duurzaam.
PLA staat voor polymelkzuur of polylactide. Het is een soort bioplastic die men steeds vaker gebruikt voor het maken van verpakkingsmaterialen en benodigdheden voor de kantine (bestek, bekers, enz.). Het groeit aan populariteit door zijn imago als plantaardig alternatief voor conventioneel plastic.
Fragmentatie. Plastic breekt geleidelijk af tot steeds kleinere plasticdeeltjes. Al die kleine deeltjes vergaan nooit en zijn werkelijk overal: in water, grond en lucht.
De meeste kwaliteiten PLA zijn biologisch afbreekbaar, dat wil zeggen: ze vallen uiteen tot melkzuur, een natuurlijke en niet-giftige stof, in industriële compostinstallaties. Deze werken bij 60 graden en onder gecontroleerde omstandigheden; binnen 2 weken is je PLA verdwenen.
Maar de chemische structuur van dat plastic uit biologisch materiaal is dezelfde als die van plastic uit aardolie. Zo bestaan er bijvoorbeeld biopetflessen gemaakt uit maïs of aardappelen. Maar omdat ze dezelfde chemische structuur hebben als petflessen uit aardolie, zullen ze niet makkelijker vergaan.