Een observatie moet zo objectief mogelijk zijn, omdat de observatiegegevens een zo zuiver en nauwkeurig mogelijke weergave van de werkelijkheid moeten zijn, wil je er conclusies aan kunnen verbinden.
Observatie kan informatie opleveren over het ontstaan en/of in stand houden van probleemgedrag. Daarnaast kan informatie verkregen worden over een mogelijke aanpak. Toch dient gewaarschuwd voor een overschatting van de representativiteit van het geobserveerde gedrag.
Observeren doe je doelgericht. Je wilt namelijk de kwaliteit van leven van de cliënt en de veiligheid van de zorg verbeteren door tijdig risico's te signaleren. Observeren van je cliënt doe je voortdurend tijdens elk contact en tijdens de dagelijkse zorg.
Observeren is het (bewust) waarnemen van een persoon en het beschrijven van wat je ziet. Dat kunnen handelingen van bijvoorbeeld kinderen zijn, maar ook de houding, het gedrag, interacties tussen kinderen of gebeurtenissen. Observeren is een belangrijke vaardigheid, maar observeren kun je leren!
Objectief observeren
Objectief wil zeggen dat je van feiten uitgaat, en zo min mogelijk je eigen mening, gedachten of gevoelens mee laat spelen. Je observeert datgene wat je daadwerkelijk ziet, hoort, ruikt of voelt. Registreer en rapporteer vooral feiten en trek niet te snel conclusies.
observeren betekent het gedrag van deze persoon doelgericht, nauwkeurig, systematisch en objectief waarnemen; het waargenomene beschrijven en vastleggen (registreren). Daarna kan je dat wat je hebt opgeschreven gaan ordenen en interpreteren (evalueren, conclusies eruit trekken, betekenis van gedragingen nagaan).
Als participerend observator kun je gedrag onderzoeken en interessante onverwachte inzichten opdoen op een manier die niet mogelijk was geweest met een enquête of interview. De kans is groot dat je als observator wordt beïnvloed en dat je de situatie zelf beïnvloedt doordat je deel uitmaakt van de situatie.
Achtergrondgegevens: Wat weet je allemaal van de geobserveerde persoon? Observatiedoel en de doelgroep: Waar wil je uiteindelijk een antwoord op geven? Welk type cliënt is het? Observatievragen: Waar ga je allemaal op letten?
Subjectief observeren van je doelgroep gebeurt wanneer er eigen meningen, gedachten en gevoelens worden verwerkt in de observaties. Subjectief observeren is eigenlijk mens-eigen: wanneer er drie mensen onafhankelijk naar een persoon kijken zullen ze alle drie weer een andere beschrijving geven.
Er zijn een aantal valkuilen bij het observeren. De neiging om te snel een mening te vormen op grond van een eerste indruk. De neiging om anderen onze eigen motieven, eigenschappen of gebreken toe te dichten. Een vooraf gevormd oordeel, gebaseerd op eerdere ervaringen.
Je moet weten waarom je gaat observeren ( het doel van de observatie en deelvragen), wat je gaat observeren ( welke concrete gedragingen), hoe je dat gaat doen ( hoelang, waar en welke manier van registreren) en wanneer en waar je dat gaat doen. Daarna ga je conclusies trekken.
Samenvatting. Observeren doe je met alle zintuigen: ogen, oren, reuk en tastzin. Je ziet de cliënt en zijn omgeving, luistert naar wat hij en zijn naasten te zeggen hebben, ruikt zijn lichaamsgeur en de geur van zijn huis en voelt zijn huid, handdruk, kleding en voorwerpen om hem heen.
Dit is een deel van de lijsten die er zijn, maar deze vormen een goede basis: Pijnobservatielijst PGA - Pijn Gedrag Analyse. Pijnobservatielijst PACSLAC-D. Pijnscorelijst NCCPC-R voor niet verbaal communicerende clienten.
Observeren moet je zo objectief mogelijk doen, dus je moet vooral feiten registreren. Registreer aantallen (frequenties, duur) van bepaald gedrag, en vermijd subjectieve aanduidingen als 'verdrietig' als iemand huilt. Iemand kan ook huilen van woede of machteloosheid.
Methodisch verwerken
Van iedere geobserveerde situatie maak je een observatieverslag, bij voorkeur aan de hand van een topiclist. Tijdens je onderzoek beschrijf je alleen wat je waarneemt, je interpreteert nog niet. Pas nadat je alle observaties hebt verricht ga je analyseren.
Naast veiligheid en een optimale ontwikkeling is het van groot belang dat kinderen zich prettig en op hun gemak voelen in de groep. Door te observeren leren we het kind nog beter kennen, zien we wat er goed gaat en waar het ondersteuning bij kan gebruiken.
Er worden vooral observaties gedaan bij kwalitatief onderzoek. Het is namelijk een methode waarbij je interpreteert wat je ziet of hoort en daar vervolgens conclusies uit trekt. Een observatie kan bijvoorbeeld interessant zijn bij een case study waarbij je het gedrag van een bepaalde groep mensen onderzoekt.
Bij participerend observeren is de observator betrokken bij de situatie, bij niet-participerend observeren is hij toeschouwer. Maar ook een combinatie is mogelijk. Bij observatie wordt gebruik gemaakt van een observatieschema, een codeersysteem of een beoordelingsschaal.
Observeren is de doelgerichte en systematische waarneming van gedragingen, kenmerken en uitingen van een of meer personen of van een gebeurtenis. Voor de verpleegkundige betekent dit het bewust en gericht waarnemen van feiten die voor het verplegen relevant zijn.
als trefwoord met bijbehorende synoniemen: observeren (ww) : bekijken, beschouwen, bespieden, bezien, gadeslaan, inspecteren, kijken naar, opnemen, signaleren, waarnemen.
In de beroepspraktijk spreken we van dagelijkse observaties als we het hebben over al die gedragingen en gebeurtenissen die we tijdens een dienst zien. Dagelijks is hierbij een verschil met systematisch.
Door scherp te zijn op vooronderstellingen in taal kunnen we steeds objectiever waarnemen: Objectief: als het onafhankelijk is van de mening van mensen, zonder interpretatie. Subjectief: als er wel een mening of een interpretatie is.
Observeren is een bijzondere vorm van waarnemen. Waarnemen overkomt ons. Observeren is altijd gepland en altijd doelgericht. Je observeert omdat je iets te weten wilt komen, uit nieuwsgierigheid, zou je kunnen zeggen.