Wanneer we ouder worden, wordt de slaap lichter en in kortere stadia verdeeld; ouderen hebben minder diepe slaap en worden dus makkelijker wakker. Ook het inslapen kan langer duren; gemiddeld een uur ten opzichte van een half uur wanneer je jonger bent.
Sommige ouderen komen weinig buiten en krijgen daardoor weinig beweging en daglicht. Ook missen ze sociale contacten. Dat leidt tot een passieve daginvulling met veel dutten, waardoor ze 's nachts minder goed slapen.
Hoewel het waar is dat de totale slaapbehoefte afneemt naarmate we ouder worden, hebben ouderen vaak toch meer slaap nodig om zich uitgerust te voelen gedurende de dag. Dit komt doordat het herstel van het lichaam en de hersenen tijdens de slaap langzamer verloopt naarmate we ouder worden.
Naarmate we ouder worden zijn we vatbaarder voor bepaalde ziekten, hierdoor kunnen we ons snel vermoeid voelen. Vermoeidheid is echter geen ouderdomskwaal zoals vaak wordt gedacht! Tenzij chronische pijn uw vermoeidheid veroorzaakt, zijn er wel degelijk dingen die u kunt doen om uw energieniveau te verhogen.
Ook neemt je hersenvolume bij het ouder worden af. Dit verouderingsproces begint eigenlijk al rond je dertigste, maar op die leeftijd merk je daar nog weinig van. Het is namelijk een heel langzaam proces. Pas vanaf je vijftigste ga je meer merken van de veranderingen in je brein.
Ouder worden en slaap
Er is minder diepe slaap en mensen liggen vaker wakker. Vanaf het 60e levensjaar nemen ook de duur en de stabiliteit van de REM slaap af en verandert de timing van de slaap. Ouderen gaan eerder naar bed en worden vroeger wakker. Ze doen vaker dutjes overdag.
Zwakker wordende spieren en botten, achteruitgaand zicht en gehoor, gebrek aan eetlust, hartproblemen, ziektes als kanker, dementie. Het maakt het leven er niet leuker op. Toch is het vaak best mogelijk om met dergelijke ouderdomsgerelateerde problemen nog lang een goed, gezond en zelfstandig leven te hebben.
Ouder worden treft alle cellen in het lichaam, dus ook die in de biologische klok. Dit maakt het moeilijker om een goed dag- en nachtritme aan te houden. Daarnaast vermindert de productie van melatonine, het hormoon dat je lichaam vertelt dat het tijd is om in slaap te vallen.
Oudere volwassenen hebben ongeveer evenveel slaap nodig als alle volwassenen: 7 tot 9 uur per nacht . Maar oudere mensen gaan over het algemeen eerder slapen en staan eerder op dan toen ze jonger waren.
De middagdip is een natuurlijke reactie van ons lichaam. Doorgaans treedt hij ergens op tussen 2 en 5 uur 's middags. De meesten van ons hebben er tussen 3 en 4 uur last van en hij duurt ongeveer een half uurtje. Volgens chronobiologen heeft die plotse vermoeidheid alles te maken met ons bioritme.
Naarmate mensen met pensioen gaan, worden hun dagen minder gestructureerd en routineus . Ze worden mogelijk later wakker of doen overdag een dutje, waardoor het moeilijker kan zijn om 's nachts in slaap te vallen, wat een vicieuze cirkel creëert. Onderzoekers hebben ook verbanden gevonden tussen depressie, eenzaamheid, verdriet om het verlies van een geliefde en slechte slaap bij ouderen.
Wanneer we ouder worden, wordt de slaap lichter en in kortere stadia verdeeld; ouderen hebben minder diepe slaap en worden dus makkelijker wakker. Ook het inslapen kan langer duren; gemiddeld een uur ten opzichte van een half uur wanneer je jonger bent.
