Water is de beste natuurlijke broodverbeteraar voor een smakelijk brood. Hoe meer water op je deeg, des te sappiger je brood. Je krijgt er een luchtig brood van en het brood blijft langer vers.
Een bakje water mee in de oven, ook een goed idee. Een deel van dit water verdampt en helpt dus mee om het deegstuk soepel te houden tot het zijn (haar) grootste volume gekregen heeft. Vervolgens zorgt de stoom voor een glanzende bruine korst.
Hoe wordt ons brood luchtig gemaakt? Met rijsmiddelen creëer je luchtbelletjes in een deeg of beslag zodat het gebak of brood luchtiger wordt. Traditioneel wordt hiervoor desem of gist gebruikt. Bij het maken van desembrood voegen bakkers geen gist toe, maar een moederdeeg.
In een papieren zak
Je kunt je brood ook gewoon in een papieren zak bewaren. Zulke zakken zorgen voor goede luchtcirculatie, waardoor je korst krokant blijft. Is je brood al aangesneden? Leg het dan met de snijkant naar beneden en zet je zak zo in de kast.
Het brood is te sterk gerezen, iets minder gist gebruiken. Het deeg bevat te weinig vocht. Er zijn te veel hele graankorrels of zaden toegevoegd; deze zuigen het water op.
Waarom moet een brooddeeg meerdere keren rijzen? Tijdens het rijzen maakt gist ook geur en smaakstoffen aan, hoe langer je het laat rijzen, hoe meer smaak. Maar je moet wel op het gashoudend vermogen letten, dus niet te lang wachten met de narijs anders kan het deeg scheuren.
Normaal gesproken kan gerezen deeg niet blijven liggen, want van te lang gerezen deeg kan je geen mooi brood meer bakken. Dus moet de bakker die zijn klanten 's ochtends om acht uur van vers brood wil voorzien, bij nacht en ontij zijn bed uit om aan het kneden te gaan.
Als u het deeg doreert met losgeklopt ei, bakt het brood goudbruin. Als u het bestrijkt met olie wordt de korst knapperig, met water krijgt het brood een glanslaag. Brood is doorbakken als het hol klinkt.
Hoe lang laat je een brood dan het best afkoelen alvorens het te snijden? In een ruimte van 20 tot 25°C krijg je het beste resultaat door het brood 2 tot 3 uur te laten afkoelen.
“Het dan opeten is dus ideaal, al kan je het op dat moment ook invriezen – in een goede diepvrieszak. Je zal misschien een klein beetje kwaliteitsverlies hebben, maar het is nog altijd beter dan je brood twee, drie à vier dagen te laten liggen en het dan op te eten.”
Een zelfgebakken brood is (meestal) goedkoper dan een brood van de warme bakker. In de prijs van een zelfgebakken brood zitten namelijk geen kosten voor de arbeidstijd of de verkooptijd, zoals dat het geval is bij de warme bakker.
Rijzen. Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek. Minimaal op kamertemperatuur, maar liefst iets warmer.
Een van de meest voorkomende redenen waarom je brood te kruimelig wordt is een teveel aan meel. Dat maakt je brood droog en tast de textuur aan, waardoor het kruimelig wordt. Brood bestaat voornamelijk uit bloem en water (plus gist en zout). Met zo weinig ingrediënten kan het al snel mislopen met de verhoudingen.
De korst van een gebakken brood is vrij dof van kleur. Wanneer je deze bestrijkt met water, of zoals wij dat doen, met een plantenspuit in de nevelstand lekker nat spuit krijgt het brood ineens wat glans. Ook wordt de kleur een stuk dieper. Als bonus krijgt de korst extra geur.
Wat je kan proberen is het volgende: besprenkel het brood met wat water wanneer je het in de de oven steekt en herhaal dat om het kwartier. Gebruik hiervoor een plantensproeier of iets in die aard. Laat het brood dan op 210°C bakken om de korst de kans te geven extra krokant te worden.
Zet de oven, met hetelucht, 20˚C graden lager. Bakken: Snijd het brood eventueel in met een scherp mes. Bak het brood gedurende ongeveer 20 minuten op 220˚C, zet dan de oven terug op 200˚C . Na ongeveer 35-40 graden dient het brood gaar te zijn en een mooie goudbruine kleur te hebben.
Hoewel brood het best niet in de koelkast bewaard kan worden, kun je belegde broodjes beter wel koel bewaren. Zeker als je het belegd hebt met kip of vleeswaren.
Bewaar een brood daarom altijd op kamertemperatuur (of in de vriezer als je het later nog wilt gebruiken). Gebruik geen plastic zakjes, maar speciale broodzakken die je in een speciaalzaak of bij de bakker kunt krijgen.
Zorg dus dat je het brood na het bakken direct uit de vorm of van de bakplaat haalt en laat afkoelen op een rooster. Laat vers brood helemaal afkoelen voordat je het in een (brood)zak doet en snijd het pas aan als het niet meer warm is.
Vervang eigeel door sojamelk
Als je eigeel wilt gebruiken om je gebak mee te bestrijken, kan je het ei vervangen door sojamelk. Dit geeft je gebak een mooie bruine kleur en glans. In het gebak zelf kan je het beste een eierdooier vervangen door een kant-en-klare eivervanger.
Bedenk dat het gebruik van olie ook moet worden opgeteld bij de totale hydratatie van je deeg. Het vetgehalte toegepast in de meeste broden is 3 – 5%. Gebruik je meer vetstof dan heb je meestal ook meer gist nodig aangezien de vetstof het rijsproces kan vertragen.
4 Water of melk
Brood bak je meestal met water, maar dat kun je ook (deels) vervangen door melk: dan krijg je een melkbrood. Ook voor briochebrood wordt melk of melkpoeder gebruikt. Dat laatste heeft het voordeel dat het bij warm weer niet zuur wordt.
Handige warme plekjes om je kom met deeg of desem in te laten rijzen zijn: lege vaatwasser die nog warm is omdat hij net gelopen heeft. lege magnetron met een groot glas heet water ernaast. grote lege plastic opbergbox met deksel met een groot glas heet water ernaast.
Wanneer de oven gebruikt wordt als rijskast moet je zorgen dat de lucht in de oven voldoende vochtig is. Beter te vochtig dan te droog. Ook daar kan je werken met het afdekken van de kom waarin het deeg zit dat moet rijzen, maar tijdens de busrijs of narijs werkt dat niet goed.
Deeg laten rijzen: de voorrijs
Zorg dat het deeg goed afgedekt is, zodat het niet kan uitdrogen. Deeg afdekken kan het beste met plastic folie, een vochtige theedoek of een deksel.