Iemand de hand boven het hoofd houden, d.w.z. iemand beschermen, met de hand boven zijn hoofd, als 't ware om de slagen af te weren, die daarop zouden neerkomen.
Water naar de zee dragen: iets naar een plaats brengen, waar er al genoeg van is. iets overbodigs doen.
Geld over de balk gooien/smijten betekent: 'geld verspillen, met geld smijten', 'veel te veel uitgeven (aan nutteloze dingen)'. Volgens het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) en F.A. Stoett luidde de oorspronkelijke vorm van deze uitdrukking: het (niet) over de balk gooien.
De uitdrukking open deur is een verkorte vorm van het gezegde: Een open deur intrappen (of: inlopen). Letterlijk betekent dit: moeite doen om een deur te openen die al open is; bij uitbreiding figuurlijk: overbodige moeite doen.
De uitdrukking 'iets op je kerfstok hebben' gebruiken we om aan te geven dat een bepaald persoon verkeerde dingen heeft gedaan. Een misdadiger heeft bijvoorbeeld iets op zijn kerfstok. De uitdrukking is afkomstig uit de vroegere herberg, waar echte kerfstokken werden gebruikt.
Voor galg en rad opgroeien,
ook wel voor de galg opgroeien of opwassen (18de eeuw), 'van jonge deugnieten gezegd, wier opvoeding geheel verwaarloosd wordt, en die daardoor opgroeien in ondeugd en boosheid, waarvan de galg en het rad (vgl. radbraken) eenmaal de straf zal zijn'; Ndl.
Betekenis: Iemand in het nauw brengen met lastige en indringende vragen. Verklaring: Deze spreekwijze zinspeelt op een folteringsmethode waarbij men de beschuldigde een bekentenis ontlokte door zijn duimen plat te persen tussen twee platen, die tegen elkaar werden geschroefd.
Een harde noot kraken.
Een grote moeilijkheid oplossen.
Als je iemand door dik en dun steunt, help je hem of haar in goede en in slechte tijden. Vriendschap door dik en dun betekent zoveel als 'onvoorwaardelijke vriendschap, ongeacht de omstandigheden'.
Leven als God in Frankrijk, want daar kun je volgens het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW) een 'gemakkelijk en onbezorgd leven leiden'.
Met zijn neus in het vet (of in de boter) vallen, d.w.z. een (onverwacht) fortuintje krijgen; vooral juist komen als men ergens feest viert of smult; een voordeelig huwelijk sluiten.
Een dubbeltje op z'n kant is een uitdrukking die aangeeft dat iets maar net goed is gegaan. Als je al dan niet met veel geluk een krappe voldoende op een toets haalt en daardoor nét je diploma behaalt, was dat een dubbeltje op zijn kant.
367. Zoete broodjes bakken. Men bezigt deze uitdr. wanneer iemand zich eerst over het een of ander sterk uitlaat, en naderhand zich gedwee en inschikkelijk toont (Weiland).
Trekken aan een dood paard is een uitdrukking voor een situatie waarbij: de ander het oneens is met veranderingen die je wilt doorvoeren. de ander niet openstaat voor nieuwe ideeën of voor jouw advies. de ander niet openstaat voor verbetering.
[idioom] In de wolken zijn. Opgetogen, blij zijn.
Iets doen met hart en ziel; jezelf overleveren aan een reeks gebeurtenissen in het hier en nu, gericht op het realiseren van iets moois of het ervaren van iets prettigs, niet afgeleid en in de onbewuste wetenschap dat dit iets bijdraagt aan je mens-zijn.
Spreekwoorden: (1914) Bij hoog en laag zweren. Dit is in eigenlijken zin wellicht: bij den hemel en de aarde zweren; vgl. Matth.
Spreekwoorden: (1914) Hooge boomen vangen veel wind. Evenals hooge boomen, die boven de kleine uitsteken, het meest bloot staan aan den wind, zoo staan personen van aanzien, die hooge betrekkingen bekleeden, bloot aan allerlei beoordeeling, aan haat, nijd, laster en vervolging.
Eigenlijk gezegd van glimmende turf of geglommen kolen, die uitdooven, wanneer ze in den doofpot gestopt worden; bij overdracht: opzettelijk over eene zaak niet meer spreken, er geen verdere ruchtbaarheid aan geven, haar smoren (vgl.
'Dat kan niet door de beugel' betekent 'dat kan er niet mee door', 'dat mag niet, dat zijn verkeerde praktijken'.
Een duimschroef bestaat uit een plaat waarop je duim geplaatst werd. Eroverheen komt een beugel waardoorheen een bout geschroefd wordt. Door de schroef naar binnen te draaien wordt de duim platgedrukt, hetgeen in een grote pijn resulteert zonder meteen levensgevaarlijk letsel toe te brengen.