De middagdip is een natuurlijke reactie van ons lichaam. Doorgaans treedt hij ergens op tussen 2 en 5 uur 's middags. De meesten van ons hebben er tussen 3 en 4 uur last van en hij duurt ongeveer een half uurtje. Volgens chronobiologen heeft die plotse vermoeidheid alles te maken met ons bioritme.
Ook al val je niet in slaap, dan rust je gewoon even lekker uit. Zet een wekker zodat je niet te lang slaapt. Als je weer wakker bent, neem een paar minuten om weer op gang te komen en rek je uit. Begin weer met simpele klusjes en na een aantal minuten heb je weer genoeg energie.
Na een half uur slapen wordt de diepe slaap bereikt, waardoor opstaan moeilijker zal zijn dan na bijvoorbeeld 20 minuten slapen. Wie na 40 minuten opstaat, zal zich daarom nog moe voelen en wellicht last hebben van het eerder genoemde kater-achtige gevoel.
Veel mensen op kantoor hebben er last van: na de lunch een slaperig, vermoeid gevoel krijgen. Een middagdipje slaat doorgaans toe vlak na de maaltijd, omdat je lichaam dan energie nodig heeft om het eten te verteren. Hierdoor blijft er minder energie over om je te concentreren en weer aan de slag te gaan.
Hypersomnie kan veroorzaakt worden door: slaapziekte (narcolepsie); hypersomnie met een onbekende oorzaak (idiopatische hypersomnie); slechte slaapkwaliteit door een andere slaapstoornis, zoals bijvoorbeeld een slaapademhalingsstoornis (slaapapneu-syndroom);
Eet zo veel mogelijk onbewerkt voedsel en zo min mogelijk suikers. Wanneer je koolhydraten eet, check de GL en of het vezelrijk is. Vezels zorgen ervoor dat de bloedsuikerspiegel minder snel stijgt en zorgen voor een verzadigd gevoel.
Als je last hebt van extreme vermoeidheid voel je je doorgaans futloos en lamlendig en kosten jouw dagelijkse taken je veel moeite. De meest simpele taken zijn al een uitdaging voor je.
Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden zijn: structureel te weinig slapen, te veel stress, bloedarmoede, schildklierproblemen, of een depressieve stoornis. Bijkomende symptomen van vermoeidheid kunnen zijn: vermoeide ogen, geheugenproblemen, een futloos gevoel en hoofdpijn.
Als het tijd is om te luchen kies dan iets lichts. Eten kan er namelijk voor zorgen dat je bloedsuikerspiegel gaat schommelen. Daarvan krijg je inkakkers.
Overdag slapen kan helpen om vermoeidheid kwijt te raken wanneer je niet voldoende nachtrust hebt gehad. En slapen overdag is ook goed voor de creativiteit en concentratie. Daarnaast is een beetje extra slapen soms ook erg lekker. Bij slapen overdag moet je wel oppassen dat je niet vermoeid en suf wakker wordt.
Veel kinderen stoppen tussen de 2 en 3 jaar volledig met hun middagdutje, wat helemaal oké is als jouw kindje nog steeds genoeg slaapt 's nachts en energiek is. Toch is een dutje voor peuters nog steeds goed, omdat ze zo de indrukken van de dag kunnen verwerken en even kunnen bijtanken.
Volgens de meeste onderzoeken is een powernap van ongeveer 20 minuten het meest effectief. Tijdens deze 20 minuten blijf je in lichtere slaap en hierdoor wordt je ook weer makkelijk wakker. Slaap je langer dan dit, bijvoorbeeld een uur, kom je in je REM-slaap.
De vitamines B2, B3, B5, B6, B12, C activeren extra energie bij vermoeidheid. Zorg daarom dat je voldoende graanproducten, zuivel, groente en fruit binnenkrijgt. Tip: neem een multivitamine ter aanvulling op je dagelijkse voeding, zodat je zeker weet dat je deze energievitamines binnenkrijgt.
Over het chronisch vermoeidheidssyndroom is veel gezegd en geschreven. Volgens de officiële omschrijving gaat het om onverklaarde vermoeidheid en malaise. Vaak gaat dit gepaard met geheugen- en concentratieproblemen en lichamelijke klachten, zoals keelpijn, spierpijn en hoofdpijn.
De ziekte wordt ook wel chronisch vermoeidheidssyndroom of myalgische encefalomyelitis genoemd. De Gezondheidsraad gebruikt de naam ME/CVS. Het is nog onduidelijk of het om één ziekte of om meerdere verschillende ziektes gaat. Artsen, wetenschappers en patiënten erkennen dat de ziekte ernstig en langdurig is.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
Je lichaam heeft tijd nodig om zich opnieuw op te laden. Afhankelijk van je leeftijd heeft het hier zo'n gemiddeld zo'n 7 tot 8 uur de tijd voor nodig. Slaap je minder dan dat – bijvoorbeeld door slaapproblemen of stress – dan krijgt je brein niet de kans zichzelf 'op te schonen'. Je wordt uitgeput wakker.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.
Slaap en ontspan voldoende. Altijd moe wakker worden heeft vaak te maken met een gebrek aan kwalitatief goede slaap. Dat komt in veel gevallen door stress, waardoor het niet lukt om je voor het slapen gaan echt goed te ontspannen. Ruim daarom meer tijd voor ontspanning in, bijvoorbeeld in de vorm van yoga of meditatie.
Door stress kun je bijvoorbeeld slecht in slaap komen. Je hersenen hebben hierdoor geen rust, waardoor je vermoeid raakt. Daardoor ben je gevoeliger voor prikkels van buitenaf en er kan sneller hoofdpijn door stress optreden.
Vervang suikers en snelle koolhydraten (wit brood, gewone pasta, witte rijst, gebakken aardappelen, snoep, sportdranken), door volkoren brood, rijstwafels, volkoren pasta, zilvervliesrijst, quinoa en zoete aardappelen.
Neem op een inkakmoment dus een kopje verse muntthee of ga voor een kauwgompje. Heb je ook meteen een frisse adem. Win-win! Waarschijnlijk sta je hier 's ochtends niet om te springen, maar je doet er goed aan om bladgroenten – als bijvoorbeeld: spinazie of boerenkool – in te passen in je ontbijt of in je lunch.