Het natuurlijke leefgebied van steenmarters is voornamelijk het loofwoud, aan de rand van bossen en op open rotsheuvels. De steenmarter heeft zich goed aangepast aan de mens en leeft daarom ook in bewoonde gebieden, waar hij schuilplaatsen maakt op zolders, in garages en in schuren.
Hoe herkent u de aanwezigheid van steenmarters? Vaak begint dit met geluiden of lawaai. Steenmarters zijn 's nachts actief, wat zorgt voor lawaai op zolder of in de spouwmuur. In veel gevallen hangt er ook een intense stank, afkomstig van de urine, uitwerpselen en prooien van de steenmarter.
De steenmarter wordt vooral tijdens de schemer, avond en nacht actief. Overdag gebruiken ze meestal oude konijnenholen als dagrustplaats. In de winter slapen ze veel en worden ze af en toe wakker om voedsel te zoeken.
Steenmarters verstoppen zich op tal van plekken. In de natuur zijn dat houtstapels, takkenhopen, grondholen, hooimijten en -oppers, boomstronken, boomholten, dichte struiken en andere dekkinggevende vegetaties. Grote nestkasten vormen een welgekomen aanvulling.
Ze houden zich dus niet meer alleen op in de buurt van boerderijen en platteland. De meeste overlast wordt gemeld in de buurt van grotere plaatsen, zoals Groningen, Heerenveen, Assen, Hengelo, de driehoek Arnhem, Nijmegen en Doetinchem en Zwolle en Apeldoorn.
Je mag een steenmarter alleen verjagen en dus niet bestrijden met gif, vangen of doden. De steenmarter behoort namelijk tot de beschermde diersoorten. Steenmarters zijn in principe goed te verjagen door een speciale spray te gebruiken. Deze spray is onder andere verkrijgbaar bij de bouwmarkt of in de dierenwinkel.
In de zomer slaapt een steenmarter graag onder takkenhopen, in de winter kiest hij liever schuurtjes, zolders e.d. Iedere avond als het donker is gaat de steenmarter gewoon op stap om voedsel te zoeken.
De steenmarter houdt niet van geuren. Daarom kun je op verschillende plaatsen geurstoffen aanbrengen zoals restjes parfum, ammoniak, bleekwater een toiletblok met citroengeur, mottenballen.
Over het algemeen maakt een steenmarter geen geluid. Wanneer een marter angstig is of opgewonden, maakt hij grommende of schreeuwende en fluitende geluiden. Wanneer er onderling confrontaties zijn, zoals in bovenstaande filmpje, gaat de steenmarter krijsen als een kat of grote vogel (papegaai).
Steenmarters onder de dakpannen kunnen voor veel overlast zorgen in en rondom huis. Het diersoort is bezig met een opmars in Nederland en dit is voor veel huishoudens te merken. Het gedrag van de dieren kan voor veel irritatie en overlast zorgen.
Zijn steenmarters een gevaar voor mijn huisdieren? Steenmarters hebben eerder te vrezen van katten dan omgekeerd. Katten durven een steenmarter al eens opjagen. Een steenmarter die zelf een kat aanvalt is nog niet geobserveerd.
Steenmarters zijn erg goede klimmers en kunnen zonder problemen 1,5 meter hoog springen. Ze klimmen ook moeiteloos rechte muren op en af vooral wanneer diepe voegen houvast bieden.
TIP: Bij een steenmarter op je zolder hoor je een luid en duidelijk bonkend geluid. Sommigen beschrijven het als een inbreker op zolder. Vaak hoor je 's nachts ook luidkeels gekrijs van vechtende marters.
Steenmarter in huis
Hij neemt graag zijn intrek in spouwmuren, op zolders, tussen het dak, in schuren en in stallen. Daarbij maakt de marter een onderscheid tussen dag en nacht en heeft hij verschillende schuilplaatsen. Hij vertoeft op zogenaamde dagrustplaatsen die hij het liefst op een hoge, droge, warme plek maakt.
Omdat de steenmarter een beschermde diersoort is, mag hij niet als ongedierte worden beschouwd. Als een polis schade door ongedierte uitsluit, geldt dat dus niet voor schade door steenmarters. De schade die dit dier veroorzaakt, valt daarom gewoon onder de dekking.
Toiletblok met sterke citroengeur
Hij verstopt sinds jaar en dag een citroengeurend WC-blokje onder de motorkap. Weg blijft de steenmarter, op voorwaarde dat je af en toe het geurblokje eens vervangt!
In Nederland zijn de natuurlijke vijanden van de steenmarter eigenlijk alleen de vos en de oehoe. In andere landen komen daar wolf, beer en grote roofvogels als arenden bij.
In principe zullen Bunzings en Steenmarters rattengif niet rechtstreeks opnemen. Knaagdieren zoals ratten en muizen uiteraard wel. Maar net die knaagdieren vormen een lekkere hap voor een hongerige Bunzing of Steenmarter. Hierdoor lopen ze het risico om vergiftigde prooien op te peuzelen.
De oorzaak hiervan kan gevonden worden in het feit dat het bij automerken als Volkswagen, Opel, Renault en eigenlijk alle Aziatische merken makkelijker is voor de steenmarter om onder de motorkap te klimmen. Dure merken hebben de motoren en de motorkap vaak beter afgeschermd.
Omdat de kleine roofdieren uitgesproken speels en heel nieuwsgierig zijn, is niets wat ze in de motorruimte vinden, veilig voor hen. Bougiekabels, water- en remleidingen en plastic behuizingen worden gretig aangeknaagd of zelfs doorgebeten. Hier lopen vooral auto's gevaar die ver pendelen.
De steenmarter eet zowel plantaardig als dierlijk voedsel. Hij heeft een veelzijdig menu. Hij eet o.a. muizen, ratten, egels, jonge konijnen, vogels, eieren, kevers, rupsen, kikkers en regenwormen.
Steenmarters zijn in ons land beschermd. Dat betekent dat u ze niet mag vangen of doden. Het is overigens ook geen oplossing aangezien vrijgekomen territoria bijna onmiddellijk worden ingenomen door een andere steenmarter. De enige oplossing bestaat erin om uw zolder of kelder ongeschikt te maken voor de marters.
Wat eet de steenmarter? De steenmarter heeft een gevarieerd dieet. Vooral muizen en ratten staan op het menu. Ook insecten (kevers en rupsen), regenwormen, mollen, jonge konijntjes, vogels (en hun eieren) maar ook fruit en bessen (pruimen, kersen, braam, vogelkers, zwarte nachtschade …)
De steenmarter slaapt overdag. In bewoonde gebieden verblijft hij graag op zolders, niet alleen om te slapen, maar ook om zijn jongen groot te brengen. Het mannetje, dat solitair leeft, zoekt 's nachts zijn meerdere vrouwtjes die ook ieder hun eigen territorium hebben, op: deze verzorgen de jongen alleen.