Akkerbouwers kunnen dierlijke mest of kunstmest gebruiken om hun gewassen van voedingsstoffen te voorzien. Als je dat niet doet, raakt de grond uitgeput omdat de gewassen de voedingsstoffen uit de bodem opnemen tijdens de groei. Er moet dus worden aangevuld.
Mest kan worden gezien als een voedingsstof voor de tuin. De tuin en de daarin groeiende gewassen profiteren het meest van organische meststoffen. Deze stoffen voeden de bodem en het bodemleven en daardoor ook de planten. Door een betere bodemstructuur wordt de bodem vruchtbaar en kunnen planten beter groeien.
Hoeveelheid mest die boeren mogen gebruiken
Stikstof en fosfaat in mest zorgen ervoor dat gewassen beter groeien. Daarom gebruiken boeren mest. De hoeveelheid meststof die nodig is, verschilt per gewas en per bodemsoort. De meststoffen die gewassen niet opnemen, komen in de bodem en het water terecht.
Bemesten met dierlijke mest
Je kan maximaal twintig ton dierlijke mest per hectare per gift gebruiken. Dierlijke mest kan je twee keer per jaar toedienen.
Paardenmest bevat veel stikstof in vergelijking tot de andere aanwezige mineralen. Dit zorgt ervoor dat planten met een voorkeur voor stikstof zoals Engels raaigras en brandnetel, het voornamelijk goed doen op een weiland bemest met pure paardenmest.
Een weidesleep is een landbouwwerktuig dat achter een tractor wordt bevestigd en als doel heeft het gras te verluchten en eventuele grote stukken aarde, zoals molshopen, of mest (koeienvlaaien) te verdelen in kleinere stukken. Zo krijgen de graszoden meer licht en lucht, waardoor de groei van het gras bevorderd wordt.
In de mest zitten schadelijke stoffen zitten zoals stikstof en fosfaat. Als de mest op het land wordt uitgereden, komen die in het oppervlaktewater, de bodem en het grondwater. De mest blijft na uitrijden op het land liggen; daardoor is de blootstelling langdurig.
De gebruiksnorm voor stikstof uit dierlijke mest is 170 kilogram per hectare landbouwgrond.
Onder strikte voorwaarden kan mest opgeslagen worden op akkerland gedurende maximaal 3 maanden. Men dient een opslag van stalmest te voorzien die ten minste groot genoeg is om de hoeveelheid mest die gedurende een periode van 3 maanden wordt geproduceerd, te kunnen opslaan.
Hij werkt als hoofddocent Voedsels- en Landbouwbeleid aan Wageningen University. "We hoeven niet bang te zijn dat we op korte termijn zonder voedsel komen te zitten. Pas als alle boeren van het één op het andere moment zouden stoppen, hebben we een probleem. Maar daar is geen sprake van."
Bij de stikstofcrisis van de laatste jaren draait het om twee stofjes: stikstof uit verkeer (NOx) en stikstofverbindingen uit boerenbedrijven, meestal in de vorm van ammoniak. Deze slaan neer in de natuur en werken als voedingsstof. Daardoor groeien sommige planten beter dan andere.
De plek waar stikstof neerslaat maakt uit
Vooral in de Peel en in de Gelderse vallei heeft de natuur veel last van stikstof, zie het kaartje 'Stikstofdepositie'. Daar stoot de intensieve veehouderij veel ammoniak uit, wat relatief dicht bij de bron weer neerslaat.
Vaak passen akkerbouwers mest toe met sleepslangen. Mest wordt ook vaak direct geïnjecteerd in de grond of na het uitrijden van vaste mest wordt er direct een grondbewerking gedaan. Boeren passen ook vaak kunstmest toe, kunstmatige gemaakte mengsel van verschillende stoffen, zoals stikstof, fosfaat en kalium.
Let op: combineer het strooien van kalk nooit met het strooien van meststof. De calcium (kalk) en stikstof (meststof) kunnen met elkaar binden waardoor het gras de voedingsstoffen niet kan opnemen.
Organische meststoffen zijn veruit het beste, maar waarom organisch. Organische mest van Ecostyle gebruik ik al tientallen jaren omdat het puur organisch is en veel meststoffen zijn ook nog eens verrijkt met micro-organisme die het bodemleven stimuleren.
De hoeveelheid stikstof hangt af van hoeveel melk een koe in een jaar produceert (in kilogram) en van het ureumgehalte (in milligram voor elke 100 gram melk). Ook de hoeveelheid fosfaat hangt af van de melkproductie.
Wanneer compost vooral als mest wordt gebruikt, is de hoeveelheid stikstof bepalend voor de landbouwkundige waarde. Sommige GFT-composten kunnen tot wel 10 kg stikstof per ton bevatten. In de regel bevat compost rond de 5 kg stikstof per ton.
Dat komt vooral omdat Nederland klein en dichtbevolkt is. In landen als Frankrijk of Italië zit er veel meer ruimte tussen landbouwbedrijven en natuurgebieden, en omdat natuurgebieden er veel groter zijn, wordt de kritische depositiewaarde er minder makkelijk overschreden.
Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer. Boeren gebruiken mest van dieren en kunstmest om hun land te bemesten. Een deel van die mest verdampt als ammoniak en komt zo in de lucht.
De rollen bevorderen de groei en het uitstoelen van bestaande grassen en zorgen ervoor dat de bovenlaag van de grond 'open' blijft en dat de grond geëgaliseerd wordt.
Verdichting opheffen met de graslandbeluchter
De toplaag voert het water sneller af en er komt meer zuurstof in het wortelbereik. Meer zuurstof is essentieel voor een goede groei, betere kwaliteit en hogere opbrengst van het gras.
Waar een klepelmaaier bijvoorbeeld vooral geschikt is voor het maaien van allerlei taaie gewassen (met hier en daar 'n tak) is een weidebloter (hij heet echt zo) bedoeld voor het maaien van hoog gras.