De reden is eigenlijk heel simpel. Het zit nou eenmaal in het DNA van de supermarkten om veel te verkopen voor de laagste prijs. De belangrijkste oorzaak waarom goede olijfolie uit de supermarkt niet bestaat is het verdienmodel van de supermarkt en marktwerking.
8. De winnaar is Monini GranFruttato Selezione Speciale Olio Extra Vergine di Oliva. Die is algemeen verkrijgbaar voor €9,32. De testers beoordeelden deze olie met een 7,3 en vonden hem Italiaans, niet scherp maar mild pittig en de smaak bleef lekker lang hangen.
Olijfolie is gezond, lekker en binnenkort ook schaars. Want olijfbomen hebben het zwaar de laatste tijd. Vooral in Italië, waar zelfs een tekort aan olijven en dus ook aan olijfolie-tekort dreigt.
Kies voor extra vierge. Extra vierge is een Europees beschermde benaming voor de beste kwaliteit van olijfolie. Dat betekent: alleen mechanisch geperst, koudgeperst onder de 28°C en van nature maximaal 0,8% vrije vetzuren (zuurtegraad). Kies zowel voor extra vierge om koud te gebruiken als warm (gefilterd).
De Extra Vierge-olijfolie van Bertolli krijgt de hoogste waardering in een smaaktest van AD. Ook de reguliere olijfolie van Monini scoort beter dan de huismerken van AH, Ekoplaza, Jumbo en Lidl.
Extra vergine olijfolie is de beste kwaliteit Italiaanse olijfolie. Bijna elke regio in Italië produceert extra olijfolie van eerste persing uit verschillende olijven. Daarom heeft elke olie zijn eigen kenmerken, die bij verschillende toepassingen in de keuken passen.
Om te bakken is het beter om 'gewone' olijfolie te gebruiken. Bij extra vierge olijfolie kunnen bij hoge temperaturen, zoals bijvoorbeeld tijdens het frituren, schadelijke stoffen als PAK's ontstaan. Hoe vaker of langer extra vierge olijfolie wordt verhit, hoe meer PAK's worden gevormd.
Onder meer deze Australische studie toont aan dat extra vierge olijfolie de meest veilige en gezonde olie is om mee te bakken en braden. Ook bij wat langere verhitting blijft extra vierge olijfolie gezond (ook hier te lezen). Maar gebruik wel een premium extra virgin olijfolie en niets van mindere kwaliteit.
Olijfolie. Olijfolie van topkwaliteit bevat nog meer oliezuur dan raapzaadolie en is daarom een zeer goed middel tegen verhoogde cholesterol. Dikwijls wordt aangeraden dat je zoveel mogelijk olijfolie moet gebruiken om je cholesterol te verlagen.
Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie. Lijnzaadolie en extra vierge olijfolie kun je beter niet verhitten.
Dat komt door de oorlog in Oekraïne, waar Nederlandse bedrijven tweederde van hun zonnebloemolie vandaan halen. Als gevolg van de schaarste raakt het zonnebloemolieschap in de supermarkt leeg. Om tekorten tegen te gaan, wordt de verkoop van zonnebloemolie in supermarkten soms beperkt.
Het gebied heeft al jaren last van de Xylella-bacterie, die het voorzien heeft op olijfbomen. Daardoor was de prijs voor olie uit die regio al gestegen, aldus Gregor Christiaans van Olijfbedrijf, een horecagroothandel gespecialiseerd in mediterrane producten en importeur van olijfolie.
De tekorten worden veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne. Dat land is een grote producent van plantaardige olie. "Twee derde van de zonnebloemolie die hier in de winkels ligt, komt daar vandaan", zegt een woordvoerder van het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL).
Feit – Je mag zeker wel bakken in een Extra Vierge olijfolie, zolang je deze maar niet verhit boven het rookpunt. Dus niet wokken op hoge temperaturen! Het rookpunt van een goede Extra Vierge olijfolie ligt op 160 °C, van een premium Extra Vierge olijfolie zelfs op 207 °C!
Het grootste verschil tussen beiden is dat 'vierge' olijfolie een zuurgraad mag hebben van 3% en 'extra vierge' een van maximaal 1 %. Olijfolie of pure olijfolie is een mengsel van geraffineerde en ongeraffineerde olijfolie.
Het goede nieuws is dat de beste kwaliteit olijfolie, verse Extra Virgin, zeker twee jaar goed blijft, wat meer is dan welke andere plantaardige olie dan ook, als gevolg van het hoge gehalte aan anti-oxidanten.
Haver, peulvruchten en fruit die pectine bevatten (zoals citrusvruchten, appels en grapefruits) helpen om je cholesterol te verlagen. In je darmen gaan de pectinevezels een verbinding met gal aan. Daardoor worden er minder vetten door je lichaam opgenomen.
Het eten van ongezouten noten en pinda's verlaagt het LDL-cholesterol, dat slecht is voor de bloedvaten, en verkleint de kans op hart- en vaatziekten.” Andere tips voor verantwoord beleg die het Voedingscentrum meegeeft: Zuivelspread is kant-en-klaar beleg dat ook in de Schijf van Vijf staat.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Jeroen heeft ook altijd een 'goeie' olijfolie in zijn kast staan. Die vind je in de winkel onder de naam 'extra vierge' olijfolie. Dit is olie van eerste koude persing met een zuurtegraad onder 0,8% ofwel de meest pure en onbewerkte olijfolie die je kan krijgen.
Bakken in zonnebloemolie
Dat het rookpunt van zonnebloemolie op 227 graden Celsius zit is een voordeel ten opzichte van olijfolie. Toch wordt olijfolie aangeraden. Dit komt vooral door het feit dat zonnebloemolie relatief veel meervoudige onverzadigde vetten kent wanneer je dit vergelijkt met olijfolie.
Extra vierge olijfolie is minder geschikt voor verhitten bij hele hoge temperaturen voor langere tijd. De smaak gaat grotendeels verloren na verhitting. Ook kan deze olie boven de 180 graden ontbinden en kunnen ongezonde stoffen ontstaan. Zorg er bij de bereiding voor dat de olie niet begint te roken of te dampen.
"We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond", legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.