Voorbeelden zijn: Temazepam®, Zolpidem®, Lormetazepam® en Zopiclon®. De meest gebruikte slaapmiddelen zijn benzodiazepines. Deze middelen werken tevens angstverminderend en kalmerend. Het zijn kortwerkende slaappillen die snel effect hebben.
Zichtbare oorzaken kunnen leefgewoonten zijn. Je drinkt bijvoorbeeld regelmatig laat in de avond nog een kop koffie, je beweegt te weinig of je kijkt tot in de late uurtjes nog op je beeldscherm. Er zijn van tal van leefgewoonten die een goede slaap kunnen verstoren waardoor je wellicht ook te vroeg wakker wordt.
De meeste mensen hebben gemiddeld tussen de 7 en 8 uur nodig. Dit kan wisselen per persoon. Sommige mensen hebben genoeg aan 6 uur en anderen hebben 9 uur slaap nodig. Wanneer u `s avonds naar bed gaat daalt uw alertheid en komt u via de lichte slaap in de diepe slaap.
Frequent en lang slapen overdag komt veel voor bij de ziekte van Alzheimer. Dat komt doordat stoornissen in de hersenen het slaap-waakritme ontregelen. Amerikaanse onderzoekers gingen na of middagdutjes een aanwijzing kunnen zijn om later de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen (1).
Het verouderingsproces kan zwaar zijn voor het lichaam.Het is niet gemakkelijk en het kan leiden tot overmatige vermoeidheid . Bovendien ervaren ouderen vaak een afname in de kwaliteit van hun nachtrust, wat resulteert in vermoeidheid overdag. Misschien kunnen ze niet helemaal comfortabel liggen vanwege verschillende pijntjes en kwalen.
Een oudere persoon heeft dus net als de gemiddelde volwassene een slaapbehoefte van 7 à 8 uur per nacht. Dat je slaappatroon niet meer hetzelfde is, komt onder andere doordat je lichaam minder melatonine aanmaakt, het zogenaamde slaaphormoon.
Seksueel actief
Bij de 70-80-jarigen gaat het om 51 procent. In Europees onderzoek geeft 54 procent van de mannen en 21 procent van de vrouwen tussen de 70 en 80 jaar aan in het afgelopen jaar seks te hebben gehad. Ongeveer een kwart van de 70-plussers zegt dat dit minstens één keer per week gebeurt.
Tegen de tijd dat u 75 wordt, heeft u misschien wel twee keer zoveel lichaamsvet als in uw jongere jaren . Te veel, vooral in uw middel, kan uw risico op gezondheidsproblemen zoals diabetes verhogen. Het is normaal dat uw metabolisme rond de leeftijd van 60 vertraagt.
Deze ontstaat door afname van bepaalde hormonen, waardoor je spijsvertering trager gaat werken. Een langzame spijsverering zorgt ervoor dat gassen zich gaan ophopen, wat resulteert in een opgeblazen buik. Daarnaast ontstaat er ook meer buikvet tijdens de overgang.
Ouderen hebben ook de neiging om minder diep te slapen, waardoor ze 's nachts vaker wakker worden. Door deze neiging kunnen ouderen het gevoel hebben dat ze lichter slapen dan toen ze jonger waren, en de overgang tussen slapen en wakker worden kan abrupt aanvoelen.
Soms is er een oorzaak aan te wijzen, zoals spanningen of stress, pijn, of geluiden van buiten. Ook kan het een gevolg zijn van een psychisch probleem, bijvoorbeeld een depressie, burnout of angststoornis. In die gevallen is het nodig om het lichamelijke of psychische probleem eveneens te behandelen.
In onze interviews met ouderen in de afgelopen 15 jaar hebben sommigen het fenomeen van “levensmoeheid” op deze nuchtere manier beschreven – alsof ze het over het weer hebben . De aandoening gaat niet, zoals sommigen zich misschien voorstellen, altijd gepaard met een vlaag van stress, angst of paniek.