Bij een verhuizing van huis en hypotheek naar box 3 gaat het heel anders. De waarde van de woning min de openstaande hypotheek wordt dan onderdeel van het vermogen. In box 3 wordt het vermogen belast volgens standaard percentages – de werkelijke hypotheekrente die je betaalt is dan niet meer relevant.
kon u lezen hoe starters een box 3 hypotheek (aflossingsvrije hypotheek) op een later moment alsnog kunnen omzetten naar een box 1 hypotheek (annuïteitenhypotheek). Voor deze box 1 hypotheek kan voor de hypotheekrenteaftrek gewoon weer een maximale duur van 30 jaar gelden.
Als je woning in box 3 terecht komt en laten we zeggen dat de waarde 300.000 euro is en de hypotheek 200.000 euro, dan heb je dus opeens 100.000 euro vermogen erbij in box 3. En zou je belasting moeten gaan betalen over het meerdere boven 50.000 euro (of 100.000 euro in de situatie van een stel).
Woning in box 1 en hypotheek in box 3
Het voordeel van je hypotheek in box 3 zetten is dat je vermogen in box 3 daalt doordat je de hypotheek mee mag nemen als schuld. Zeker als je veel vermogen bezit, bespaar je fors op belasting in box 3. In 2022 tot maximaal 1,71%.
Over uw vermogen in box 3 betaalt u in 2022 - boven de vrijstelling - 0,5636% tot 1,7143% inkomstenbelasting. Dit percentage is afhankelijk van de hoogte van uw vermogen. De belastingdienst gaat er van uit dat u meer rendement zult maken naarmate u meer vermogen heeft (het werkelijke rendement is niet relevant).
In 2022 wordt het rendement voor sparen (rendementsklasse I) -0,01%. Het rendement voor beleggen (rendementsklasse II) wordt 5,53%. Elk jaar worden de rendementen voor sparen en beleggen voor de heffing van box 3 herijkt. Dit gebeurt op basis van de rekenformules die in de Wet inkomstenbelasting 2001 zijn opgenomen.
De Staatssecretaris van Financiën heeft nu besloten dat het niet langer nodig is om bezwaar te maken tegen de box 3-heffing. Als de Belastingdienst door de hoogste rechter geheel of gedeeltelijk in het ongelijk wordt gesteld, zal de Belastingdienst namelijk zelf de aanslagen inkomstenbelasting op dit punt aanpassen.
Uw eigen woning - het huis dus waar u echt woont - valt voor de fiscus niet onder uw vermogen dat belast wordt in box 3. Het valt in box 1, die heet dan ook Inkomsten uit werk en eigen woning. Hetzelfde geldt voor de hypotheek die rust op uw eigen huis. Allebei worden ze dus niet meegenomen in box 3.
Vooralsnog (dit kan altijd veranderen, natuurlijk) zal je afgeloste huis niet tot je vermogen gerekend worden. Over vermogen betaal je in Nederland vanaf een bepaald bedrag belasting. Dat is wel zo voor bijvoorbeeld spaargeld en beleggingen, maar niet voor geld dat in je woning zit.
Dat je je hypotheek hebt afbetaald, is goed nieuws. Je hoeft dan niets meer te betalen aan je hypotheekaanbieder. Houd er wel rekening mee dat je minder profiteert van hypotheekrenteaftrek. En dat de Wet Hillen wordt afgebouwd, waardoor je na een tijdje misschien meer eigenwoningforfait gaat betalen.
Is de rente van je aflossingsvrije hypotheek niet aftrekbaar? Dan mag je de aflossingsvrije hypotheek in mindering brengen op je vermogen in box 3. Hierdoor betaal je mogelijk minder belasting over je vermogen. Deze belasting heet vermogensrendementsheffing.
Alles wat daarna overblijft, is voor de verkoper. Je krijgt je geld dus niet meteen na de verkoop, er zitten een paar dagen tussen. Als je het geld nodig hebt voor de koop van je nieuwe woning, wordt je geld niet eerst aan jou betaald. Het geld wordt dan namelijk meteen gebruikt bij de aankoop van je nieuwe woning.
