De Grondexploitatiewet biedt gemeenten onder meer instrumenten om kosten van de planontwikkeling bij grondeigenaren, veelal projectontwikkelaars, te verhalen. Daarnaast zijn er zaken geregeld omtrent planschade. Gemeenten stellen hiervoor bij een nieuwe ontwikkeling een exploitatieplan op.
Een grondexploitatie (grex) is een specifieke begroting die de grondkosten en grondopbrengsten van een gebiedsontwikkeling in kaart brengt. De grondexploitatie geeft partijen inzicht in de financiële haalbaarheid van een gebiedsontwikkeling.
Bij een actieve grondexploitatie is de gemeente eigenaar van de bouwgrond. Het te bebouwen deel van de grond wordt in deze vorm eerst bouwrijp gemaakt en vervolgens aan de bouwer verkocht. In deze context dient de grondexploitatie voornamelijk om de kosten en opbrengsten van het traject te kunnen beheersen.
Een grondexploitatie is een gevolg van het grondbeleid van een gemeente en daarmee een middel (geen doel op zich) om maatschappelijke doelen te realiseren op het gebied van wonen, economie, natuur etc.
De vergoeding die door een particuliere eigenaar op grond van een anterieure of posterieure overeenkomst dient te worden betaald aan de gemeente. Deze vergoeding kan ook wel via de bouwvergunning aan de gemeente verschuldigd zijn.
Kort samengevat is de gemeente verplicht een exploitatieplan te maken (publiekrechtelijke spoor). Hierin wordt het kostenverhaal geregeld. Het opstellen van een exploitatieplan is niet nodig, wanneer er vooraf (contractuele) afspraken worden gemaakt met initiatiefnemer over het kostenverhaal (privaatrechtelijke spoor).
Burgemeester en wethouders stellen een ontwerpexploitatieplan op. Over dat ontwerpplan kan iedereen een zienswijze indienen. Vervolgens stelt men het exploitatieplan samen met een bestemmingsplan of ruimtelijk projectbesluit vast. Daarna maken burgemeester en wethouders het besluit bekend.
Werking van het grondbeleid
De gemeente zorgt voor wegen en andere openbare voorzieningen. Deze zijn nodig om in de wijk te kunnen wonen. Dit proces speelt zich ook af bij ontwikkelingen in de bestaande stad en inrichting van landelijk gebied. Door het grondbeleid verloopt het proces soepel en eerlijk.
Bij faciliterend Grondbeleid (ook wel passief grondbeleid genoemd) stelt de gemeente de kaders (in de vorm van een bestemmingsplan) voor de ontwikkeling vast, maar zijn derden (zoals ontwikkelaars of woningcorporaties) verantwoordelijk voor de realisatie.
Grondexploitatie (GREX):
De grondexploitatie speelt een grote rol in MKBA's voor gebiedsontwikkelingsprojecten zoals woningbouwprojecten. In feite komt in de grondexploitatie tot uitdrukking wat de kosten en de opbrengsten zijn van alle gronden in een bouwplan tot en met het moment van uitgifte van de laatste gronden.
In een anterieure overeenkomst worden afspraken vastgelegd over bijvoorbeeld de kosten voor het wijzigen van een bestemmingsplan en de kosten die gemaakt moeten worden om het bouwproject in te passen in de bestaande situatie.
Bij minnelijke (ongedwongen) grondverwerving gaan de koper en de eigenaar in onderhandeling over de aankoop van de grond, veelal op basis van een taxatie door deskundigen. Dit resulteert meestal in een koopovereenkomst. De notaris zal de koopakte bij het Kadaster aanbieden en laten inschrijven in de openbare registers.
Faciliteren is steunen en ondersteunen. Je gaat als leidinggevende niet zelf het werk uitvoeren maar je helpt jouw medewerkers om de taak tot een goed einde te brengen. Jouw taak is om mee te denken, te luisteren wat er nodig is op de werkvloer en daarin te voorzien.
Faciliteren en faciliëren zijn moeilijke woorden waarvoor u meestal een gewoner synoniem kunt gebruiken. Bijvoorbeeld: vergemakkelijken, faciliteiten verlenen, technische hulp aanbieden, voorzieningen beschikbaar stellen, begeleiden, ondersteunen.
BIE (Bouwgrond in exploitatie)
BIE (voorheen in exploitatie genomen gronden of IEGG) betreft bouwgronden waar een door de gemeenteraad vastgestelde grondexploitatie aan ten grondslag ligt. De grondexploitaties worden zo vaak als nodig maar tenminste één keer per kwartaal geactualiseerd.
Het kopen, huren of in gebruik nemen van gemeentegrond kan alleen als dit, naar het oordeel van de gemeente, voor iedereen voordeel oplevert. Het is illegaal om dit zonder toestemming van de gemeente te doen.
Gronduitgifte is de overdracht van de beschikkingsmacht (zoals eigendom of erfpacht) van bouwrijpe kavels van de gebiedsontwikkelaar (decentrale overheid in dit geval) aan de partij die de kavel gaat bebouwen en inrichten: een projectontwikkelaar of inwoners.
Kostenverhaal is verplicht
Als het niet mogelijk is een overeenkomst af te sluiten, is de publiekrechtelijke weg verplicht. Dan verhaalt het bevoegd gezag de kosten op basis van de regels in een omgevingsplan, een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit of een projectbesluit.
Een exploitatieovereenkomst is een afspraak tussen de gemeente en projectontwikkelaars, bouwondernemingen of woningcoöperaties. In de overeenkomst worden de kosten geregeld voor het treffen van openbare voorzieningen.
De kern van het exploitatieplan is de exploitatieopzet. Hierin wordt berekend hoeveel kosten verhaald kunnen worden. De totale kosten worden verdeeld over alle eigenaren in het plangebied, die een bouwplan willen ontwikkelen. De kosten worden verdeeld naar rato van de opbrengsten per eigenaar.
Kostenverhaal kan plaatsvinden op twee manieren: De gemeente kan een exploitatieplan vaststellen met een aan de omgevingsvergunning gekoppelde betaalverplichting (publiekrechtelijk kostenverhaal), De gemeente kan een anterieure overeenkomst sluiten met de initiatiefnemer (privaatrechtelijk kosten verhaal).
De (toekomstige) grondeigenaar en de gemeente ondertekenen de anterieure overeenkomst. Namens de gemeente ondertekent de burgemeester de overeenkomst. De burgemeester ondertekent echter pas als het college van burgemeester en wethouders met de overeenkomst hebben ingestemd.
Regeling plankosten en plankostenscan
De plankosten worden berekend door per product of activiteit het benodigde aantal werkuren te vermenigvuldigen met het uurtarief van de medewerkers van de gemeente die worden ingeschakeld.
Belangrijke taken van een leidinggevende zijn het aansturen van een team of afdeling, het opstellen van doelstellingen en het zorgen voor goede werkomstandigheden.
Het doel van dienend leiderschap is om goed te snappen wat de behoefte van een medewerker is, hierop in te spelen en daardoor als manager effectiever te kunnen acteren. Medewerkers die minder goed presteren krijgen de aandacht die ze verdienen en kunnen tot gezamenlijk inzicht komen, hoe zij zichzelf kunnen verbeteren.