Tijdens de Verlichting ging men meer nadenken over hoe de ideale samenleving er uit zou moeten zien. Veel denkers waren het er over eens dat vrijheid en gelijkheid hiervoor belangrijk waren. Er wordt ook wel gezegd dat de Verlichting de oorzaak van de Franse Revolutie was.
Het ideaal van de verlichting was een samenleving die bevrijd was van geweld, macht, onderdrukking, ongelijkheid etc. Verdraagzaamheid, persoonlijke vrijheid en onderlinge gelijkheid waren daarom zeer belangrijk.
De verlichte ideeën die werden toegepast op de samenleving draaiden voornamelijk om tolerantie, vrijheid en gelijkheid. Er was een sterke focus op vooruitgang: men geloofde dat de samenleving maakbaar was en verbeterd kon (en moest) worden.
Halverwege de 18e eeuw werd Parijs toch het nieuwe centrum van de Verlichting, met denkers als Montesquieu en Voltaire. Tijdens de Verlichting ging men meer nadenken over hoe de ideale samenleving er uit zou moeten zien. Veel denkers waren het er over eens dat vrijheid en gelijkheid hiervoor belangrijk waren.
verlicht bijv. naamw. Uitspraak: [vər'lɪxt] 1) goed zichtbaar doordat er licht op valt Voorbeeld: `Kijk goed uit, want het tuinpad is niet verlicht. ` 2) met vernieuwende denkbeelden en zonder vooroordelen Voorbeeld: `een verlic...
'Sapere aude! ': 'Heb de moed te weten' (d.i. gebruik te maken van uw eigen verstand), is derhalve het devies van de Verlichting'.”
In het marktmechanisme waar winst de drijfveer voor economisch handelen is, zal dan de beste afstemming ontstaan van vraag en aanbod. De ideeën van de Schotse verlichting worden ontwikkeld door geleerden als John Playfair, Joseph Black, James Hutton, David Hume en Adam Smith.
Reacties. Je ziet in de Verlichting een contrast met de Renaissance, in de Renaissance greep men terug op de klassieke oudheid, maar in de Verlichting wordt iets nieuws in gang gezet. De mens gaat zelf nadenken en ontwikkelt zelf nieuwe ideeën, ze nemen dus geen oude ideeën over.
Het dagelijks leven De manier van leven veranderde in de renaissance drastisch. De meest in het oog springende verandering was wel dat er een scheiding kwam tussen het privé-leven en het openbare leven. In de middeleeuwen was er nauwelijks sprake van privacy, ook niet voor de rijken.
De mens als persoon kwam centraal te staan en men werd meer individualistisch. Tegelijk verdween religie en het leven na de dood meer naar de achtergrond. Kennis en brede ontwikkeling werden belangrijk. De breed ontwikkelde intellectueel, die zelf de klassieke bronnen bestudeerde, werd het ideaal.
De bekendste humanisten uit de tijd van de Renaissance zijn zonder twijfel Leonardo da Vinci (1452-1519) en Michelangelo (1475-1564).
De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw. Het was een reactie op het dogmatische autoriteitsgeloof.
De Verlichting was een periode waarin gestreefd werd naar meer licht in de duisternis, dat wil zeggen: meer kennis, meer geluk. Het was een Europese beweging die zich vanaf 1670 vanuit Nederland en Engeland gedurende de achttiende eeuw verspreidde over de rest van Europa.
Kooplieden hoefden hierdoor niet meer speciaal naar Amsterdam te komen voor bepaalde producten, ze konden die nu ook in bijv. Londen of Marseille krijgen. Ook de nijverheid kreeg te maken met concurrentie. Landen als Engeland gingen industrialiseren en konden daardoor veel goedkoper produceren dan de Nederlanders.
' Immanuel Kant is een belangrijke filosoof van de achttiende-eeuwse Verlichting. Zijn definitie daarvan is klassiek geworden: 'Verlichting is de bevrijding van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te wijten heeft.
Rationalisten waren ervan overtuigd dat kennis en rede superieur waren aan traditie en geloof. Rationeel denken zou leiden tot vooruitgang. Rationalisme was dan ook het belangrijkste kenmerk van het denken tijdens de Verlichting. Bij het rationalisme was het gebruiken van de rede dus het belangrijkst.
Deze vorsten hadden gemeenschappelijk dat zij streefden naar een zo efficiënt mogelijk bestuur en naar de vorming van een moderne staat, bijvoorbeeld door een moderne bureaucratie van ambtenaren in te stellen zodat de belastinginning optimaal te organiseren was.
Ze gingen nadenken over hoe de wereld echt in elkaar zit. Dit is de overeenkomst van de verlichting en de wetenschappelijke revolutie. Het verschil is dat bij de wetenschappelijke revolutie de wetenschappers zich meer focussen op de natuur en de wereld en bij de verlichting meer op de samenleving.
soulagement; adoucissement; éclairage; rétro-éclairage; atténuation; allégement; déchargement; ramollissement.
Het verlichte despotisme vond de oorsprong in de verlichting, een politiek-filosofische stroming in de 18e eeuw. Bij het verlichte despotisme voerden absolute monarchen sociaal-politieke hervormingen door in hun rijken. Dat wil zeggen, alles voor mijn volk, maar niets door mijn volk (=regeren in naam van het volk).
Het humanisme begon met de intellectuele, literaire en wetenschappelijke beweging van de veertiende tot de zestiende eeuw, die elke vorm van kennis wilde baseren op de literatuur en cultuur van de klassieke oudheid. De bekendste humanist uit die tijd is Desiderius Erasmus.
Humanisten streven naar een samenleving waarin iedereen een kans heeft op een goed leven met betekenisvol werk, economische welvaart, goed onderwijs, aandachtige zorg, een rijk cultureel leven en een schone en diverse leefomgeving. Humanisme gaat over mensen maar heeft ook aandacht voor de natuur en dieren.
Humanisme is een levensbeschouwing die de mens centraal stelt. ('Humanus' betekent in het Latijn 'menselijk'). Het humanisme is geen religie. Toch is het humanisme niet anti-godsdienstig.
De kenmerken van de renaissancekunst in een notendop: Grote invloed van de klassieke cultuur, wat zich uitte in het uitbeelden van mythologische motieven en thema's. De kunstenaar was niet langer meer anoniem. Vooral in de hoog-renaissance valt het onderscheid tussen kunstenaar en intellectueel zelfs meer en meer weg.