Het meeste lithium in de wereld bevindt zich in alleen een handvol landen. Chili herbergt meer dan de helft van de lithiumreserves ter wereld, met andere grote producenten, waaronder Australië, Argentinië en China. Australië is verreweg de grootste producent van lithium ter wereld.
Lithium is een alkalimetaal dat vooral gebruikt wordt in batterijen en accu's. Ook zit lithium als zoutvorm in medicijnen voor bipolaire stoornissen.
De neurologische bijwerkingen van lithium zijn talrijk. Ze variëren van relatief onschuldig, zoals een lichte tremor die veel patiënten bemerken, tot irreversibele, soms zelfs letale neurotoxiciteit.
Lithium kan ontgonnen worden aan de hand van diepe geothermie. Hierbij boort men twee diepe putten in de ondergrond van ongeveer 2 tot 3 kilometer diep. In die ondergrond zit warm water in een bepaalde structuur. Dat warm water gaat men oppompen, de warmte afnemen en die warmte steekt men in een soort warmtenet.
Lithium is een natuurlijke stof die oplosbaar is in water
Lithium wordt in ertsmijnen gewonnen als zout, lithium is de werkzame stof. Sinds 1960 wordt het toegepast bij behandelen en voorkomen van manieën. Tegenwoordig wordt het ook gebruikt voor depressies. Lithium wordt ingezet als ondersteuning naast antidepressiva.
De schatting is dat er genoeg lithium is voor 400 miljoen elektrische auto's. Voor nu is China belangrijk voor zowel de grondstoffen, als de productie van accu's. Kobalt halen we uit de Democratische Republiek Congo, lithium uit Bolivia, Chili, Argentinië en Australië.
Sommige lithiumgebruikers komen wel iets in gewicht aan. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Denk er in elk geval aan dat de schildklier wordt gecontroleerd. Een te langzaam werkende schildklier, wat nogal eens voorkomt bij het gebruik van lithium, kan zorgen voor gewichtstoename.
Na inname verspreidt lithium zich door het hele lichaam. Het speelt in de hersenen een rol in de prikkeloverdracht tussen zenuwuiteinden, die verstoord is bij manische en depressieve verschijnselen. Ook helpt het voorkomen dat deze ontregeling opnieuw optreedt. Lithium heeft daarnaast invloed op diverse andere organen.
Lithium vermindert uw hevige stemmingswisselingen. Bij depressie en bij manie. Dit hoort bij een ziekte waarbij u soms heel somber bent (depressie). En soms bent u heel blij, bent u druk, doet u dingen zonder na te denken en denkt u dat u alles kunt (manie).
Als lithium niet goed werkt of te veel bijwerkingen veroorzaakt, wordt vaak carbamazepine voorgeschreven. Dit middel heeft hetzelfde effect als lithium: het helpt tegen ernstige stemmingsschommelingen. De voornaamste bijwerkingen zijn: duizeligheid, sufheid, moeheid en misselijkheid.
Een lithiumspiegel van 0,4-0,6 mmol/l kan voldoende zijn, maar soms is 0,8 mmol/l pas effectief. De lithiumspiegel zal bij ouderen sneller stijgen bij uitdroging door transpiratie, braken, diarree of onvoldoende vochtinname postoperatief, maar ook door comedicatie van bijvoorbeeld diuretica met ace-remmers en nsaid's.
Intoxicatie betekent een overdosis/vergiftiging. Een lithiumintoxicatie kan ontstaan doordat u teveel lithium in het bloed heeft. Dit kan bijvoorbeeld komen door een verkeerde inname van het middel. Een lithiumintoxicatie kan schade aan verschillende organen geven.
Het afgelopen jaar 2021 heeft ons dit gegeven
We gebruiken steeds meer accu's en batterijen die hier op werken, maar het wordt ook gebruikt voor de elektrische auto's. Het prijsverschil is erg groot aan het worden, want waar je in 2018 nog lithium kocht voor 28 euro per kg is dit nu inmiddels 250 euro per kg.
'Dendrieten zijn dus gevaarlijk en versnellen bovendien de degradatiereacties, waardoor het actieve lithium nog sneller opraakt en de elektrolyt sneller degradeert', zegt Wagemaker. 'En hoe minder lithium je overhoudt, hoe minder lang de batterij het volhoudt. '
Volgens de Europese Commissie zal de Europese Unie tegen 2030 tot achttien keer zo veel lithium nodig hebben om aan de vraag naar batterijen voor elektrische auto's en energieopslag te voldoen. Tegen 2050 is die voorspelling zelfs opgelopen tot zestig keer de huidige hoeveelheid.
De levensverwachting van mensen die lijden aan een ernstige psychische stoornis, zoals schizofrenie, zware depressie of een bipolaire stoornis, is tien tot vijftien jaar korter dan gemiddeld, zo blijkt uit een Brits onderzoek. Zij sterven relatief vaak al op vroege leeftijd aan kanker of hartfalen.
'Natuurlijke' antidepressiva zijn alle middelen en methoden die niets met chemische antidepressiva te maken hebben. Hiertoe behoren hormonen, vitaminen, mineralen, lichaamseigen stoffen, geneeskrachtige kruiden, slaapkuren, ontspanningstraining, psychotherapie en creatieve activiteiten.
De bekendste stemmingsstabilisator is lithium (lees meer bij Ik gebruik lithium). Andere stemmingsstabilisatoren zijn carbamazepine, valproïnezuur, lamotrigine en topiramaat. Deze medicijnen zijn ook bekend als anti-epileptica: medicijnen tegen epilepsie.
Sommige ziektes, zoals een langzaam werkende schildklier of het syndroom van Cushing, kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht. Soms ontstaat obesitas door een foutje in een gen. Of is obesitas een kenmerk van een erfelijke ziekte, zoals het Prader-Willi syndroom of het Bardet-Biedl syndroom.
In Nederland gebruiken meer dan 30.000 mensen lithium, vooral bij een bipolaire stoornis. Het medicijn werkt goed maar kent ook risico's, zoals nierschade of vergiftigingsverschijnselen. Psychiater Rocco Hoekstra van de Rotterdamse Antes Groep: 'Wie goed is ingesteld, kan jaren klachtenvrij leven met lithium.
Taart, snoep, frisdrank en chips valt hier bijvoorbeeld onder. Van deze voedingsmiddelen eet je namelijk snel veel te veel, zonder dat het echt voedingsstoffen bevat. Zo eet je zonder dat je het doorhebt honderden extra kilocalorieën per dag. Daarmee zijn het echte verborgen dikmakers.
Hoe wordt lithium gewonnen? Lithium wordt in ertsmijnen gewonnen als zout. Het ziet er uit als keukenzout en smaakt als zout, maar dan met een licht metalige bijsmaak. De winning van lithium uit pekel (zout water) is in de meeste gevallen economisch rendabeler dan uit vast erts.
Lithium is een alkalimetaal dat te vinden is in een zoute, vochtige aardlaag diep in de grond. De grootste voorraden worden aangetroffen in de zogenaamde lithium-driehoek tussen Bolivia, Chili en Argentinië. Daar worden de mineralen omhoog gepompt met water.
Lithium is te vinden in gesteenten, maar deze winning is erg duur. Daarom wordt het ook gewonnen uit zout water. Dat gebeurt in de Atacamawoestijn in Chili. Bijna de helft van de wereldvoorraad lithium wordt hier in zoutmeren gewonnen.