De benaming IJzeren Gordijn is een metafoor voor ijzeren grensafscheidingen tussen Oost-Europa en West-Europa in de periode 1945-1989. De grens was een militaire, culturele en ideologische barrière tussen twee ideologieën: het kapitalisme en het communisme.
Door de grote ideologische verschillen tussen deze twee landen breekt de Koude Oorlog uit. De Sovjets willen vervolgens niks meer met het kapitalistische westen te maken hebben en gooien de grenzen in Europa op slot. Zo ontstaat een scheidslijn dwars door Duitsland en Europa, die het IJzeren Gordijn wordt genoemd.
Maar uiteindelijke verdween het land toch samen met de andere Oost-europeesche landen achter het IJzeren gordijn. Na WO waren de belangrijkste rollen weggelegd voor de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.
Het IJzeren Gordijn was ongeveer 1600 kilometer lang. Niet alleen Europa werd in twee gesplitst, maar ook Berlijn. In Berlijn ontstond Oost-Berlijn en West-Berlijn. Ook hier is het oostelijk deel communistisch en het westelijk deel kapitalistisch.
Embed. Na de Tweede Wereldoorlog is Europa verdeeld in twee kampen: het kapitalistische westen en het communistische oosten. Er ontstaat een scheidslijn dwars door Duitsland en door Europa, die door Winston Churchill het IJzeren Gordijn wordt genoemd.
Toen dertig jaar geleden de macht van de communistische partijen in Oost-Europa ineenstortte en de Sovjet-Unie uiteenviel, verdween vrij abrupt het IJzeren Gordijn. In mei 1989 werd in Hongarije de grens met Oostenrijk geopend. De Berlijnse Muur viel op 9 november 1989.
Na de Tweede Wereldoorlog zochten de geallieerden een manier om Duitsland te weerhouden om op korte termijn weer een oorlog te beginnen. In tegenstelling tot de Eerste Wereldoorlog zocht men deze maal geen heil in een streng verdrag zoals het Verdrag van Versailles, maar in de opdeling van Duitsland.
De hervormingspolitiek van Gorbatsjov had tot gevolg dat in 1989, het jaar van de revoluties, bijna alle communistische regimes uit de Oost-Europese landen, tot dan bekend als Oostbloklanden, verdwenen.
De opdeling van Duitsland is aanvankelijk tijdelijk en enkel bedoeld om de grootmacht na de oorlog in te dammen. Na zo'n vier jaar komen de bezetters onderling in conflict. We staan aan het begin van de Koude Oorlog en Oost en West denken anders over hoe Europa eruit moet zien in de jaren na de Tweede Wereldoorlog.
De Koude Oorlog staat bekend als de oorlog waarbij geen directe gewelddadige confrontatie plaatsvond tussen de twee hoofdpartijen in 'oorlog'. Het was hoofdzakelijk een conflict tussen twee machtsblokken: het kapitalistische Westen en het communistische Oosten.
De term 'Koude Oorlog'
Feitelijk kwam het nooit tot een rechtstreeks militair treffen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie zelf. Wél werden er wereldwijd meerdere oorlogen uitgevochten door de landen die binnen de Amerikaanse of Russische invloedssfeer lagen of door hen gesteund werden.
Na de Tweede Wereldoorlog komen Amerika en de Sovjetunie lijnrecht tegenover elkaar te staan. Er ontstaat een botsing tussen het Amerikaanse kapitalisme en het Russische communisme. De spanningen lopen op en leiden tot de Koude Oorlog. In 1945 komt er een einde aan de Tweede Wereldoorlog.
Meestal wordt Winston Churchill genoemd als de geestelijk vader van de Engelse pendant, Iron Curtain. Dat klopt in zoverre dat Churchill in 1946 deze uitdrukking voor het eerst publiekelijk heeft gebruikt ter aanduiding van de scheiding tussen Oost- en West-Europa.
De Sovjets wilden de invloed van West-Berlijn, dat geheel werd omringd door de Sovjet-bezettingszone, zo veel mogelijk indammen en hadden het liefst dat de enclave samengevoegd werd met Oost-Berlijn. Ze wilden hun wil opleggen door middel van een blokkade om West-Berlijn.
Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov besluit in 1961 dat de leegloop van de DDR definitief tot een eind moet komen. Net als secretaris-generaal van de SED Walter Ulbricht is hij van mening dat er een muur gebouwd moet worden. In de nacht van 12 op 13 augustus wordt een begin gemaakt met de bouw van de Berlijnse Muur.
Onder de Berlijnse Muur (Duits: Berliner Mauer) verstaat men de tot 100 meter brede constructie van opeenvolgende obstakels die van 13 augustus 1961 tot 9 november 1989 West-Berlijn geheel omringde. Hiermee was dit deel van de stad geheel gescheiden van Oost-Berlijn en de rest van Oost-Duitsland.
In 1918/1919 werd Duitsland een republiek, Weimarrepubliek genaamd.
De Duitse Democratische Republiek (Duits: Deutsche Demokratische Republik, DDR), ook wel Oost-Duitsland genoemd, was een communistisch land in Europa. Het land ontstond in 1949 in het door de Sovjet-Unie bezette deel van het verslagen Duitsland.
De officiële naam van het land werd Unie van Socialistische Sovjet-Republieken (USSR), kortweg Sovjet-Unie. Na de dood van Lenin in 1924 volgde Jozef Stalin hem op en werd de Sovjet-Unie een dictatuur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stond de Sovjet-Unie aan de geallieerde zijde en leed het land zware verliezen.
Gorbatsjov werd weer hersteld als leider van de Sovjet-Unie, maar hij werd nu totaal overvleugeld door Boris Jeltsin. In snel tempo verklaarden praktisch alle deelrepublieken van de Unie zich onafhankelijk en achter Gorbatsjovs rug om werd het GOS opgericht, dat in de plaats van de oude Sovjet-Unie kwam.
De 'gewone' Duitser keek tot ver in de jaren zeventig naar het Derde Rijk vanuit het perspectief van het eigen slachtofferschap. Het was niet zo dat Duitsers beschaamd zwegen over de oorlog. Integendeel, ze vertelden er veel en graag over, maar het verhaal dat ze vertelden ging uitsluitend over hun eígen leed.
Het beste antwoord. West Berlijn was onderdeel van de Bonds Republiek Duitsland (West Duitsland) en Oost Berlijn was de hoofdstad van de Duitse Democratische Republiek (Oost Duitsland). West Berlijn was daarmee een "echte westerse stad" met alle vrijheden die in de BRD ook golden.
Duitsland had volgens de overwinnaars de Alleinschuld aan de oorlog. Het werd veroordeeld tot het betalen van torenhoge herstelbetalingen en raakte een zevende deel van het Duitse grondgebied kwijt. Het vredesverdrag van Versailles van 1919 werd in Duitsland als zeer onrechtvaardig ervaren.