Integendeel, psychologische veiligheid betekent juist dat mensen eerlijker naar elkaar toe zijn, dat ze elkaar eerder en makkelijker aanspreken, dat de communicatie energieker en de samenwerking intensiever wordt.
Psychologische veiligheid betekent net dat medewerkers goed kunnen inschatten wat hun input bijbrengt in een team en welke reacties ze kunnen verwachten. Een psychologisch veilige omgeving is er een met meer zekerheid over hoe interacties zullen verlopen, of het nu gaat om positieve of eerder negatieve interacties.
Met psychologische veiligheid bedoelen we dat we leven en werken in een klimaat waarin mensen zich veilig genoeg voelen om een intermenselijk risico te nemen door hun mond open te doen en hun zorgen, vragen of ideeën te delen.
Psychologische veiligheid is een randvoorwaarden voor teamleden om sociale risico's te durven nemen. Als je je kwetsbaar op durft te stellen, durf je namelijk fouten te maken, een afwijkende mening te ventileren, om hulp te vragen en afwijkend gedrag te vertonen. Dit gedrag is de basis voor groei.
Volgens Amy Edmondson is psychologische veiligheid 'de overtuiging dat het team veilig is om interpersoonlijke risico's te nemen. Dat je niet gestraft of vernederd wordt als je je mond opendoet over ideeën, vragen, zorgen of fouten.
psychologische vrijheid. Dat wil zeggen: een cultuur stimuleren waarin mensen hun ideeën, feedback, gevoelens of twijfels vrijuit kunnen delen. Recent onderzoek (Harvard en Google e.a.) wijst uit dat deze psychologische vrijheid zelfs de belangrijkste succesfactor is van high- performance teams.
Sociale veiligheid gaat over het bevorderen van sociaal gedrag door bijvoorbeeld gedragsregels op school en het tegengaan van grensoverschrijdend en ongewenst gedrag. Voorbeelden zijn: pesten, agressie, geweld, discriminatie, racisme, (homo)seksuele intimidatie, radicalisering en extremisme.
Een sociaal veilige en gezonde werkomgeving is een omgeving waarin werkenden respectvol met elkaar omgaan, zichzelf kunnen zijn, fysiek en mentaal gezond zijn, fouten mogen maken en hun vakmanschap optimaal kunnen inbrengen in hun betekenisvolle werk.
Veiligheid is de mate van afwezigheid van potentiële oorzaken van een gevaarlijke situatie of de mate van aanwezigheid van beschermende maatregelen tegen deze potentiële oorzaken. Veiligheid is een relatief begrip, aangezien niets onder alle omstandigheden volledig zonder gevaar is.
Werkgever en werknemer zijn beiden verantwoordelijk voor die gezonde en veilige werkplek. De werkgever moet zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden.
Objectieve en subjectieve veiligheid
Er zijn twee manieren waarop veiligheid gemeten kan worden. Door te meten: Hoe vaak een gebeurtenis voorkomt, ook wel objectieve veiligheid genoemd. Hoe bedreigd mensen zich voelen, ook wel subjectieve veiligheid genoemd.
Om een gevoel van sociale veiligheid te creëren, is het allereerst belangrijk dat een organisatie een goede infrastructuur heeft, zoals een vertrouwenspersoon, klokkenluidersregeling of klachtenprocedures. Die bieden medewerkers ruimte en veiligheid om hun klacht of signaal van misstanden kenbaar te maken.
Een veilige schoolomgeving verhoogt de leer- en werkprestaties. Naast de feitelijke onveiligheid en incidenten speelt ook de beleving van veiligheid op scholen een rol: leerlingen en medewerkers moeten zich in en om school veilig voelen. Voorkomen is beter dan genezen.
Een goed pedagogisch klimaat kenmerkt zich door vaste regels en structuur en geeft daardoor voorspelbaarheid en rust. Vaste afspraken, regels en routines, duidelijke verwachtingen, heldere structuren en kaders zorgen voor voorspelbaar leerkrachtgedrag.
Vrijheid is het gevoel dat jij het leven bepaalt. De mate waarin je die vrijheid voelt wordt in de psychologie Locus of Control genoemd (locus is Latijn voor plaats). Wanneer je het idee hebt dat je controle hebt over je eigen leven, dan is er sprake van een interne Locus of Control.
Alle werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken. Om daarvoor te zorgen is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Werkgevers en werknemers zijn samen verantwoordelijk voor het gezond en veilig werken en voor de invulling van deze wet in de eigen organisatie of branche.
In navolging van de Britse criminoloog Loader gaan we er vanuit dat een mens zich veilig weet: wanneer hij het gevoel heeft dat hij de risico's in zijn omgeving met redelijk vertrouwen het hoofd kan bieden. Dat kan dus zijn omdat er geen risico's zijn.
Veiligheid is een persoonlijk gevoel. Daarom hoeft jouw gevoel voor veiligheid niet hetzelfde te zijn als dat van een ander, ook al zitten jullie in dezelfde situatie.
Onder de term persoonlijke veiligheid wordt hier verstaan: de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen in de 'eigen ruimte'. "De bescherming": bescherming door maatregelen die bescherming bieden tegen gevaar.
In de Arbeidsomstandighedenwet - of kortweg: de Arbowet - staan regels voor werkgevers en werknemers om de gezondheid, veiligheid en welzijn van werknemers te bevorderen.
Uw werkgever moet uw werkplek zo veilig mogelijk maken. Bespreek onveilige situaties met uw werkgever. Als u er met elkaar niet uitkomt, vraag dan advies aan de arbodienst. Als het probleem blijft, meldt u de klacht bij de Nederlandse Arbeidsinspectie.