In heel Europa is de wolf aan een opmars bezig. Na eeuwen van vervolging keert het dier terug, mede dankzij een Europese afspraak om wolven te beschermen. De wolf (Canis lupus) is een zoogdier dat behoort tot de roofdieren (Carnivora) en de familie hondachtigen (Canidae).
Waar wolven komen, passen grazende dieren hun gedrag aan. Op deze plekken krijgt het bos de kans om te verjongen. En met de terugkeer van de wolf hebben vele dieren weer een natuurlijke vijand. De wolf houdt populaties van reeën, edelherten en zwijnen gezond, omdat hij vooral jaagt op verzwakte en jonge dieren.
In 2000 was er voor het eerst wolvenroedel die zich voortplantte in het oosten van Duitsland. In 2015 werden de eerste zwervende wolven in Nederland opgemerkt en in 2019 werden er voor het eerst jongen geboren op de Veluwe. Als het aan de wolf ligt, zal hij in Nederland blijven.
Zeven roedels hebben hun territoria op de Veluwe, de andere twee roedels leven in Midden-Drenthe en de Drents-Friese regio. Dit meldt BIJ12 in de nieuwste voortgangsrapportage over de activiteit van de wolf in Nederland over de periode 1 mei tot en met 31 juli 2023.
Na afwezigheid van 150 jaar is hij sinds 2015 weer terug in Nederland. Tot aan 2021 zijn er 34 verschillende wolven ontdekt. Vijf dieren hebben zich hier ook gevestigd, andere waren op doortrek. In 2019 is een eerste roedel met jonge wolven gevonden.
Wolven hebben eigenlijk bijna geen vijanden. De grootse vijand zijn wij: de mens. Met name vroeger is er veel door mensen op wolven gejaagd, omdat de dieren vaak schapen van boeren doodden. Daarnaast vormen alleen tijgers een gevaar voor wolven: ze jagen op dezelfde dieren, dus vormen concurrentie voor elkaar.
In de nieuwste voortgangsrapportage over de activiteit van de wolf in Nederland over de periode 1 mei tot en met 31 juli 2023 meldt BIJ12 dat er in Nederland op dit moment minimaal twintig gevestigde wolven leven. Daarnaast zijn er de welpen die dit jaar geboren zijn en nakomelingen van voorgaande jaren.
Komt u in de natuur een wolf tegen, blijf dan kalm en houd afstand. Een wolf zal u normaal gesproken niet benaderen. Komt de wolf te dichtbij, ga dan hard praten en maak gebaren. Houd honden aan de lijn.
Bijna het hele jaar rusten en slapen wolven in het gras of tussen de struiken. Maar is het paarseizoen eenmaal begonnen, dan verhuist de hele roedel naar de buurt van het hol. Daar bevalt het vrouwtje van de puppy's of pups en verzorgt ze.
Het verspreidingsgebied van de wolf wordt echter kleiner en verschillende ondersoorten van de wolf zijn reeds uitgestorven. De laatste jaren zijn er meer waarnemingen in Duitsland, Nederland en Frankrijk. Begin 2018 stak een gezenderde wolvin de grens met Vlaanderen over.
Op meerdere plekken in Nederland leven wolven. De meeste waarnemingen komen uit de provincies Drenthe, Friesland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg.
Wolven leggen 40-50 km per dag af. Wanneer een jong dier een eigen leefgebied gaat zoeken, kunnen ze dus op korte tijd afstanden van honderden tot meer dan 1000 km afleggen en zich in een heel andere uithoek van Europa vestigen.
Veel wolven gaan 's nachts op jacht. Maar als er genoeg rust is in hun leefgebied, zijn ze ook regelmatig overdag op pad. Het jagen is echt teamwerk! Terwijl de ene wolf een kudde herten uit elkaar probeert te drijven, kan een ander in een hinderlaag wachten om tevoorschijn te springen.
Bekende welpen zijn de jongen van wolven, tijgers en leeuwen, maar ook het jong van bijvoorbeeld een beer en een otter wordt welp genoemd.
Allereerst: de kans dat je een wolf tegenkomt is klein. Hoeveel wolven er exact in ons land rondlopen, is niet helemaal te zeggen. Niet iedere wolf laat zich zien. Maar volgens de tellingen zijn er in Nederland zo'n 30 tot 35 wolven.
De wolf in Nederland
De eerste wolf vestigde zich in 2018 op de Noord-Veluwe. Begin 2019 voegde zich hier een tweede wolf bij. Dit paartje kreeg sinds 2019 ieder jaar jongen. De afgelopen jaren ontstonden er meer wolvenroedels- en paren.
Wolven hebben er een hekel aan afgeschoten te worden. Wolven hebben vooral een gruwelijke hekel aan ezels.
Sommige wolven kunnen zich ook overdag laten zien. Als een wolf zich overdag in bebouwd gebied laat zien, wil dat niet zeggen dat een wolf ook actief mensen opzoekt. Een wolf kenmerkt zich als 'niet schuw', als de wolf een mens binnen 30 meter benadert. Een mens in een tractor valt daar niet onder.
Wolven vermijden mensen. Ze merken mensen vroeg op en meestal vluchten ze dan of verstoppen ze zich. Mocht je toch een wolf tegenkomen: blijf rustig en houd afstand. Net als bij andere grote wilde dieren.
Herders en boeren van het dorpje Qavoq proberen wolven af te schrikken met het geluid van blaffende honden, schreeuwende mensen en geweervuur.
Aanvallen door wolven op mensen komen tegenwoordig nauwelijks nog voor. Tijdens de laatste 50 jaar van de vorige eeuw zijn er in Amerika, Europa en Rusland samen slechts 17 slachtoffers gevallen, waarvan de helft dan nog betrekking had op gevallen van hondsdolheid die toen nog heerste.
Geef de wolf de ruimte
Mocht het wel gebeuren, geeft ze de volgende adviezen: Blijf kalm, geef de wolf de ruimte. Neem langzaam afstand. Heb je een hond bij je, houd deze dan aan de lijn.
Maar het is onwaarschijnlijk dat een gezonde wolf mensen zal benaderen. Er leven momenteel 17.000 wolven in Europa, waarvan er veel in de nabijheid van miljoenen mensen leven, en toch vinden we alleen bewijs voor een handvol aanvallen in de afgelopen decennia.
Daar heeft vooral de mens voor gezorgd. Toch zijn er nog heel veel wolven in Europa, Azië en Noord-Amerika. In Rusland leven de meeste wolven, tussen de 10.000 en 20.000.
Een in het wild levende wolf kan ongeveer 13 jaar oud worden, maar gemiddeld worden ze maar 5 of 6 jaar oud.In gevangenschap kan een wolf 15 of zelfs 20 jaar oud worden.