Een vorkheftruck heeft lepels omdat deze er weliswaar uitzien als een vork, maar je toch echt geen lading prikt, maar als het ware oplepelt.
Vorkheftrucks hebben drie, vier of zes wielen: twee of vier niet-sturende wielen aan de voorzijde en een of meer sturende wielen aan de achterzijde. Een kooiconstructie beschermt de bestuurder tegen beknelling na omvallen en tegen afvallende lading.
Voor het merendeel van de toepassingen zijn de masten van vorkheftruck ontworpen voor een werkhoogte tot circa 4,5 meter boven vloerniveau. Er kunnen echter hefhoogtes van 15 meter of meer worden bereikt, afhankelijk van de afmetingen, het model en het hefvermogen van de heftruck.
Kenmerkend voor een vorkheftruck is de vork, in de volksmond ook wel 'lepels' genoemd. Dit zijn de twee uitstekende platte, metalen stangen aan de voorzijde, die onder een pallet kunnen worden gereden, waarna ze met een hefmechanisme kunnen worden opgetild, zodat de pallet loskomt van de grond.
Een vork moet goederen of pallets zoveel mogelijk ondersteunen. Voor de veilige handling van een europallet (800 x 1.200 mm) is een vorklengte nodig van minimaal 1.150 mm. Voor een maximale stabiliteit van de lading dienen de lepels altijd zover mogelijk uit elkaar te staan.
Het gevaar bestaat dat de geladen heftruck uit balans geraakt of zelfs kantelt. Redenen hiertoe zijn onder andere een te zware, een slecht verdeelde of een te lange lading. Maar ook een helling afrijden met lading vooraan, een lading te ver vooraan op de vorken plaatsen of bruusk remmen zijn aanleidingen tot gevaar.
Gewoonlijk varieert de hefcapaciteit van vorkheftrucks van 1300 kg. tot meer dan 30.000 kg. Een heftruck is daarom ook zwaarder aan de achterkant. Dit komt doordat het extra gewicht aan de achterkant van de heftruck helpt om het gewicht van de lading op de vorken van de heftruck te compenseren.
De meeste gebruikte heftruck is de vorkheftruck. Heftrucks worden aangedreven door een elektrische accu of door verbrandingsmotoren. Bij sommige vorkheftrucks zitten de bestuurders terwijl ze de machine besturen en bedienen, terwijl bij andere de bestuurder moet staan.
Wat is dan de hiel van de vork? De hiel van de vork is de hoek van 90 graden tussen het verticale en het horizontale deel van de vork.
Gemiddeld weegt een heftruck ongeveer 1,5 tot 2 maal de maximale hefcapaciteit. Mag de heftruck maximaal 1.000 heffen, dan zal het gewicht van de heftruck zelf tussen de 1.500 en 2.000 kilo liggen. Heeft de heftruck een hefcapaciteit van 2.500 kilo, dan bedraagt het eigen gewicht tussen de 3.750 en 5.000 kilo.
Een heftruck met een capaciteit van 1.500 kilogram mag op de vorken een last hebben van 1.500 kilogram, mits het zwaartepunt van de last 500 millimeter uit de zogenoemde 'hiel' van de vorken ligt. Als het zwaartepunt verder naar voren ligt, wordt de achterasbelasting minder.
Bij een heftruck zit je recht achter de vork, met je blik richting het hefmechanisme. Bij een reachtruck zit je een kwartslag gedraaid. Je hebt dus een ander blikveld. Dit zorgt voor een ander gevoel tijdens het besturen.
Prijzen van nieuwe heftrucks liggen tussen € 20.000 en € 50.000 voor de meest courante types. Voor een kwalitatieve occasie heftruck voorziet u best een budget beginnend bij € 10.000.
Bij de besturing van een vierwielheftruck draaien de achterwielen om zogenaamde fusees (draaibare deelas). Het draaipunt ligt bij een volledige draai op of bij het linker-of rechtervoorwiel.
Zodra je een heftruckcertificaat hebt behaald mag je hiermee 5 jaar lang een heftruck besturen. De geldigheid van een heftruckcertificaat is namelijk 5 jaar. Na deze 5 jaar moet je het heftruckcertificaat verlengen. Je kunt dan de herhalingscursus volgen!
Wettelijk is niet vastgelegd wie deze opleiding mag / moet geven. Iedere werkgever mag deze opleiding dus ook zelf organiseren, mits het respecteren van een aantal voorwaarden. De opleiding moet kwalitatief voldoende zijn, dit betekent dat ze zowel een uitgewerkt theorie- als praktijkgedeelte omvat.
In principe mogen alleen werknemers van 18 jaar of ouder zelfstandig een heftruck of reachtruck besturen. Het is ook mogelijk om als je 16 of 17 jaar bent het heftruck- en reachtruckcertificaat te halen.
Bestuurders van heftrucks moeten goed weten waar zij mee bezig zijn. Men moet kennis hebben van gevaren en van veilige werkmethoden. Hij of zij moet vaardig zijn in de besturing en bediening van het apparaat en zorgvuldig en geconcentreerd werken. Een heftruck rijbewijs is absoluut nodig!
Bij ladingen met een hoog zwaartepunt is het eveneens verstandig om achteruit te rijden. Mocht je, om welke reden dan ook, plotseling moeten remmen, dan vangt de mast de lading immers op als je achteruit rijdt. Ook in onoverzichtelijke situaties kun je soms beter achteruit rijden.
Diverse afmetingen
Zo hebben wij heftrucklepels vanaf 1800mm lang tot 3100mm. Hoe langer de heftrucklepels hoe meer draagcapaciteit deze hebben. Het draagcapaciteit van de heftrucklepels gaat tot wel 11 ton. Voordat u een aankoop doet moet u goed bekijken wat u gaat vervoeren.
De prijs varieert van € 38,- tot € 125,- en hangt af van het hefvermogen, de hefhoogte en de aandrijving.