Er zijn verschillende oorzaken te benoemen voor het ontstaan van het lerarentekort. Allereerst is er de jaarlijkse griepgolf, die er al vaak voor zorgt dat leerkrachten en docenten niet op school les kunnen geven. Maar ook buiten de griepperiode kunnen leraren ziek uitvallen waardoor een klas geen les kan krijgen.
Oorzaken lerarentekort
Dit zijn belangrijke oorzaken: veel oudere leraren gaan met pensioen;er komen niet genoeg nieuwe leraren bij om de vergrijzing te compenseren;er is krapte op de arbeidsmarkt en er zijn veel alternatieve banen.
Ook werkdruk, stress en een laag salaris worden veel genoemd. Andere redenen zijn onduidelijke verwachtingen, ontbreken van steun en feedback, geringe doorgroeimogelijkheden, gebrekkige communicatie en slechte relaties binnen de school. De verschillende uitvalredenen lijken met elkaar samen te hangen.
Hoge werkdruk als oorzaak
Een meerderheid (61 procent van de basisschoolleraren en 58 procent van de docenten op het voortgezet onderwijs) vindt dat ze te weinig tijd kunnen besteden aan lesgeven en bijna allemaal werken ze over.
Redenen voor uitval onder starters
persoonlijke omstandigheden (persoonlijke problemen, gezondheidsproblemen); kenmerken van het beroep (werkdruk, (on)tevredenheid, (emotionele) stress, laag salaris); kenmerken van de school (onduidelijke verwachtingen, ontbreken van doorgroeimogelijkheden, ontbreken van communicatie);
Docenten die het onderwijs besluiten te verlaten hebben hier vaak verschillende redenen voor. Dan gaat het bijvoorbeeld om een te hoge werkdruk, een gebrek aan uitdaging of een mindere relatie met de schoolleiding. Dit blijkt uit onderzoek naar de vertrekredenen van docenten uit het onderwijs, aldus MBO today.
Volgens Thijs Roovers van de Algemene Onderwijsbond zit het grootste probleem in het personeelstekort. Vooral waar onderwijs juist heel hard nodig is, zijn de tekorten het grootst. Als gevolg daarvan gaat de kwaliteit van het onderwijs achteruit en dus ook de kennis van de leerlingen.
Persoonlijke en contextfactoren zijn redenen voor uitval starters. Persoonlijke omstandigheden en gezondheidsproblemen zijn belangrijke redenen voor uitval van starters in het onderwijs. Verder noemen ze kenmerken van het beroep en van de school als reden om af te haken.
Hij moet plezier hebben in zijn vak, betrouwbaar zijn en zich aan afspraken houden. Daarnaast koppelt een goede docent de lesstof aan de actualiteiten, maakt hij leerlingen duidelijk waarom je iets moet leren en zorgt hij voor variatie in leervormen.
Een goede leraar moet zich richten op zijn leerlingen en manieren vinden om hen te betrekken en te helpen. U moet prioriteit geven aan lesplanning en als een goede leraar met ouders afspreken. Symptomen van slecht lesgeven zijn over het algemeen onbereikbaarheid, agressie en een gebrek aan inspanning .
Achtergrond: Wereldwijd zijn stress en burn-out nog steeds een probleem onder leraren , wat leidt tot angst en depressie. Burn-out kan de gezondheid van leraren negatief beïnvloeden en is een risicofactor voor slecht fysiek en mentaal welzijn.
De 400 scholen missen samen 658 voltijdse leraren. “Het lerarentekort is dubbel zo groot als bij de start van het schooljaar en het tekort is ook groter dan in dezelfde periode vorig jaar. Bovendien zijn er meer scholen die met tekorten te maken krijgen”, stelt afgevaardigd bestuurder Koen Pelleriaux vast.
Je hebt recht op 30 dagen betaald ziekteverlof per 12 maanden sociale anciënniteit. Dat is de optelsom van je gewerkte jaren in het onderwijs, eventueel gewerkte jaren in de openbare sector … Het Ministerie van Onderwijs en Vorming berekent je sociale anciënniteit en je ziektedagen.
Docenten Nederlands werden het meest gezocht binnen de docentvacatures, namelijk 2.307 keer.
Het tekort aan fte's (fulltime-equivalent), oftewel mensen die fulltime werken , in het onderwijs ligt in 2023 volgens verwachting op 1052.In wordt het tekort geschat op 1633 fte's. Ieder jaar wordt het tekort groter en neemt de werkgelegenheid voor een docent geschiedenis dus toe in het voortgezet onderwijs.
Tekort leraren in cijfers
Uit de meting Personeelstekorten primair onderwijs 2023 blijkt dat het landelijk tekort voor leraren 9,7 procent van de werkgelegenheid van leraren bedraagt, oftewel 9.800 fulltimebanen.
Het nettoloon van een beginnende leerkracht ligt afhankelijk van je persoonlijke situatie ongeveer tussen de €2.800 en €3.000.
Lerarenkwaliteit verwijst naar de kenmerken die leraren bezitten en leskwaliteit verwijst naar wat leraren in de klas doen om het leren van studenten te bevorderen. Voor deze studie omvatte lerarenkwaliteit de professionele voorbereidingskenmerken van leraren en de kennis van leraren.
De vakken met de grootste procentuele tekorten (ten opzichte van de werkgelegenheid) zijn Techniek, Informatica, Nederlands, de beroepsgerichte vakken vmbo, NASK, Duits, Wiskunde en Maatschappijleer.
Uitstroom. Niet alle eerstejaars halen op de pabo de eindstreep. Uit cijfers van de Vereniging Hogescholen blijkt dat 17 procent van de voltijdstudenten (cohort 2022) de studie na een jaar verlaat. In de jaren daarna is de uitval gering.
Onderwijsontwikkelingen. Er wordt veel gevraagd van het onderwijs onder vaak lastige omstandigheden. Acute problemen zoals een tekort aan leraren, zorgen om het welzijn van leerlingen en studenten en het organiseren van onderwijs voor nieuwkomers maken het lastig om te focussen op de lange termijn.
Deskundigen hebben gedebatteerd over de reden hiervoor, en hoewel er weinig consensus is over de redenen, worden onder meer de opkomst van smartphones, veranderingen in standaarden halverwege de jaren 2010 en de schoolsluitingen als gevolg van de pandemie genoemd. Deze duurden in de Verenigde Staten doorgaans langer dan in Azië of Europa.
Finland wordt genoemd als het met afstand beste onderwijsland van Europa, met de hoogste scores voor taal, rekenen en 'science'. Zonder toetscircus, 'afrekenen op resultaten' en 'concurrentie' tussen (privé)scholen lukt het ze om deze faam te verkrijgen.