Atman is zelf, ziel, geest, diepere essentie van ik, bewustzijn. Het is in een van de betekenissen synoniem met Brahman. Het is etymologisch verwant aan het Nederlandse adem en het Duitse Atem, beide Indo-Europese talen. Het is een begrip uit het hindoeïsme en het Mahayana-boeddhisme.
Brahman is het dragende kosmische principe, de kracht die alles doordringt. Brahman wordt in de Upanishaden meestal gelijkgesteld met Atman - de naam die Schopenhauer aan zijn hondje gaf. Atman is het grote, universele Zelf, dat de diepere identiteit van alles uitmaakt en dat zuivere kennis is.
Brahman (ब्रह्मन्) is in het hindoeïsme de ultieme, onveranderlijke werkelijkheid, die uit het zuiver zijn en bewustzijn bestaat.
Krishna is de achtste nederdaling van Vishnu. Maar Krishna wordt ook als zelfstandige god geëerd. Hij kan Vishnu's attributen dragen: het rad of de schelphoorn. Vishnu heeft een blauwe huidskleur in de gestalte van Krishna én in die van Rama – een andere nederdaling van Vishnu.
Shiva is een van de belangrijkste goden van het hindoeïsme. In het Indiase denken is de god Brahma de schepper, Vishnu de onderhouder en Shiva de vernietiger van de schepping. In sommige gedaanten is Shiva een 'algod' die alle functies vervult.
Hindoes zelf noemen hun geloof sanatana dharma wat 'eeuwige leer' betekent. Hindoes geloven dat je reïncarneert na je dood. Hoe fijn je volgende leven is, wordt bepaald door hoe je je in je huidige leven gedraagt, karma. De religie heeft vele goden, maar eigenlijk geloven hindoes maar in één god.
In de tempel
Als blijk van respect voor de goden doet een hindoe zijn schoenen uit als hij of zij een tempel betreedt. De offers zijn voor de god, of goden, van de tempel. Deze worden bij het beeld gelegd.
Hindoes komen samen in tempels om te bidden, te mediteren en eten en bloemen aan godenbeelden te offeren. De priester of pandit leidt de diensten in de tempel. Hindoes geloven dat de samenleving bestaat uit bepaalde groepen: kasten. Iedereen moet binnen zijn kaste blijven.
Het hindoeïsme komt uit India en is de oudste godsdienst op aarde. De hindoes vereren veel goden en godinnen. Ze denken dat alle goden eigenlijk verschillende vormen van één goddelijke oerkracht zijn. De heilige boeken zijn de Veda's.
Hindoes eten nooit rundvlees en meestal geen varkensvlees, maar in sommige gezinnen komt wel kip en eend op tafel. De priesters, de pandits, zijn wel strikt vegetarisch. De brochure biedt ook achtergronden. De geschiedenis van de naar schatting 120 000 hindoes in Nederland trekt in vogelvlucht voorbij.
HET HINDOEÏSME: Ze geloven dat elke mens een ziel heeft (het Atman). Na de dood keert het Atman terug op aarde en wordt het herboren in een nieuw lichaam. De dood wordt niet gezien als het einde van het leven maar als een nieuw begin.
Op de dag van de crematie scheert een zoon of -als een zoon ontbreekt- een andere man uit de familielijn van de man, zijn hoofdhaar af, omdat hij bij de uitvaartplechtigheden als offeraar gaat optreden. Andere mannen in de familie scheren zich dan voor het eerst na het overlijden weer.
' Mensen in India vormen zich een beeld van Jezus Christus dat aansluit bij hun eigen cultuur. Voor hindoes krijgt Jezus een plaats tussen de leraren en goden van de eigen religie.
Hindoe (bij)geloof van vervuiling in een gezin als gevolg van een geboorte.
Veel vrouwen in India hebben een stip op hun voorhoofd. De tikka staat symbool voor bescherming en zou het boze oog afwenden. Er zijn vele kleuren, vormen en symbolen. De stip of streep waarmee Indiërs hun voorhoofd versieren, dat is een tikka of kumkum - typisch Indiaas.
Onder het hindoeïsme wordt een complexe religieuze en sociale cultuur verstaan, die ontstond rond 1500 v. Chr op het Indische subcontinent, in het noorden van het huidige India.
Vishnu zit meestal op het mythische wezen Garoeda, dat half mens, half adelaar is. Vishnu wordt vaak voorgesteld met vier armen, waarmee hij zijn attributen vasthoudt.
Krishna is de God van de Liefde en de Kracht. Hij is zo belangrijk omdat hij de mensen leert hoe je een goed leven leidt. Het belangrijkste verhaal over Krishna is de Bagavad Gita. Daarin wordt beschreven hoe Krishna, Arjuna te hulp komt.
Hindoes geloven dat je met een stille geest je werkelijke zelf of atman kunt ervaren. Niet alleen zou je daarmee het bestaan kunnen begrijpen, je wordt er ook gewoon gelukzalig van. Boeddhisten oefenen door te mediteren niet alleen inzicht, maar ook onthechting.
Wanneer mensen in hogere machten gingen geloven is moeilijk te bepalen, maar de meer moderne vorm van religie is een vrij recente uitvinding. Vanaf zo'n tienduizend jaar geleden ontstonden namelijk de grotere en complexere samenlevingen en begonnen mensen te geloven in morele goden.
Na de religieuze plechtigheden hangt de guru samen met de ouders een ingewijd koord, een sacraal koord -de Djanew of Jagyaopwiet- om de hals van het kind. Deze jagyopwiet wordt zo gedragen dat het op de linkerschouder komt te rusten en via de borst en hart van het kind komt te liggen onder zijn rechter arm.
Moeran. Zowel binnen het Hindoeïsme als binnen de Islam vindt Moeran plaats na de geboorte van een baby. Dit is een geboorteritueel dat staat voor zuivering en reinheid. Met het wegscheren van het 'baarmoederhaar' wordt ruimte gemaakt voor een gezondere haargroei.
Hindoes geven de voorkeur aan crematie, omdat het de snelste manier zou zijn om het lichaam terug te laten keren naar de 'bron'. Op de dag van de hindoestaanse crematie komt de pandit naar het huis van de naaste familie om hen te helpen met de voorbereidingen voor de crematieplechtigheid.
Hoewel begraven geen taboe is, kiezen de meeste hindoes toch voor cremeren. De voorkeur voor cremeren is te verklaren vanuit hun geloof dat dit de snelste manier is voor het lichaam om naar de "bron" terug te keren. Veelal vindt een crematie bij de hindoes plaats in de open lucht.
In het hindoeïsme zijn priesters (pandits) heilig. Zij verrichten rituelen in de tempels. Andere heilige mannen zijn godsdienst-onderwijzers (goeroes) en sadhoes.