U krijgt meestal een uitnodiging voor een verhoor bij de politie. De politie vraagt u vriendelijk of u op het in de brief vermelde tijdstip op het politiebureau wilt verschijnen om te worden gehoord. Soms is de uitnodigingsbrief van dwingender opgesteld en gaat het om een ontbieding voor verhoor.
In deze brief wordt u uitgenodigd voor verhoor. Vaak wordt in deze brief ook al de datum en tijdstip van het verhoor vermeld. Ook wordt aangegeven van welk strafbaar feit u wordt verdacht en op welke datum dit zou zijn gepleegd. Het adres van het politiebureau waar u zich moet melden staat ook in de brief.
De politie besluit onderzoek te doen
De politie doet sporenonderzoek en verhoort getuigen en verdachte(n). Is het onderzoek afgerond en de verdachte opgepakt? Dan gaat de zaak door naar de officier van justitie. Je krijgt hierover een brief van de politie.
Sinds 1 maart 2017 mag de politie u maximaal 9 uur vasthouden voor onderzoek. Bijvoorbeeld om uw vingerafdrukken af te nemen of foto's te maken. De tijd tussen 0.00 uur en 9.00 uur telt hierbij niet mee. In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek.
Wat gebeurt er nadat ik als verdachte ben gehoord? Na verhoor neemt de officier van justitie een beslissing: Uw zaak wordt geseponeerd. U krijgt een oproep voor een strafzitting.
Verdachten die dringend gezocht worden door justitie, staan op een opsporingslijst. De Nederlandse opsporingslijst staat op de website van de politie.
Verdachte zijn betekent dat er een redelijk vermoeden aanwezig is dat u een strafbaar feit heeft gepleegd, zoals vermeld in artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering. Het feit dat de politie een onderzoek tegen u is begonnen kan betekenen dat u al verdachte bent, maar dat hoeft niet.
Een strafblad heet officieel 'uittreksel justitiële documentatie'. U kunt uw strafblad inzien. Daarvoor dient u een verzoek in bij de Justitiële Informatiedienst. Dit kan schriftelijk of per e-mail.
Nadat een smartphone (rechtmatig) is ontgrendeld heeft de politie in beginsel toegang tot alle informatie op het apparaat. De gemiddelde smartphone bevat informatie over locaties en bezigheden van een verdachte. Op die manier kan er een enorme hoeveelheid privégegevens worden uitgelezen.
Strenge regels rond bevoegdheid
Sommige bevoegdheden mag de politieagent zelf toepassen. Zwaardere opsporingsbevoegdheden, zoals een telefoon tappen, iemand observeren of een woning doorzoeken (huiszoeking) mogen pas worden toegepast na toestemming van de officier van justitie of de rechter-commissaris.
Aangiftes van diefstal, vernieling of zakkenrollen volgt u via Mijn Politie. Dat is de persoonlijke, vertrouwde online omgeving van de politie. Als u inlogt op Mijn politie ziet u de laatste stand van zaken van uw aangifte. Houd uw DigiD bij de hand, deze heeft u nodig om in te loggen.
Politiegegevens inzien
Wilt u de gegevens inzien die de politie over u heeft geregistreerd? Dan kunt u daarvoor een schriftelijk verzoek indienen bij de politie. Op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens vindt u een voorbeeldbrief voor inzage in uw gegevens.
Politie kan straks geautomatiseerd saldo- en transactiegegevens opvragen. De politie, het openbaar ministerie, de Belastingdienst en andere opsporingsdiensten kunnen straks geautomatiseerd saldo- en transactiegegevens bij banken opvragen.
Wanneer krijgt u een gerechtelijke brief? U krijgt een gerechtelijke brief als het OM of het CJIB u wilt informeren. Dat kan zijn over een boete of wanneer u voor de rechter moet komen. Of als een ander land u een boete stuurt.
Als de politie wil weten wie je bent (om wat voor reden dan ook), dan vragen ze om een legitimatiebewijs. Dit kan een paspoort, id-kaart of rijbewijs zijn. Daarop staat je burger service nummer. Dit is een persoonlijk nummer waar al je officiële persoonlijke gegevens aan gekoppeld zijn.
Wat je kan proberen is bellen met 0900-8844, zeggen dat je je bijzonder zorgen maakt en aan hen vragen of er vannacht bijzonderheden zijn geweest die verband kunnen houden met je vriend. Mogelijk dat hen iets bekend is en men dit wil delen. Let op, men heeft geen plicht om mededelingen te doen, maar vragen mag altijd.
Telefoongesprekken kunnen afgetapt worden door politie, het Openbaar Ministerie en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Bij de meeste chatdiensten zoals WhatsApp en Signal kan dat niet. Er is geen wettelijke aftapbaarheidsverplichting voor de apps, bovendien is er praktisch gezien niet eens een ingang.
De politie speelt hier een belangrijke rol in. Telefoons aftappen of gesprekken afluisteren mag alleen als er sprake is van (verdenking van) een ernstig misdrijf en als de rechtsorde gevaar loopt. De periode mag niet langer dan vier weken duren en de rechter-commissaris moet er toestemming voor gegeven hebben.
De officier van justitie kan voor het onderzoek naar een misdrijf in bepaalde gevallen de politie opdracht geven om telefoongesprekken af te luisteren en op te nemen of ander elektronisch verkeer te onderscheppen (denk aan e-mail, sms, WhatsApp en Facebook Messenger).
U kunt geen kopie krijgen van uw strafblad. U kunt wel een verzoek indienen bij de Justitiële Informatiedienst om uw strafblad in te zien. Op de website van de Justitiële Informatiedienst staat hoe u het verzoek moet indienen. U krijgt dan van de rechtbank een uitnodiging om het uittreksel in te komen zien.
Bij overtredingen blijven de gegevens 5 jaar bewaard (als er een taakstraf of vrijheidsstrafvoor is opgelegd blijven ze 10 jaar bewaard). Voor misdrijven blijft het 20 jaar; of 30 jaar bewaard (als de maximale straf van het strafbare feit 6 jaar of meer is) en. Bij zedenmisdrijven blijft het 80 jaar bewaard.
Denk daarbij bijvoorbeeld aan baldadigheid, openbare dronkenschap, onverzekerd rijden, rijden zonder rijbewijs, gevaar op de weg veroorzaken en vele andere overtredingen komen altijd op het strafblad.
Wanneer je naar het verhoor gaat vertel je jouw kant van het verhaal. Je vertelt wat je gezien, gehoord en ervaren hebt. Niets meer, niets minder. De politie zal dit opschrijven en jou vragen om de verklaring te ondertekenen.
Als een strafbeschikking, een transactie of een (voorwaardelijk) sepot niet aan de orde is, dan komt een strafzaak voor de rechter. Het OM zorgt dan dat de verdachte een dagvaarding krijgt: een brief waarin staat wanneer hij voor de rechter moet verschijnen en waarvan hij wordt verdacht.
De politierechter behandelt alle soorten strafzaken waarvoor maximaal twaalf maanden gevangenisstraf zal worden geëist tegen een meerderjarige. De politierechter is een alleensprekende rechter. De zittingen van de politierechter zijn openbaar.