Wat is identiteitsfraude? Criminelen kunnen persoonsgegevens verkrijgen door bijvoorbeeld phishing of een datalek. Met die persoonsgegevens kunnen zij zich online als iemand anders voordoen en zo onder een andere naam bijvoorbeeld overeenkomsten sluiten en strafbare feiten plegen.
Criminelen misbruiken uw BSN nummer om identiteitsfraude te plegen. Met uw persoonlijke gegevens die ze hebben bemachtigd (bijvoorbeeld via phishing), kunnen bankrekeningen geopend worden om aankopen op krediet te doen, of om crimineel geld naar door te sluizen.
Als u vermoedt dat u slachtoffer bent van identiteitsfraude, moet u direct een aantal maatregelen nemen. Laat direct uw bankpasjes of creditcards tijdelijk blokkeren en doe aangifte bij de politie. Welke maatregelen u verder moet nemen, hangt af van het type fraude.
Geef uw identiteitsgegevens niet 'cadeau'
Die kopieën worden vaak goed bewaard, maar niet altijd. Met een kopie van uw identiteitsbewijs kunnen oplichters een online bankrekening openen of een telefoonabonnement afsluiten. Maak kopieën van uw ID-bewijs onbruikbaar voor oplichters.
Denkt u dat iemand uw persoonsgegevens misbruikt, dan moet u direct uw bankpasjes en creditcards laten blokkeren. Dat doet u bij uw bank. U moet ook direct aangifte doen bij de politie via 0900 - 8844 (belkosten). U hoort dan hoe u aangifte doet.
Als u een identiteitsbewijs (uit)leent, om bijvoorbeeld alcohol of sigaretten te kopen, dan pleegt u identiteitsfraude. Dit is strafbaar en u kunt daarnaast in het Register paspoortsignaleringen (RPS) komen te staan.
Met een kopie van uw identiteitskaart waarop uw naam, geboortedatum en burgerservicenummer staan, kunnen fraudeurs bijvoorbeeld een lening aanvragen of een telefoonabonnement afsluiten. Het gevolg is dat u rekeningen ontvangt voor zaken die u niet heeft gekocht. Laat uw ID-kaart niet zomaar kopiëren.
Met alleen je IBAN nummer en je adres kan iemand nog geen geld van je rekening halen of geld overboeken van jouw naar zijn/haar rekening. Daarvoor heb je nog altijd een toegangscode of verificatiecode nodig of een identiteitsbewijs.
De oplichter heeft vaak toegang tot privégegevens van slachtoffers. Mogelijk zijn deze gegevens illegaal verhandeld op internet of via een datalek in handen van de crimineel gekomen. De gegevens komen bijvoorbeeld uit data van callcenters of via het hacken van websites van bijvoorbeeld internetwinkels.
Een listige moderne variant van de bankoverval is hacken. Digitale bankrovers kunnen computers besmetten met een virus en op die manier de beveiligde omgeving van internetbankieren overnemen. Op die manier kan een bankrekening van een nietsvermoedende rekeninghouder worden geplunderd.
Bij identiteitsfraude (id-fraude) misbruiken criminelen persoonlijke gegevens die ze bemachtigen via een online advertentie, social engineering of met een phishing e-mail. Hiermee worden bijvoorbeeld bankrekeningen geopend op uw naam, waarnaar crimineel geld kan worden doorgesluisd.
Denk aan online een telefoonabonnement of bankrekening afsluiten met een kopie van je identiteitsbewijs. Daardoor neemt de kans op identiteitsfraude toe. Een oplichter heeft dan alleen nog een kopietje van jouw ID nodig. Het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en -fouten (CMI) krijgt elk jaar vele honderden meldingen.
Bij identiteitsfraude maken criminelen misbruik van valse of gestolen identiteitsgegevens. Ze kopen bijvoorbeeld op naam van iemand anders spullen zonder te betalen.
Omdat het BSN uniek is zijn de privacy risico's groot. Persoonsgegevens uit verschillende overheidsbestanden kunnen via het BSN eenvoudig worden gekoppeld. Bij onzorgvuldig gebruik van BSN's is het gevaar voor misbruik van gegevens en identiteitsfraude groot.
URL-spoofing
Een oplichter stuurt je een link (URL) naar een website, bijvoorbeeld via een e-mail of tekstbericht. De link lijkt echt, maar gaat in werkelijkheid naar een gevaarlijke website. De crimineel maakt in zo'n nagebootste URL handig gebruik van kleine spelfouten en letters die op elkaar lijken.
Uitwisseling persoonsgebonden gegevens
Organisaties mogen uw BSN alleen gebruiken als het om de uitwisseling van persoonsgegevens gaat. Een organisatie mag uw BSN dus niet gebruiken als deze geen gegevens van u hoeft vast te leggen.
Criminelen kunnen uw computer, tablet of telefoon op verschillende manieren besmetten. Ze sturen u bijvoorbeeld een e-mail met een link, een filmpje of een bijlage. Klikt u op de link of opent u de bijlage? Dan installeert de schadelijke software zich op uw apparatuur.
Denk hierbij aan persoonlijke gegevens als je woonadres, namen van familieleden en hun adressen, strafblad, etc. Hackers kunnen deze gegevens gebruiken om je te chanteren, stalken of voor identiteitsdiefstal.
Je merkt onbekende oproepen of sms'jes op in je geschiedenis. Hackers kunnen je telefoon afluisteren met een sms-trojan. Of ze kunnen zich voordoen als jou om persoonlijke informatie van je dierbaren te stelen. Houd een oogje in het zeil, want beide methoden laten 'broodkruimels' achter als uitgaande berichten.
Je bent een geldezel als je je bankpas en pincode uitleent aan criminelen die je bankrekening gebruiken om gestolen geld weg te sluizen. Geld dat ze van een andere rekening hebben gestolen, bijvoorbeeld door mensen op te lichten, storten ze op jouw rekening. Dan halen ze het geld eraf met jouw pinpas.
Als je wachtwoord te makkelijk is of als je computer niet de laatste beveiligingsupdates heeft, kan iemand anders toegang krijgen tot je systeem. Zo kunnen je bankgegevens, identiteit en andere gevoelige informatie worden overgenomen. Vervolgens kan er geld worden gestolen of je kan het doelwit van afpersing worden.
Doe direct aangifte. Voor alle vormen van cybercrime kan dit via het telefoonnummer 0900-8844 of op een politiebureau. Lees ook deze pagina van de politie over cybercrime*. Ben je in het buitenland en is er bijvoorbeeld geld van je rekening gestolen, doe dan aangifte bij de politie in het land waar je bent.
Zo moet je bij inschrijven bij de gemeente je bsn overleggen, welke dan aan je nieuwe adres wordt gekoppeld. Ook bij het kopen van een auto wordt het kenteken van die auto en jouw bsn aan elkaar gekoppeld. Aangezien de politie tot al die zaken toegang heeft, kunnen ze vrij snel al jou gegevens bij elkaar vinden.
Een politieambtenaar, een toezichthouder en een conducteur mogen naar uw identiteitsbewijs vragen. De identificatieplicht betekent dat u zich in bepaalde situaties moet identificeren.
Iemand mag zich online niet voordoen als jou. Dat heet identiteitsfraude en dat is strafbaar. Ook mag iemand niet zomaar jouw foto gebruiken zonder jouw toestemming. Als iemand jouw gezicht herkenbaar gebruikt, kun je terugvallen op jouw portretrecht.