Vroeger was er geen sprake van vegetariërs: onze voorouders aten amper groenten totdat grote dieren uitstierven. Onze voorouders uit het stenen tijdperk aten bijna altijd vlees, totdat 80.000 jaar geleden enkele grote dieren uitstierven en ze gedwongen werden om groenten te eten.
De Griekse wiskundige Pythagoras, die in de 6e eeuw v. Chr. leefde, huldigde bijvoorbeeld het principe om geen levende wezens te doden en nooit vlees te eten. Tot in de 19e eeuw werden vegetariërs daarom 'Pythagoreeërs' genoemd.
Albert Einstein
Einstein werd aan het einde van zijn leven vegetariër. Hij at toen geen vlees, vis of vet meer. Hij geloofde dat de mens niet een geboren carnivoor was en zei overtuigd: “niets zal de gezondheid van de mens, en de kansen op overleving op aarde, meer goed doen dan een vegetarisch dieet.”
Vegetarisme vond haar oorsprong rond de achtste eeuw voor Christus onder aanhangers van het boeddhisme en het hindoeïsme in India. Beide groeperingen kenden het principe van 'ahimsa', wat inhield dat men geen geweld mocht gebruiken tegen dieren.
Van de Griekse filosofen Pythagoras, Empedocles, Theophrastus, Plutarchus, Plotinus, Porphyrius en Ovidius, is bekend dat ze vegetariër waren. In Nederland is met het ontstaan van De Nederlandse Vegetariërsbond in 1894 het vegetarisme weer nieuw leven ingeblazen.
De levensverwachting van vegetariërs ligt gemiddeld acht jaar hoger dan die van vleeseters, vergelijkbaar met de extra jaren die niet-rokers hebben ten opzichte van rokers.
Vegetarisch eten is gezond
Dit terwijl een voedingspatroon met veel vlees slecht verzadigd vet en vaak ook te weinig voedingsvezels bevat. Bovendien is bewezen dat vegetariërs doorgaans beter eten en daardoor minder lijden aan hart- en vaatziekten. Wie kiest voor vleesloze voeding, maakt daarmee een gezonde keuze.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Eieren bevatten veel goede voedingsstoffen die belangrijk zijn voor vegetariërs, zoals vitamine B12, mineralen en eiwitten. Het Voedingscentrum beschouwt eieren daarom als een goede vegetarische keuze.
Officieel eet een vegetariër geen producten van gedode dieren. Dat wil zeggen geen vlees, geen vis, maar ook geen producten zoals gelatine (dit komt van de huid of beenderen van varkens) en kaas (want daar zit kalfsstremsel in).
Jaïnisme. In het Jaïnisme, een klein geloof uit India, wordt vertelt dat vlees eten een vorm van geweld is, dus zijn álle aanhangers vegetariër. Ook eten ze geen wortelgroenten, omdat de plant dan niet verder kan groeien. Jaïnisten eten, drinken en reizen niet na zonsondergang.
Vlees is het spierweefsel van gewervelde dieren en hier vallen vissen in principe niet onder. Echter kan vis wel gegeten worden en is het ook een dierlijk product. In dit opzicht kan vis dus gezien worden als het vlees van een vis.
Volgens de Van Dale is de definitie van een vegetariër: 'Iemand die geen vlees of vis eet'.
Honing is de zoete substantie die door honingbijen gemaakt wordt van de nectar van bloemen. Het is niet veganistisch, omdat het door dieren gemaakt wordt.
Wat is een flexitariër? Je bent een 'flexitariër' als je minstens één dag per week geen vlees, vis of vleeswaren eet. Flexitariërs eten dus vooral groenten, peulvruchten, fruit, noten en granen. Een enkele keer in de week staat er vlees of vis op het menu.
Maar deze guilty pleasure is (net als vele andere snoepjes) niet echt vegetarisch. Het wordt namelijk gemaakt van gelatine, verkregen uit vermalen dierenbotten. Gelukkig is er een alternatief: steeds meer snoep wordt gelatinevrij gemaakt. Zelf aan het koken en bakken met gelatine?
De meeste eieren in de supermarkt zijn niet bevrucht. Hiermee zijn ze dus wel vegetarisch maar niet veganistisch. Wel kan het voorkomen dat er een embryo in een ei zit, zoals duidelijk werd in dit nieuwsartikel van vorig jaar.
Halloumi is vegetarisch, mits het is gemaakt met vegetarisch stremsel. Het is niet veganistisch, want de kaas wordt gemaakt van dierlijke zuivel.
Minder vlees of vegetarisch eten
Vegetariërs krijgen het advies ei, peulvruchten, sojaproducten, noten en pitten te eten. Daarnaast is het goed om groente, brood en andere graanproducten en zuivel te nemen, om tekorten aan eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12 te voorkomen.
Het is niet nodig om vlees te eten, je kunt het vervangen door andere producten. Het eten van te veel vlees brengt risico's voor de gezondheid met zich mee. Rood en met name bewerkt vlees zoals vleeswaren worden in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en kanker. Eet vlees daarom met mate.
21,8% van de wereldbevolking eet geen vlees
Een onderzoek uit 2010 concludeerde dat op dat moment 21,8% van de wereldbevolking vegetariër was. Uiteraard maakt het een enorm verschil voor de dieren als zo'n enorm grote groep mensen geen vlees eet.
De vegetarische en veganistische trend wordt vooral door vrouwen gedragen. Van de vrouwen in Nederland is 5.9% vegetarisch en 2,3% veganistisch (mannen resp. 1,8% en 0,7%). Als eiwitbron worden door vegetariërs en veganisten vooral peulvruchten (63,2%) en kant-en-klare vleesvervangers (61,8%) gebruikt.