van Italiaans pizza, in de betekenis van 'hartige koek' voor het eerst aangetroffen in reisverslagen van de 19e eeuw, zie vindplaatsen hieronder.
Het woord pizza is volgens etymologen ontleend aan het Latijn pinsa, wat 'plat brood' betekent. Dit woord is gelieerd aan het Aramese begrip 'pitta', wat tijdens de periode van het Byzantijnse Rijk (330-1453) in heel dat gebied 'brood' betekende.
De pizza zoals wij die tegenwoordig kennen, is van Italiaanse oorsprong. In de 17e eeuw werd melding gemaakt van pizza's in Napels, waarbij men naar de armere delen van de stad trok om dit boerengerecht te eten. De mensen die het maakten werden pizzaioli genoemd.
De pizza is een Italiaans gerecht. Het bestaat uit een bodem van deeg, de pizzabodem, waarop voedingsmiddelen als kaas of analoogkaas, tomaten, olijven, champignons, groenten en vlees gedaan worden, die doorgaans wordt gebakken in een oven.
De Italiaanse pizza staat bekend om de krokante dunne bodem, de verse tomatensaus en de mozzarella kaas. Deze drie producten vormde jarenlang de basis en hebben samen ook de naam pizza Margherita, deze staat ook wel bekend als de kale pizza en is vernoemd naar de toenmalige vrouw van de Italiaanse koning Umberto I.
Pizza is de culinaire trots van Napels. Hoewel de oorsprong van de pizza niet met harde feiten valt te bewijzen, gaan de Napolitanen er prat op dat de pizza in Napels is uitgevonden.
De Amerikaanse pizza is ontstaan in Chicago. Het belangrijkste verschil is dat de korst in Amerika omhoog staat. Dit verschilt soms wel enkele centimeters met de Italiaanse pizza's, vandaar de term deep-dish pizza: er kan als het ware wat ín.
Op veel pizza's wordt veel vet en zout gebruikt. Dit is uiteraard ongezond. Echter zijn er ook veel pizza's waarbij ingrediënten worden gebruikt die minder vet en zout zijn. Ook worden op sommige pizza's veel groenten gebruikt.
De ronde vorm van de pizza is al eeuwen geleden ontstaan. Italiaanse deegbakkers draaiden het deeg op hun vinger, zodat er lucht bij kwam en het deeg beter kon rijzen. Door het draaien ontstond automatisch een ronde pizzabodem.
Sam Panopoulos (83) is overleden. De naam zegt u wellicht niets, maar de Griek kwam in de jaren 60 op het idee om fruit, meer bepaald ananas, op een pizza te leggen. Zodoende was de wereldwijd bekende pizza Hawaï geboren. Panopoulos emigreerde van Griekenland naar Canada in 1954.
Pizza, het bekendste Italiaans eten.
De gewoonte om bier bij pizza te drinken zou volgens de overlevering rechtstreeks afstammen van een traditie van de oude Egyptenaren. Zij dronken al een op een bier lijkend brouwsel bij hun baksels van gemalen graan en water. Ook vandaag de dag geven veel Italianen nog altijd de voorkeur aan bier boven wijn bij pizza.
Raffaele besluit een pizza te maken in de kleuren van de Italiaanse vlag: rood, wit en groen, met tomatensaus, mozzarella en basilicum dus! En koningin Margherita smulde ervan! Daarom gaf Raffaele zijn creatie de naam Pizza Margherita. Al snel stond de pizza margherita op de menukaarten van pizzeria's in het hele land.
Van de Romeinse tijd tot de ontdekkingsreizen
De eerste pizza's waren broden gebakken op stenen, lijkend op de focaccia van nu. Nadat het ronde brood gegaard was, werd er een topping gebruikt om smaak toe te voegen. Deze broden werden gebruikt als bord of om mee te dippen.
De pizza al taglio wordt op vele momenten gegeten. Tijdens lunch, als snack, bij het aperitief, bij het diner, noem maar op. Makkelijk op te dienen deze Italiaanse pizza al taglio.
Het gezondst is een pizza zonder vet vlees en een veelvoud aan druipende kazen. Zo zijn vegetarische pizza's bijvoorbeeld bijna altijd lager in calorieën. Denk aan varianten met paprika, champignons, tomaat en artisjok.
Naast veel zout en veel ongezond verzadigd vet, zit er ook nauwelijks groente op de pizza's. Bovendien bevatten ze vaak veel calorieën, met uitschieters tot 1100 calorieën (kcal) per pizza. In de lasagnes zitten dan wel minder calorieën, minder zout en veel meer groente, maar ook heel veel verzadigd vet.
In feite is een pizza niet veel meer dan een plak deeg met saus op basis van olijfolie en tomaten, versierd met groenten en vlees en rijkelijk bestrooid met kaas. Juist die kaas maakt dat een pizza meer calorieën bevat dan een portie frieten.
De bodem. De authentieke, Italiaanse pizza kun je in eerste instantie herkennen aan de knapperige, dunne bodem. Zo'n bodem krijg je alleen door het gebruik van een echte houtgestookte oven. Omdat het vuur heel heet wordt is de rand niet egaal bruin, maar kan hij hier en daar wat donkere plekjes bevatten.
Hoewel de bereiding voor een Italiaanse pizza op elk formaat belangrijk is, is ook de bodem belangrijk voor 'Napolitaanse' pizza's. Deze hoort dunner te zijn dan een bodem met Amerikaanse roots uit New York.
De traditionele Amerikaanse bodem. Onze New York Style bodem is een dikkere bodem met een volle rand. Deze is voor de echte deeglovers onder ons. De bodem is extra lekker met onze heerlijk knoflookolie op de rand.
Dit lekkere avondeten met de ronde deegbodem werd in de 17de eeuw bedacht in het plaatsje in Napels in Italië. Pizza werd toen vooral door arme gezinnen gegeten. Uiteindelijk kreeg heel Napels door dat pizza te lekker was om niet te eten. Zelfs de allerrijksten kregen de smaak ervan te pakken.