Als je wond ontstoken is, stuurt je lichaam extra veel vocht naar de plek toe. Dit zou de genezing moeten bevorderen, maar vaak leidt dit juist tot het tegenovergestelde: een extra vochtige wond is namelijk de ideale omgeving voor micro-organismen.
Neem contact op met uw huisarts bij één of meer tekenen van een infectie: als er troebel witgeel vocht (pus) uit de wond komt; als de wondranden roder, dikker en warm worden of meer pijn doen; als u zich ziek voelt of koorts krijgt.
Een vochtig wondmilieu houdt in dat de wond vochtig blijft, terwijl de wondranden en omliggende (gezonde) huid droog zijn. Dit kan men creëren met behulp van zogenaamde speciaal wondverbanden. Een speciale wondverband absorbeert het overtollige wondvocht, maar behoudt op de wond een juiste hoeveelheid wondvocht.
Door de operatie kan er zwelling ontstaan rondom de wond, waardoor het wondgebied ook wat harder aan kan voelen. Er kan ook wondvocht in de wondholte lopen. Dit wordt seroomvorming genoemd en is geen reden tot ongerustheid. Het kan enige tijd duren voordat de zwelling en het vocht helemaal zijn verdwenen.
Er zijn verschillende oorzaken waarom een wond niet goed geneest. De wond kan bijvoorbeeld erg groot zijn of vervuild. Het kan dan dat er hulpmiddelen nodig zijn om het proces voorspoedig te laten verlopen. Als een wond niet binnen een maand geneest, dan is er sprake van een chronische wond.
Speciaal vocht uit de bloed- en lymfevaten voert afval en bacteriën weg, zodat er geen infectie ontstaat. Dit goedje heet wondvocht en is doorgaans dus een teken van goede genezing. Toch is er ook een keerzijde: té veel vloeistof kan je verwonding zacht maken en het genezingsproces in gevaar brengen.
Een rode wond is een oppervlakkige of diepe, open wond die aan het helen is, zoals een schaaf- of brandwond. Een gele wond heeft veel wondvocht. Een zwarte wond duidt vaak op afgestorven weefsel.
Als er maar overtollig vocht uit je wond blijft sijpelen, kan dit wel duiden op een ontsteking van de operatiewond. Ontstoken operatiewonden vragen om meer verzorging en kunnen extra pijnlijk zijn. Het is daarom verstandig om overtollig (geel) wondvocht na een operatie direct aan te pakken.
Seroomvocht is wondvocht dat zich ophoopt in het wondgebied. Hierdoor ontstaat een verdikking. De aanmaak van seroomvocht kan soms langdurig en in grote productiehoeveelheden optreden.In veel gevallen gaat het op korte of langere termijn over. Door middel van puncteren kan het seroom worden weggezogen.
Oedeemtherapie start meestal met manuele lymfedrainage. Dit is een specifieke massagetechniek gericht op de verhoging van de afvoer van het lymfestelsel. Met bepaalde handtechnieken wordt het lymfestelsel geactiveerd en wordt het vocht naar andere lichaamsdelen afgevoerd.
Voldoende vocht is nodig om de afbraakstoffen van weefselbeschadiging (ureum, creatinine) uit het lichaam te verwijderen. Ook het wondvocht zelf betekent natuurlijk verlies van vocht.
Wij hebben het antwoord: het genezingsproces duurt bij kleine wonden meestal tussen de 24 en 72 uur. Wondgenezing bestaat uit 5 verschillende fasen. In de eerste fase, wanneer de wond ontstaat, zorgt de bloedstolling voor een tijdelijke afsluiting van de wond.
De eerste stap naar een snelle genezing is nog altijd 'goed schoonmaken'. Immers, zonder beschermende huidlaag kunnen vuil en bacteriën het lichaam binnendringen, het herstel vertragen en het risico op een wondinfectie verhogen. Zelfs de kleinste wond geneest beter als je deze eerst reinigt.
Wanneer er sprake is van grotere acute wonden of chronische wonden verloopt de genezing sneller als de wond vochtig blijft. Dit komt doordat de cellen meer kunnen bewegen en de moleculen die van invloed zijn op het genezingsproces sneller naar de wond worden gebracht.
Beweging (actief of passief) is ook van invloed op de wondgenezing. Dit bevordert namelijk de doorbloeding. Daarnaast is het belangrijk dat er niet teveel druk is op de wond, zodat bloed en zuurstof goed kunnen circuleren. Kort gezegd: als er geen bloed bij het wondbed kan komen, kan de wond niet genezen.
Maak de wond voorzichtig droog door met een doekje of kompres op de wond te deppen. Bedek de wond met een steriele pleister of een steriel verband. De pleister (of het verband) houdt de wond vochtig, hierdoor geneest de wond sneller.
Bij vochtophoping houdt het lichaam te veel vocht vast waardoor zwelling ontstaat van, met name de benen, handen en buik. De zwelling ontstaat doordat het vocht op die plaats niet via de bloedsomloop kan worden afgevoerd. Vochtophoping kan onschuldig zijn, maar het kan ook wijzen op een hartziekte zoals hartfalen.
Na een operatie kan in of rondom het operatiegebied vochtophoping ontstaan. Dit wordt ook wel oedeem genoemd. Oedeem ontstaat ten gevolgen van een verstoorde aan- en afvoer van lymfevocht in een gebied. Oedeem kan overal in het lichaam ontstaan.
Hydro- actieve verbanden
Deze verbanden kunnen veel wondvocht opnemen. Hierdoor worden de eiwitten en groefactoren in de wond vergroot. Er wordt een vochtig milieu gecreëerd, het reinigt de wond en er is volledig elastisch contact met de wondbodem. Vaak worden deze verbanden ingezet bij vochtige tot zeer natte wonden.
Aanbeveling. De werkgroep adviseert voor lekkende wonden een absorberend verband, waarbij het verband frequent vervangen dient te worden afhankelijk van de hoeveelheid exsudaat.
Wanneer de bedekkende opperhuid direct na het sluiten van de wond weer de volle dikte bereikt, is nog goed te zien dat het onderliggende weefsel nog rood, dik en stug is. Het granulatieweefsel dat de lederhuid vervangt, moet nog verder uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsel.
Op basis van de beschikbare kennis kunnen we stellen dat uitspoelen van een wond wenselijk is wanneer sprake is van lichaamsvreemd materiaal, indien een wond pust of wanneer sprake is van fistelvorming. We kunnen geen uitspraak doen over de frequentie van het spoelen.
Deze gele wond duidt erop dat de tweede huidlaag (de dermis) beschadigd is. In de meeste gevallen heelt dit vanzelf weer. Als er sprake is van pusvorming, heb je misschien een ontstoken wond. De gele wond moet dan gereinigd worden met een antibacterieel middel, zoals een wondspray.