Voor de meeste huiseigenaren bedraagt de bijtelling 0,65 procent over de WOZ-waarde. De uitkomst wordt opgeteld bij het inkomen en daar wordt belasting over geheven. De bijtelling voor een huis van twee ton bedraagt dus: 200.000 x 0,65 procent = 1.300 euro.
Dit verandert er in 2022 voor woningeigenaren. In 2022 gaat de maximale aftrek voor hypotheekrente omlaag van 43% naar 40%. Het eigenwoningforfait voor woningen tot €1.130.000 gaat iets omlaag. Woningbezitters die geen of een lage hypotheekschuld hebben, krijgen te maken met een (hogere) 'aflosboete'.
De overwaarde op je woning komt vrij als je het huis verkoopt. Je lost met de opbrengst van de woningverkoop de nog openstaande hypotheekschuld af en het bedrag dat je overhoudt (de overwaarde) mag je in principe vrij besteden. Dit geldt alleen als je niet binnen 3 jaar een nieuwe woning koopt.
U hoeft niet al uw bezittingen aan te geven in box 3. Bezittingen die u al hebt aangegeven in box 1 of box 2, geeft u niet meer aan in box 3.
Je hypotheek vervroegd aflossen kan heel verstandig zijn, maar is in de volgende gevallen juist niet aan te raden: Wanneer je minder hypotheekrente betaalt, wordt je hypotheekrenteaftrek ook lager. Hierdoor wordt je belastbaar inkomen hoger. Dit zorgt ervoor dat je mogelijk meer belasting moet betalen in box 1.
Het belangrijkste voordeel van hypotheekvrij leven is dat je geen maandelijkse lasten aan je hypotheek kwijt bent. Dat maakt je financieel veerkrachtiger, je bespaart er een flink bedrag aan hypotheekrente mee en je hoeft minder vermogensbelasting te betalen.
Een aflossingsvrije hypotheek hoef je niet af te lossen
Na dertig jaar moet je de hypotheekschuld aflossen. Dat doe je bijvoorbeeld met spaargeld, door een nieuwe hypotheek af te sluiten of door te verhuizen en met de opbrengst je aflossingsvrije hypotheek af te lossen.
In box 1 belast de overheid uw inkomen uit werk. Ook de eigen woning valt in deze box. De hypotheekrente die u heeft betaald, trekt u af van uw inkomen. Het eigenwoningforfait, een percentage van de WOZ-waarde van uw woning, wordt erbij opgeteld.
Heb je overwaarde op je huis gekregen? Mooi nieuws, want dat betekent dat jouw huis een goede investering was. Je hoeft van dit bedrag gelukkig geen geld af te dragen aan de belasting. Wel betaal je er, vanaf een bepaald bedrag, vermogensbelasting over omdat het in box 3 komt.
Als je in een koophuis woont, moet je bij de aangifte inkomstenbelasting een bedrag optellen bij je belastbare inkomen: het eigenwoningforfait. Dit bedrag is bij de aangifte over 2021 (die je in 2022 indient) in veruit de meeste gevallen 0,50% van de WOZ-waarde van je woning.
Een belastingplichtige die 250.000 euro aan vermogen had dat volledig uit spaargeld bestond, krijgt 2.381 euro terug. Te zien is dat er bij een aandeel van 75 procent spaargeld in het werkelijke vermogen ook sprake is van 'groene cijfers' in de tabel. Maar de omvang van de teruggaaf is verhoudingsgewijs wat lager.
Hoeveel spaargeld mag je hebben 2021? In het jaar 2021 mag je een heffingsvrij vermogen hebben van € 50.000. Met een partner is het heffingsvrij vermogen vastgesteld op € 100.000.
Het box 3-arrest van 24 december 2021
De Hoge Raad zag zich genoodzaakt om de belastingplichtige in die zaak adequate rechtsbescherming te bieden tegen de geconstateerde schending van zijn fundamentele rechten.