'Normale' melk. Deze melk wordt na 3 tot 4 dagen na de geboorte pas gemaakt. Deze melk is dun (minder dun dan colostrum), waterig en zoet, door het hoge lactosegehalte. Meestal komt eerst waterige melk uit de borst.
Moedermelk smaakt zoet en een beetje weeïg. Moedermelk is wat wateriger en ook wat geliger of blauwer van kleur. De smaak van moedermelk wordt ook beïnvloed door wat de moeder eet, baby's schijnen bijvoorbeeld een voorkeur te hebben voor melk van hun moeder als die knoflook heeft gegeten.
Moedermelk is de uitgelezen voeding voor baby's, maar dat geldt niet voor volwassenen. De voedingsstoffen in moedermelk worden door een volwassene anders afgebroken dan door een baby. "Voor een volwassene zitten er minder eiwitten in moedermelk dan in andere melk zoals koemelk", aldus Steele.
Krachtig roeren of schudden kan de voedingswaarde en beschermende bestanddelen van de melk aantasten. Wanneer je baby afgekolfde moedermelk drinkt uit een cup of flesje, kunnen bacteriën uit zijn mond natuurlijk in de melk terechtkomen.
Moedermelk = Vloeibaar goud
„We noemen donormelk vloeibaar goud.” Niet alleen omdat het voor baby's zo waardevol is. Oók omdat het – alle kosten voor testen, vervoer en pasteurisatie meegerekend – driehonderd euro per liter kost.
Vaak is 20ml of 30ml moedermelk per keer voldoende. Daarna kan je kind de voeding aan de borst eventueel 'afmaken'. Als je kind gekolfde melk drinkt omdat je niet bij hem kan zijn, dan laat je ook de oppas kleine hoeveelheden aanbieden.
Woorden als 'borstvoeding' en 'moedermelk' zuden achterhaald zijn, en met een nieuw taalbeleid worden verloskundigen aangemoedigd in plaats daarvan 'mensenmelk' gebruiken, om genderinclusiviteit aan te moedigen.
Moedermelk bevat ook het hormoon cholecystokinine (CCK). Dit zorgt ervoor dat zowel de moeder als de baby zich slaperig gaan voelen. Wanneer de baby aan haar borst drinkt, komt dit hormoon bij de moeder vrij, zodat ze gemakkelijk kan uitrusten en ontspannen.
Belangrijk! Wanneer je de gekolfde melk in de koelkast (max.0-5°C) bewaart, mag je de opbrengst van een hele dag bij elkaar indoen. Aan het eind van de dag kun je de verzamelde melk in één keer invriezen of meteen gebruiken.
Zijn er etenswaren die je moet vermijden wanneer je borstvoeding geeft? Het goede nieuws is dat er, buiten de beperkte hoeveelheid vette vis, geen andere specifieke etenswaren zijn die je moet vermijden wanneer je je baby borstvoeding geeft.
Dit hangt af van het gewicht van je baby, het aantal voedingen en de samenstelling van de gekolfde melk. Een baby drinkt per dag gemiddeld ongeveer 150 ml per kilo lichaamsgewicht. Een baby van 5 kilo heeft dus elke dag 750 ml moedermelk nodig. Als hij zes voedingen krijgt is dat ongeveer 110 ml per voeding.
Let op: als je borstvoeding geeft, dan kun je beter geen (borstvoedings)thee met venkel, anijs, of kaneel drinken. Geef dit ook niet aan je baby tegen darmkrampjes. Het helpt niet. Bovendien kunnen kleine baby's vrij snel meer van bepaalde plantengifstoffen uit deze soorten thee binnenkrijgen dan goed voor ze is.
Kort na de bevalling kunnen vrouwen tot 600 mL per dag produceren. Later produceren vrouwen gemiddeld 800 tot 1100 mL melk per dag. Op het hoogtepunt van de lactatieperiode kan er tot 1,5 liter geproduceerd worden en bij tweelingen soms nog meer. Er is zelfs melkproductie tot wel 5L aangetoond.
De 'leegheid' van een borst is daarnaast afhankelijk van de opslagcapaciteit ervan. Een borst die 100 ml kan bevatten is veel eerder 'leeg' dan een borst die 400 ml kan bevatten. De eerste borst zou zich dus weer sneller opvullen als de baby 80 ml eruit heeft gedronken.
Geur van moedermelk
Verse moedermelk heeft meestal een milde, lichtzoete geur. Soms ruikt bevroren en ontdooide melk zeepachtig. Deze zeepachtige melk wordt soms ook geweigerd door de baby.
Dus ook als je geen borstvoeding geeft, komt er melk in je borsten terecht.Normaal gesproken vermindert dit binnen een week. Als je je baby niet aanlegt, wordt er geen nieuwe melk aangemaakt. De melk die zich in je borsten heeft opgehoopt, wordt door je lichaam opgenomen.
Gezondheidsorganisaties, zoals het World Health Organization (WHO), raden aan om voor minstens de eerste 6 maanden volledig borstvoeding te geven, daarna tot 2 jaar aangevuld met bijvoeding en daarna zo lang moeder en kind dit wensen.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en andere gezondheidsinstanties bevelen aan om baby's uitsluitend met moedermelk te voeden gedurende hun eerste zes maanden en dat zij daarna moedermelk blijven krijgen naast andere soorten voeding – aanvullende voeding genoemd – tot ze ten minste twee jaar oud zijn.
Ook als je nog nooit een kind aan je borst gevoed hebt, is het mogelijk om dat te gaan doen. Iedere hoeveelheid moedermelk die je jouw baby kunt geven, is een geschenk van onschatbare waarde. Vergeet daar bij niet al het andere dat je je kind aan de borst biedt: koestering, hechting, veiligheid, liefde…
Borstvoeding geven aan je baby waar je niet zwanger van was, bestaat uit het drinken van je baby aan de borst, en ook uit het kunnen maken van moedermelk. Slechts een kleine groep vrouwen kan genoeg melk kan produceren om een baby die ze niet zelf heeft gedragen volledig te kunnen voeden.
Ook bij adoptie, als meeouder of wensouder, …, kan je ervoor kiezen om borstvoeding te geven aan je baby. Induceren van lactatie betekent het op gang brengen van de melkproductie zonder zwanger te zijn. Als er wel ooit melkproductie was, spreekt men van relactatie.
Principes van kolven
Laat niet langer dan 4 uur tussen twee kolfbeurten zitten. 's Nachts kolven is wel een tijdsinvestering, maar omdat 's nachts het niveau van je melkmakend hormoon, prolactine, het hoogst is, heeft het zeker nut om ook 's nachts te kolven!
Een baby moet 20 (7 of 10, of 15) minuten aan elke borst gevoed worden. Niet waar! Belangrijk is dat we het verschil maken tussen 'aan de borst liggen' en 'uit de borst drinken'. Enkele voorbeelden: Een baby die 15 Ã 20 minuten aan een kant effectief drinkt, wil de tweede kant misschien helemaal niet meer.
Zodra je melk is doorgekomen, kun je met dubbel kolven meer melk in minder tijd afkolven. Deze methode leegt de borsten ook beter, wat de melkproductie eveneens bevordert. Hoewel iedere moeder anders is, is het vaak een goed idee om meteen na, of een uur na een voedingsbeurt melk af te kolven.