Naast een asymptomatische bacteriurie kan een patiënt immers irritatieve klachten hebben van de catheter zelf, vooral als patient, blaas en urethra daar nog niet aan 'gewend' zijn. Ook de reden voor de katheterisatie (obstructieve prostaat, stricturen) kan klachten geven.
Bij patiënten met een verblijfskatheter kunnen complicaties ontstaan zoals een verstopping van de katheter, een urineweginfectie, lekkage van urine langs de katheter, hematurie, blaaskramp en pijn. Deze complicaties kunnen een behoorlijke impact hebben op de kwaliteit van leven van de patiënt en zijn omgeving.
De katheter is nodig als de urine niet goed uit de blaas wordt afgevoerd. De meest voorkomende reden om een katheter in te brengen is incontinentie, bijvoorbeeld door een vergrote prostaat of verzakking van de blaas, waarbij de plasbuis wordt dichtgedrukt.
Contra-indicaties
Bij vermoeden van een urethrakwetsuur, bv.door eerdere blaaskatheterisaties of na een bekkentrauma. Bij een patiënt die slachtoffer werd van een bekkentrauma kan bloedverlies via het plaskanaal duiden op een scheur in de urethra.
Wat is het verschil tussen een mannen- en een vrouwenkatheter? De plasbuis van de man is gemiddeld 18 tot 20 centimeter lang. De plasbuis van de vrouw is gemiddeld 3 tot 4 centimeter lang. Dit betekent dat een katheter voor de vrouw een stuk korter is dan voor de man.
Langdurige katheterisatie kan leiden tot bacteriëmie, vorming van blaas- en nierstenen, fistel- of strictuurvorming, incontinentie en zelfs tot blaaskanker. Het niet plaatsen van een katheter bij incontinentie leidt soms tot extra kosten.
Overactieve bekkenbodem
Door de spierspanning kunnen darmen en blaas geprikkeld raken. Door onvoldoende ontspanning bij het plassen kan het lastig zijn om goed uit te plassen. Er kan dan urine achterblijven in de blaas. Met de ontlasting kan hetzelfde gebeuren.
Dit verkleint de kans op urineweginfecties. Een zo klein mogelijke katheter maar wel zodanig dat urine goed afloopt; dit geeft minder schade aan blaas en urineleider en vermindert de kans op krampen en lekkage langs de katheter.
U mag niet douchen of baden, totdat de hechting is verwijderd. Nadat de hechting is verwijderd, kunt u zich gewoon weer douchen, baden mag wel maar niet te lang. Met een suprapubische katheter kunt u verder alles doen wat u voorheen ook deed. Ook seksuele activiteiten zijn geen probleem.
Omdat u na de operatie/bevalling niet kunt plassen of omdat er teveel urine in de blaas achterblijft, gaat u met een verblijfskatheter naar huis. In deze folder leest u hoe u de katheter het beste kunt verzorgen.
De blaas mag niet meer dan 350-500 ml bevatten. Als u niet vaak genoeg katheteriseert en de blaas overbelast is, neemt de kans op urineweginfecties en urineverlies toe. Op de lange termijn kan dit ernstige schade toebrengen aan uw nieren. Zorg ervoor dat u de juiste diameter voor uw urinekatheter kiest.
Mannen en vrouwen met een katheter kunnen seks hebben. Bij een suprapubische katheter geeft dit geen problemen.
Ook kan de katheter irritatie in de blaas veroorzaken. U voelt dan een wat zeurderige pijn onderin uw buik die in aanvallen optreedt en u heeft het gevoel dat u moet plassen. We noemen dit blaaskrampen. U kunt een pijnstiller (paracetamol 500mg) innemen, zodat het kramp- en pijngevoel minder wordt.
Normaal plast een mens ongeveer zeven keer per 24 uur. Als u dus aanzienlijk vaker plast dan dit, heeft u een overactieve blaas. U kunt soms wel ieder uur moeten plassen en soms ook wel vaker dan 1 keer per uur. Een overactieve blaas komt doordat uw blaas extra prikkelbaar is.
Ongewild urineverlies of het verlies van ontlasting is zeer vervelend en is gênant als je seks hebt. Urineverlies tijdens het vrijen is vaak het gevolg van volledige ontspanning, bijvoorbeeld tijdens of na een orgasme. Deze ontspanning is normaal.
Zeldzame ziekte bij jonge vrouwen, waarbij de sluitspier niet goed kan ontspannen met als gevolg moeilijk of zelfs niet kunnen plassen.
Iedereen met een katheter heeft bacteriën in de blaas.Dit kan klachten geven zoals stinkende urine, een branderig gevoel, blaaskrampen of pijn in de onderbuik. Het gebruik van antibiotica is pas noodzakelijk als u andere klachten van een infectie heeft.
Vul de blaasspuit met 50 milliliter lauwwarm kraanwater of de spoelvloeistof. Spuit het leeg in de katheter. Let op: spoelen moet via het ventiel van de katheter, als dat er op zit. Klem de katheter af met het klemmetje of draai het ventiel dicht.
Incontinentie van ontlasting wordt meestal veroorzaakt door een verminderde werking van de kringspier in de anus. Dit kan het gevolg zijn van een verslapping of beschadiging van deze kringspier. Soms is incontinentie het gevolg van een ziekte of aandoening zoals bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.
De maat van een verblijfskatheters wordt uitgedrukt in: Charriere (CH of Ch): deze geeft de buitendiameter aan. 1CH = 1/3 mm. De meest gebruikte Charriere maat voor een verblijfskatheter is 14 en 16.
Met een katheter kunnen bacteriën gemakkelijker in uw blaas en urinewegen komen. Om zo goed mogelijk te voorkomen dat er een urineweginfectie ontstaat, is het nodig om twee maal per dag de plaats waar de katheter naar binnen gaat, schoon te maken. U kunt dit doen met een washandje met gewoon leidingwater.
De constante aanwezigheid van het catheteruiteinde en het ballonnetje kunnen irritatie van de blaaswand geven. Soms reageert de blaas hierop met verkramping, dit geeft buikpijnklachten. Daarnaast kan de geïrriteerde blaaswand extra slijm gaan vormen als reactie op dit lichaamsvreemde object.