Idiot. 1918: dat is 'en harte noot (om kraken), 't is een harde slag, een pijnlijk ongeluk; eng. that is a hard nut to crack.
Een harde noot kraken.
Een grote moeilijkheid oplossen.
Iemand het mes op de keel zetten. Dat wil zeggen iemand tot iets dwingen, door hem bevreesd, beangst te maken; hem 'de tromp op de borst zetten' (Winschooten, 319); eig. iemand een mes op de keel zetten, onder bedreiging, van het er door te steken of die af te snijden, zoo hij iets weigert te doen. Vgl.
Hemd kan verwijzen naar: Onderhemd, een kledingstuk voor het bovenlichaam, op de blote huid gedragen. Overhemd, een kledingstuk voor het bovenlichaam dat over iets anders (ondergoed) gedragen wordt.
mes Hebr. MEET = dode. Het woord “lijk” ongebruikelijk. Vgl.
367. Zoete broodjes bakken. Men bezigt deze uitdr. wanneer iemand zich eerst over het een of ander sterk uitlaat, en naderhand zich gedwee en inschikkelijk toont (Weiland).
Spreekwoorden: (1914) Hooge boomen vangen veel wind. Evenals hooge boomen, die boven de kleine uitsteken, het meest bloot staan aan den wind, zoo staan personen van aanzien, die hooge betrekkingen bekleeden, bloot aan allerlei beoordeeling, aan haat, nijd, laster en vervolging.
'Ieder huisje heeft zijn kruisje' betekent: 'in ieder gezin of iedere familie is (ook) narigheid'. Deze uitdrukking komt al vanaf de zeventiende eeuw voor. Varianten zijn 'Elk huisje heeft zijn kruisje' en 'Ieder/elk huis heeft zijn kruis.
Wie a zegt, moet ook b zeggen,
d.i. men moet voortgaan gelijk men begonnen is; of ook: na de eerste schrede kan men niet meer stilstaan; fr.
506. In duigen vallen, d.w.z. mislukken. Onder duigen verstaat men stukken wagenschot, tot het samenstellen van vaatwerk bestemd en die door hoepels bij elkaar gehouden worden.
B: Lemmet. Het is het belangrijkste onderdeel van het mes, het lemmet wordt meestal van een legering van ijzer met een aantal andere materialen gemaakt. Het lemmet loopt van de "punt" van het mes tot aan de "hiel".
De ESEE Model 5 is een onverwoestbaar survivalmes gemaakt van 1095-koolstofstaal. Erg taai, makkelijk zelf na te slijpen. Het dikke lemmet splijt hout alsof het niks is en de micarta handgreep wordt alom geroemd. Wil jij simpelweg het beste survivalmes hebben?
d.w.z. zijne eischen matigen, inbinden 'omdat de omstandigheden, het welbegrepen eigenbelang, de macht of wil van derden daartoe dwingen'.
De uitdrukking 'om zeep helpen', ook wel 'om zeep brengen', is vermoedelijk afkomstig uit de scheepvaart. Het betekent iemand van het leven beroven, iemand vermoorden. Het kan ook inhouden dat je het verprutst of dat er iets mislukt, bijvoorbeeld 'de spits hielp een enorme kans om zeep'.
Wanneer iemand zich niet laat ompraten in een gesprek, houdt diegene 'voet bij stuk'. Hetzelfde wordt gezegd over een persoon die niet afwijkt van zijn of haar plan. De herkomst van deze uitdrukking is onduidelijk.
Spreekwoorden: (1914) Van den nood eene deugd maken, d.w.z. in den nood iets doen, 'voor deugd of goed aanzien', dat men anders niet zou goedkeuren; zich naar den tijd en de omstandigheden schikken; lat. facere de necessitate virtutem (Otto, 241).
Wie A zegt hoeft helemaal geen B te zeggen. Wie A zegt moet overtuiging laten zien in het A zeggen en alert blijven op wat er ontstaat als A gezegd is.