Naast je banden is de ketting van je fiets misschien wel het onderdeel dat het meest moet worden vervangen. Als je te lang wacht zal je ketting versleten raken, waardoor de schakelkwaliteit vermindert en de levensduur van de andere draaiende delen wordt verkort.
Meten doe je door een schuifmaat te gebruiken. Zet de binnenpootjes op 118 mm. Dan zet je hem tussen de schakels en duw je hem uit, tegen de rollertjes aan. Komt ie dan boven de 120,5 mm dan is je ketting versleten.
Afhankelijk van de staat van onderhoud, weersomstandigheden en de omgeving waarin je fietst slijt je ketting. Dit bepaalt ook het moment waarop het tijd is voor een nieuwe. De vuistregel die je kan hanteren is dat het verstandig is om je ketting ergens tussen de 3000km en 5000km te vervangen.
Je kunt ook regelmatig checken of je kettingbladen aan vervanging toe zijn. Dit zie je bijvoorbeeld als je fietsketting erg losjes op je kettingblad ligt, als de tandjes van je kettingblad versleten zijn of als het schakelen niet meer soepel gaat.
Het vervangen van je fietsketting kost bij een fietsenmaker vaak tussen de 20 en de 40 euro afhangende van de kosten van de ketting zelf. Op het moment dat je het zelf doet heb je alleen de kosten van de ketting zelf en eventueel een kettingpons. Een goedkope ketting kost je een paar euro.
De 3000-kilometer-regel
Om deze versnelde slijtage van cassette en kettingbladen te voorkomen, is een algemene vuistregel om de ketting van je fiets elke 3000 km te vervangen.
Een Fietsenmaker factureert ongeveer € 35 per uur ex BTW.
Een Campa of TA Specialites groot voorblad gaat ca. 12.000 km mee.
Gemiddeld kan je zo'n 5000 tot 6000 kilometer met één ketting en één cassette doen.
Het kettingblad zorgt ervoor dat de roterende beweging van de trapas omgezet wordt in een verplaatsende beweging van de ketting. De ketting drijft via het kettingwiel de naaf aan. Het kettingblad bij gewone fietsen heeft in de meeste gevallen 46 tanden.
Als de ketting beweegt/ omhoog komt op de tanden als je hem onder spanning zet is er sprake van slijtage. Voorbladen gelijk met het spul achter vervangen is wel snel, als dat nodig is heb je wel erg ver doorgerende met vesleten meuk. Normaal gaan de grotere tandwielen wel een paar beurten extra mee.
Als je een fietsketting wilt kopen dan is de Shimano Ultegra een van de beste keuzes. De fietskettingen van Shimano staan erom bekend dat ze soepel schakelen en in zijn algemeenheid goede prestaties leveren. Daarna volgt KMC en SRAM.
Daar is geen algemeen geldende maatgevende hoeveelheid tijd of kilometers voor. De een zegt een jaar, de ander zegt 10.000km. Beide kan waar zijn, maar veel is afhankelijk van o.a. de kwaliteit van je materiaal. Staal slijt langzamer dan aluminium en is ook nog goedkoper (en zwaarder).
Je herkent die slijtage door de afgeronde tandjes en kleine braampjes aan de tanden van de cassette. Het kan ook zo zijn dat je ketting over begint te slaan. Dit is een teken dat de cassette aan vervanging toe is.
De speling moet circa 1 centimeter zijn. Als dit meer dan 1 cm is gaat u over op het spannen van de fietsketting. Om te beginnen draai de rechter en linker achtermoer één voor één los. In de meeste gevallen doet u dit met steeksleutel 15.
Je telt het aantal tandwielen die je aan de achterkant bij je wiel ziet zitten (de cassette). Wanneer je hier 6 tandwielen telt heb je een 6 speed ketting nodig. Wanneer je 7 tandwielen telt heb je een 7 speed ketting nodig enzovoort.
Er is geen vaste levensduur voor. Een aantal jaren moet probleemloos gaan, maar hoe meer gebruik, hoe korter de levensduur. Er komt op een gegeven moment speling in de derailleur.
Hoe weet je wanneer je derailleurwieltjes vervangen moeten worden? Dan zul je goed naar de tandjes moeten kijken. Beginnen ze spits te worden? Dan zijn ze versleten en aan vervanging toe.
De gemakkelijkste manier om erachter te komen wanneer dit het geval is, is met behulp van een kettingmeter. Hiermee controleer je gemakkelijk de afstand tussen de verschillende kettingschakels en weet je precies wanneer je ketting aan vervanging toe is.
Een ketting rekt tijdens het gebruik iets uit en wordt een paar millimeter langer. Een te ver opgerekte ketting vreet de kettingwielen aan. Het is dus zaak om de ketting te vervangen voordat deze te lang wordt.
Dan geldt de vuistregel: groot-groot + 2 schakels. Breng beide uiteinden van de ketting naar elkaar toe. Trek de ketting strak zodat de derailleur bijna gestrekt naar voren wijst. Je kunt ook tellen hoeveel schakels je oude fietsketting heeft om erachter te komen hoelang je nieuwe ketting moet zijn.
De opleiding Fietstechnicus is beschikbaar als BOL-opleiding en BBL-opleiding. Je krijgt 2 jaar lang les en praktijk op niveau 2. Tijdens de opleiding werk je aan 'prestaties'. Dit zijn praktijkopdrachten zoals je ze (later) ook in het bedrijfsleven gaat maken.
Hoe word je een Fietsenmaker? Er is een mbo-opleiding (niveau 2) tweewieltechniek (fietstechnicus). Deze opleiding is uitermate geschikt voor het beroep van fietsenmaker, en bereidt de fietsenmaker in spe voor op de veranderende arbeidsmarkt.
Speling op de ketting
Vaak word gedacht dat kettingen uitrekken en dus langer worden. Dit is echter niet het geval. Net zoals de kettingwielen, slijten de rollers van de kettingen ook. De slijtage van beide onderdelen zorgt voor speling.