In Amerika komen vaak tornado's voor. Warme, vochtige lucht van de oceaan botst daar op droge woestijnlucht uit Mexico en koude lucht uit Canada. In Nederland is de kans op zo'n verwoestende storm erg klein, omdat de omstandigheden hier anders zijn. Kapotte huizen, winkels en auto's, alles is verwoest.
Op 4 juni 2019 veroorzaakte een EF1 tornado schade in o.a. het Gelderse dorp Rheden. De meest gefilmde en gefotografeerde tornado in Nederland was de tornado in Amsterdam op 9 augustus 2019. In oktober 2021 waren er tornado's in onder andere Barendrecht en 's-Heerenberg.
In Nederland en België komen ook af en toe tornado's voor. Uit onderzoek blijkt dat er in Nederland naar schatting 35 tornado's per jaar voorkomen.
In Nederland blijft vooral het optreden van zeer zware windhozen nabij Chaam en Tricht nog lang in de herinnering van velen. Dergelijke zware windhozen - geheel vergelijkbaar met de Amerikaanse tornado's - behoren tot de meest gevreesde stormen die aan het aardoppervlak kunnen optreden.
In Europa zijn de contrasten in de temperaturen minder groot, waardoor de buien minder zwaar zijn. Op zeer hete dagen botst warme lucht vanuit de Middellandse Zee tegen relatief koude lucht vanaf de Atlantische Oceaan.
De Tri-State Tornado was een tornado die op 18 maart 1925 de Amerikaanse staten Missouri, Illinois en Indiana trof. De tornado staat bekend als de dodelijkste en zwaarste tornado uit de geschiedenis van de Verenigde Staten, waarbij de windsnelheid 416 km/uur haalde.
Tornado's komen doorgaans vooral in het centrale deel van de Verenigde Staten voor, gemiddeld zo'n duizend per jaar. De meeste zijn niet sterk, maar sommige wel. Vooral de Tornado Alley, van midden-Texas tot het oosten van Nebraska en Iowa heeft last van tornado's.
Tornado's komen vooral in het centrale deel van Verenigde Staten voor, gemiddeld zo'n duizend per jaar. In Nederland bereikt een windhoos zelden de kracht van een Amerikaanse tornado. In de twintigste eeuw gebeurde dat slechts enkele malen.
Eén van de bekendste en zwaarste tornado's trof op 10 augustus 1925 het Achterhoekse dorp Borculo. Deze windhoos was onderdeel groot buiencomplex dat van zuidwest naar noordoost over Brabant, via Nijmegen, Achterhoek en Twentenaar Duitsland trok en grote schade aanrichtte in Brabant en Gelderland.
Vaak ontstaat een tornado uit een zware onweersbui met een roterende opwaartse luchtstroom, ook wel een supercell genoemd. Zo'n supercell ontstaat wanneer er grote temperatuurverschillen zijn en warme, vochtige lucht botst met koele, droge lucht. De warme lucht stijgt dan op en veroorzaakt een flinke onweersbui.
Een orkaan is een supersterke storm, met veel wind en vaak heel veel regen. Een tornado is een wervelwind, een supersnelle rondtollende draaikolk van lucht. Tornado's ontstaan boven land, en vaak tijdens een zware onweersbui. Orkanen ontstaan boven zee.
Een waterhoos is een vaak trechtervormige slurf onderaan een wolk, veroorzaakt door snel draaiende luchtbewegingen boven open water.
Een tornado zelf laat zich niet voorspellen. Als de omstandigheden er zijn dan kunnen ze spontaan ontstaan, hun eigen onvoorspelbare pad volgen en ook weer net zo snel verdwijnen als dat ze gekomen zijn. Wat wel voorspeld kan worden is de kans dat er binnen een bepaald gebied tornado's voor kunnen gaan komen.
Het duurt meestal enkele tientallen seconden tot 2 á 3 minuten, bij zware tornado's soms wel een minuut of 5 á 10. Een F4 of F5-tornado kan een levensduur hebben van enkele uren en kan daarbij een spoor van vernieling van zo'n 100 km veroorzaken.
Probeer in ieder geval nóóit weg te rijden van de storm, deze kan snelheden van wel 200 kilometer per uur bereiken dus daar is geen ontkomen aan. Het beste is om gewoon uit je auto te stappen. Zoek greppels en riolen langs de weg. Als je hier in gaat liggen ben je veilig voor naderende draaikolken.
Kleine imperfecties in het landschap, zoals een huis of een koe, zullen de tornado hoogstens verplaatsen maar niet doen verdwijnen. Dat geldt voor grote tornado's maar ook voor de minuscule tornado's waar wij mee werken. En zolang de tornado bestaat, bestaat het oog ook. Als de tornado beweegt, beweegt het oog mee.
Dramatische tocht van 3,5 uur. De dramatische tocht van de tornado door de drie staten duurde 3,5 uur, begon rond 13 uur boven het zuidoosten van Missouri en eindigde omstreeks 16.30 uur in Indiana. Het schadespoor had een lengte van 367 kilometer.
Bij een windhoos of tornado gaat het om een kolom lucht die snel rondwervelt en waarin zich grote drukverschillen voordoen. Zo ontstaat een soort draaikolk met een grote opwaartse kracht. De windhoos wordt zichtbaar omdat hij (net als de onweerswolk waar hij onder hangt) bestaat uit fijne waterdruppels.
Een tornado is snel ronddraaiende lucht aan de onderkant van een onweerswolk. Dit is zichtbaar als soort slurf doordat waterdamp condenseert, maar ook doordat de tornado schade veroorzaakt en je dus voorwerpen, zoals zand, bladeren en takken, door de lucht ziet vliegen.
Een tornado is dus veel kleiner dan een orkaanen ontstaat soms aan de rand ervan. Door de hoge windsnelheden kunnen ze voor veel bijkomende schade zorgen: ze rukken bomen uit, blazen daken van huizen, tillen auto's en caravans op en doen treinen ontsporen.
Het ontstaat als er onder koude, droge lucht een laag van warme, vochtige lucht zit.De warme lucht stijgt in een spiraal op naar boven.Als het waait, gaat de spiraal steeds sneller draaien. Uiteindelijk wordt het een woeste tornado.
Van zo'n Amerikaanse tornado is de verwoestingskracht enorm. Bomen worden geveld of zelfs met wortel en al uit de grond gerukt. Daken worden opgetild, muren omvergeworpen. Het is gebeurd dat mensen en dieren werden opgetild en een stuk verder weer neergesmakt.
Meeste tornado's in Centraal- en Zuid-Europa
De meeste tornado's in Europa komen voor in Centraal- en Zuid-Europa. Vooral in Noord-Italië zijn omstandigheden niet zelden ongunstig voor zware tornado's.
Waarom krijgen stormen een naam? Met de stormnamen willen we het bewustzijn van gevaarlijk weer vergroten. Door herkenbaarheid hopen we zoveel mogelijk mensen te bereiken met onze waarschuwing voordat het weer toeslaat.
Het orkaanseizoen boven de Noord-Atlantische Oceaan en het Caribische gebied duurt officieel van juni tot en met november, met een scherpe piek in augustus en september.