Antwoord: In San Francisco zijn veel daklozen vanwege de liberale politiek, relatief meer dan in andere steden. San Francisco staat bekend om zijn sociale gezicht en stelt zich tolerant op naar alle bevolkingsgroepen.
Amsterdam. Uit de nieuwste cijfers blijkt dat 80 procent van de daklozen man is en relatief vaak in een van de vier grote steden verblijft (37 procent) – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Totaal daklozen: 6.996
HUD schat dat er iets minder dan 7.000 daklozen zijn in San Francisco, maar het werkelijke aantal zou veel hoger kunnen zijn.
Zo luidt ook in Amerika het advies om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Maar dat is lastig voor de 550.000 Amerikanen die dakloos zijn. In de staat Californië is het aantal daklozen veruit het grootst, met zo'n 150.000 mensen die op straat leven.
Het aantal daklozen in de gemeente Los Angeles steeg in 2020, nog voor de pandemie, met 13 procent tot 66.436 mensen, op een bevolking van ruim tien miljoen.
De Blasio zei dat 95 procent van de 62.435 New Yorkse daklozen (het officiële cijfer van de stad voor september 2019) elke nacht onderdak krijgt van de stad. 20.000 onder hen zijn kinderen. De accomodaties varieren van slaapzalen en kamers in opvangcentra tot tijdelijke flats en hotelkamers.
Buitenslapers en 'bankslapers' Volgens het CBS telde Nederland in 2020 36.000 daklozen, in 2018 zelfs 39.000, ten opzichte van 18.000 in 2009.
Crisis van onbeschermde dakloosheid
Het Amerikaanse ministerie van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling schat dat het aantal mensen dat op straat slaapt in 2020 gestegen is tot 226.000, een stijging van meer dan 50.000 in vijf jaar.
Wat blijkt: het uitdelen van gratis woonruimte is een snoeiharde bezuiniging. Ambtenaren van de staat berekenden dat een zwerver op straat 16.670 dollar per jaar kost (zorg, politie, justitie). Een appartement inclusief de begeleiding van een hulpverlener kost daarentegen slechts 11.000 dollar per jaar.
Gebrek aan huisvesting wordt op dit moment gezien als de grootste veroorzaker van dakloosheid. Eenmaal dakloos stapelen problemen zich snel verder op. Schulden nemen toe en alle aandacht van de dakloze gaat dagelijks uit naar overleven en het vinden van een verblijf- en slaapplek.
Dak- en thuisloze jongeren hebben grote behoefte aan meer stabiliteit en continuïteit in de hulp en ondersteuning die ze ontvangen. Zoals vaste hulpverleners en netwerk waar de jongere op terug kan vallen. Langdurige ondersteuning is nodig, ook als de jongeren niet langer dakloos zijn.
Zo'n 84% is man, en 37% verblijft in een van de vier grootste gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Meer dan de helft van alle daklozen in Nederland heeft een niet-westerse achtergrond.
Een meerderheid van de geïnterviewden vindt het betalen van een eigen bijdrage voor de nachtopvang 'redelijk', 'gewenst', 'normaal' of 'logisch' voor daklozen met een inkomen. Het tarief van €5,- en €7,50 wordt als acceptabel beschouwd in vergelijking met de uitkering die daklozen ontvangen.
Daklozen vaak man en ingeschreven in vier grote steden
Op 1 januari 2021 was 80 procent van de daklozen man, en 37 procent verbleef in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht. Van alle Nederlanders tussen 18 en 65 jaar was de helft man en woonde ongeveer 16 procent in een van deze vier steden.
Daklozen zijn mensen die slapen op straat, in portieken, gebruikmaken van laagdrempelige opvang, of incidenteel van opvang bij vrienden of familie. Van elke 10 duizend Nederlanders in de leeftijd van 18 tot 65 jaar waren er 34 op 1 januari 2020 dakloos.
Wat is de omvang van het probleem? Op de site van het CBS staat: 'Op 1 januari 2021 waren 32 duizend mensen dakloos. Op 1 januari 2020 waren dit er ruim 36 duizend, waarmee de jarenlang stijgende trend van het aantal dakloze mensen tot stilstand kwam.
Alleen met adres een bijstandsuitkering
Alleen met een tijdelijk briefadres kunt u zonder woonadres toch recht op bijstand hebben. Als u geen briefadres krijgt, moet u zich eerst inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Pas daarna kunt u een uitkering aanvragen.
U bent dakloos als u geen vaste woonplaats of verblijfplaats heeft. U heeft dan geen adres om te wonen of te logeren. En u staat ook niet met een adres ingeschreven in het bevolkingsregister. U bent thuisloos als u steeds wisselt van onderdak of woonplaats.
Heeft u geen huis of dreigt u dakloos te worden? Dan kunt u terecht bij de maatschappelijke opvang voor een tijdelijke verblijfplek. Deze opvang biedt ook zorg, begeleiding en praktische hulp.
Dakloze mannen overlijden volgens het onderzoek gemiddeld rond de leeftijd van 47 jaar, vrouwen zelfs op hun 43ste. Dit staat in sterk constrast met de levensverwachting van de gemiddelde westerling, die rond 77 jaar ligt.
De oorzaak van de dakloosheid wordt meestal niet specifiek benoemd maar deze is vaak terug te vinden in de situatie vóór mensen zich aanmelden. Denk aan een relatiebreuk, ruzie met ouder(s), vrienden of huiseigenaar. Maar daar onder hangt de problematiek die verantwoordelijk is voor het verliezen van een woonplek.
Ook steeds meer Nederlanders met een baan lukt het niet om een betaalbare woning te vinden, en eindigen op straat. Hoe is dat mogelijk, in een klein en rijk land als Nederland? De snel groeiende dakloosheid is het resultaat van decennialang overheidsbeleid, zegt stadsgeograaf Cody Hochstenbach.
Overal in de EU neemt dakloosheid toe, behalve in Finland, waar een daling van 45% werd gemeld. In Nederland is het aantal daklozen in tien jaar tijd meer dan verdubbeld naar 39 duizend in 2019. Ook in Brussel is in tien jaar tijd het aantal thuis- en daklozen meer dan verdubbeld.
Dakloos zijn is niet simpelweg het ontbreken van een dak boven je hoofd, maar het wegvallen van een sociaal vangnet en waardigheid. 'Het is heel vernederend om aan te kloppen bij het Leger des Heils en te vragen: “Mag ik misschien hier slapen vannacht?” Dat is heel diep vernederend.