Vette vis bevat gezonde vetzuren, die goed zijn voor hart en bloedvaten. Maar in het vet van de vis kunnen zich schadelijke stoffen ophopen, zoals zware metalen, dioxines, bestrijdingsmiddelen en broomhoudende brandvertragers.
Vis eten is gezond omdat hij boordevol goede stoffen zit. De Hoge Gezondheidsraad publiceerde eind 2019 zijn praktische voedingsaanbevelingen voor volwassenen in België. De raad adviseert om één tot twee keer per week vis, schaal- of schelpdieren te eten.
Recente schattingen voorspellen dat de oceanen met de huidige praktijken praktisch leeg zijn in 2048. Dit komt niet alleen doordat er 80 miljard kilogram vis per jaar wordt gevangen voor consumptie, maar ook door de 30-35 miljard kilo bijvangst. Daarnaast wordt er nog ongeveer 30 miljard kilo vis illegaal gevangen.
In vis kunnen schadelijke stoffen zitten, zoals kwik, dioxines en PFAS. Vissoorten zoals zalm, forel en schol kun je elke week eten, maar andere soorten kun je beter minder vaak of liever niet eten. Bekijk welke vissoorten je hoe vaak kunt eten als je een hart- of vaatziekte hebt.
Ze bevatten mineralen als jodium, fosfor en seleen. Kreeft bijvoorbeeld scoort daarnaast ook nog eens hoog op de vitamine B1-index, terwijl vette vis weer heel rijk is aan vitamine D, B2 en vitamine A. Daarnaast bevat vis van nature eiwitten en gezonde vetten, stoffen die onmisbaar zijn voor je lichaam.
Kibbeling wordt gemaakt van magere vis.Deze soorten bevatten weinig vet en daardoor ook weinig gezonde visvetzuren. Juist die gezonde vetzuren, eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA), verkleinen de kans op hart- en vaatziektes.
Bewust eten
De reden waarom Carrefour pangasius uit de rekken heeft gehaald is omdat de vis te veel bacteriën bevat en hij resistent zou zijn tegen antibiotica. Bovendien zijn de werkomstandigheden in veel kwekerijen schrijnend en is de productie van de vis erg slecht voor het milieu.
Het advies van het voedingscentrum is als volgt: “Vis is goed voor de gezondheid. Visvetzuren zijn goed voor je hart en bloedvaten. Daarom is het advies 1 keer per week vis te eten. Bij voorkeur vette vis, zoals makreel, haring, sardines of zalm."
Het maakt niet uit hoe de vis verkocht wordt: verse vis, uit de diepvries of in blik. Voor de gezondheid kun je het beste kiezen voor vette vis die niet gepaneerd of gezouten is. Bij zoute vis moet je denken aan haring, gerookte zalm, gerookte paling, stokvis of ansjovis. Bij vis in blik is ook vaak zout toegevoegd.
Nee: vegetariërs of andere mensen die geen vis eten, hebben geen symptomen van een tekort, zoals het geval is bij een tekort aan vitaminen, zolang ze zich maar aan de eerste aanbeveling van omega 3-vetzuren als essentieel vetzuur houden.
Dankzij de proteïne en vezels zijn kikkererwten een goede bron van plantaardige prebiotica. Kies het liefst voor de gedroogde variant. Die bezit meer prebiotische vezels dan kikkererwten uit blik. Vette vissoorten, zoals zalm en sardines, zijn een goede bron van eiwitten en dragen bij aan de darmgezondheid.
Een reden voor die keuze zou kunnen zijn dat vis, in tegenstelling tot vlees, veel goede vetten bevat en heel gezond zou zijn. Een andere reden is dat een vis een stuk minder aaibaar is dan bijvoorbeeld een kip of een koe, waardoor sommige mensen er minder moeite mee hebben om ze op te eten.
Vis is een bron van eiwitten en het is een gezonde vleesvervanger. Als we de vergelijking maken tussen vis en vlees, dan bevat vis minder ijzer dan vlees. Dat komt omdat er minder bloed zit in vis. Maar vis scoort hoger als het gaat om onverzadigde vetzuren en de visvetzuren EPA en DHA.
Gezond visje
In principe maakt niet uit hoe de vis verkocht wordt: verse vis, vis uit de diepvries en vis in blik zijn allemaal goed voor je.
Vooral vette vis remt ontstekingen en draagt bij tot een goede darmflora. Een gezond dieet bestaat uit groenten, vetten en eiwitten. Dierlijke eiwitten vinden we met name in zuivel, kip, roodvlees en vis. Het eten van vis is gezonder dan het eten van rood vlees.
Lage kwikgehaltes (minder dan 50 microgram per kilogram) werden aangetroffen in haring, zalm, forel en inktvis. Hogere kwikgehaltes zaten in brasem, kreeft, makreel, snoek en tonijn. De kwik-kampioen was zwaardvis, met 1.212 microgram kwik per kilogram.
Het voorkomt hart- en vaatziekten
Pangasius kan veel ziektes helpen voorkomen. Je lichaam heeft onverzadigde vetten nodig om gezond te blijven. Het vlees van de vis is daar een perfecte bron voor! Het helpt de bloedstroom bevorderen en zorgt voor een goede gezondheid van je hart.
Het Voedingscentrum adviseert om twee keer per week vis te eten. ,,Dat is een goed advies, maar overschrijdt de grens van twee keer per week niet, anders kom je snel over de maximale hoeveelheid dioxines heen”, aldus Murk. Het slikken van visoliecapsules raadt zij af. Zeker wanneer vis al onderdeel is van het menu.
Qua voedingswaarde is pangasius minder vetrijk dan kabeljauw. Een filet van 100 gram is goed voor ongeveer 76 kcal en 0,7 gram verzadigde vetten. Pangasius is een omstreden vis omdat het veel schadelijke stoffen en antibiotica zou bevatten. Maar de kwekers passen de veiligheidsnormen de laatste jaren strikter toe.
Zalm is gezond
Zalm zit barstensvol vitamines A, D en B12. De Omega3 vetzuren in deze vis verkleinen de kans op hart- en vaatziekten en hebben een gunstig effect op de bloeddruk. De combinatie van mineralen, eiwitten en goede vetten zorgen voor een gezond lichaam.
In 2022 verkocht Aldi meer dan 7.200 ton duurzaam gevangen vis en zeevruchten en is daarmee de supermarkt waar duurzame vis het vaakst in het boodschappenmandje ligt", aldus de supermarktketen, die opnieuw de MSC Sustainable Fish Prize in de categorie "Beste Supermarkt" in ontvangst mocht nemen.
Gebakken vis gezond? Gepaneerde vis, bijvoorbeeld kibbeling, is minder gezond dan vis zonder krokant laagje. Natuurlijk zitten er nog steeds goede voedingsstoffen in de vis, maar door het bakken in vet of boter, wordt er ook veel vet opgenomen. Dit maakt gebakken vis een minder goede keuze.
Is een lekkerbekje gezond? Het Voedingscentrum raadt aan om minimaal één keer per week vis te eten. Het eten van Iglo lekkerbekjes helpt om voldoende nutriënten zoals vitamine D en vitamine B12 binnen te krijgen.
Makreel is een hele gezonde keuze, omdat het een vette vis is en een zee aan de omega-3 visvetzuren DHA en EPA bevat. Deze gezonde vetzuren zijn goed voor hart, hersenen en ogen. De Gezondheidsraad adviseert om minimaal 2 keer per week vis te eten, waarvan minimaal één keer vette vis.