De koppelingsplaat is verbonden met de versnellingsbak en ligt opgesloten tussen het vliegwiel en de drukgroep aan de motor. In het midden van de drukgroep zitten de drukvingers, die werken als kleine hefbomen. Met het koppelingspedaal druk je het druklager tegen deze veren.
Het druklager is meestal een rollager dat op de tandwielas zit en dat heen en weer kan worden geduwd door middel van een ontkoppelingsvork of ontgrendelingshendel.
Een versleten druklager maakt juist geluid als de auto in de vrij staat met draaiende motor. Als je de koppeling in trapt is het geluid meestal weg, omdat je het lager in elkaar perst tegen de drukgroep aan. Hierdoor wordt enige speling tijdelijk verholpen. Je kan lang doorrijden met een versleten druklager.
Een hydraulisch druklager kan gaan lekken door slijtage of vervuiling in de vloeistof maar hij kan ook geluid maken waarvoor hij vervangen moet worden. Tot slot kan het nog dat bij het vervangen van de koppeling het druklager ook is vervangen. Over het algemeen kan je als berijder hier geen invloed op uitoefenen.
Kenmerken van een kapotte drukgroep
Wanneer de drukgroep slijtage vertoont, kun je andere, vreemde geluiden horen tijden het rijden en vooral tijdens het ontkoppelen. Een voorbeeld hiervan is een gierend geluid. Dit kan komen doordat de vingers versleten of afgebroken zijn, of doordat het de diafragmaveer gebroken is.
Het vervangen van de koppelingsplaat, drukgroep en druklager zal ongeveer 4 uur in beslag nemen. Het gemiddelde uurloon van een garage is €100 per uur, reken dus op ongeveer €400 uurloon. De onderdelen voor de koppeling kosten ongeveer €200.
Gemiddeld gaat een koppeling ongeveer 150.000 km tot 250.000 km mee. Er staat geen vaste termijn voor vervanging. Bij intensief gebruik, hard rijden, file, veel stadskilometers, is de levensduur van de koppeling minder lang en dus eerder aan vervanging toe.
Als u ontkoppelt, belast u de drukgroep, de lagers van de drukgroep, de drukvingers van de koppeling. Wanneer deze slijtage vertonen kan uw auto een ander geluid geven – bijvoorbeeld een gierend geluid – bij het ontkoppelen.
Meestal kondigt een versleten koppeling zich aan door dat deze begint te slippen. Je laat het koppelingspedaal opkomen maar de auto komt slechts traag in beweging. Ook bij het rijden kun je het merken. Bij plotseling gasgeven hoor je het toerental wel oplopen maar de auto versnelt niet of maar langzaam.
De oorzaak kan bij de koppeling zelf zitten. Misschien dat het druklager bij pedaal los halverwege blijft hangen op de prise-as. Dat vraagt demontage van de versnellingsbak om daarbij te kunnen en te herstellen. Een andere oorzaak kan iets hydraulisch zijn.
De druklager is een onmisbaar onderdeel in je auto en het is van groot belang dat het goed functioneert. Dit onderdeel zorgt er namelijk voor dat de koppelingsplaat vrij wordt gegeven en dat je een versnelling kunt gebruiken. Als je koppeling niet meer naar behoren werkt, is het tijd om hem te vervangen.
Een gemiddelde monteur zal er bij een gemiddelde auto daarom al snel drie tot vijf uur mee bezig zijn. Koppelingsplaten vervangen gaat stap voor stap: De aandrijfassen worden losgehaald van de versnellingsbak. De monteur haalt vervolgens ook de bekabeling en bouten los van de bak.
Hoe komt het dat de auto niet meer schakelt? Wanneer de auto niet meer schakelt, kan dit verschillende redenen hebben. In de meeste gevallen gaat het om een kapotte koppeling. Om te kunnen schakelen, moeten alle tandwielen in een vrije positie zijn waarbij zij geen contact hebben met andere tandwielen.
In het midden van de drukgroep zitten de drukvingers, die werken als kleine hefbomen. Met het koppelingspedaal druk je het druklager tegen deze veren. Door de hefboomwerking trekt de drukgroep iets terug en komt de koppelingsplaat nét helemaal vrij, waardoor de aandrijving wordt verbroken.
De eerste remedie is om de koppelingsvloeistof – waarmee het hydraulische systeem de koppeling onder druk zet – te verversen. Misschien is de vloeistof namelijk verontreinigd en wordt de doorstroming in het systeem belemmerd. Maar het kan ook zijn dat er een lek(je) zit in het systeem en dat er lucht binnendringt.
Schakel de hoogste versnelling in met de handrem van de auto stevig aangetrokken. Laat nu de koppeling langzaam opkomen. Als de koppeling defect is, zal de motor gewoon blijven draaien en zullen er geen veranderingen optreden.
De kosten voor het vervangen van de koppeling liggen tussen de 300 tot 800 euro. Tijdens het vervangen gaan wij aan de slag met de koppeling, de koppelingsplaten en de drukgroep van het merk LuK. Wanneer een koppeling wordt vervangen, is het vaak ook zo dat de transmissie olie ververst moet worden.
Wanneer het vliegwiel defect is of slecht functioneert, kunnen de volgende symptomen optreden: De auto schokt bij het optrekken. Een trillende auto of schuddende auto bij stationair toerental. Een trillend koppelingspedaal.
Het kan een teken zijn dat er te weinig olie in de versnellingsbak zit of dat er een verkeerde olie in zit. Het kan ook zijn dat het oliefilter is dichtgeslibd met slijpsel. Serieuzer wordt het als dit wijst op tanden van de tandwielen, lagers of het differentieel die versleten of beschadigd zijn.
Is uw versnellingsbak kapot? Rijd er niet mee door en laat uw auto zo snel mogelijk controleren! Doorrijden met een kapotte versnellingsbak kan namelijk veel schade aanrichten aan uw auto en reparatie moeilijker en duurder maken.
Tip van de Wegenwacht: rijd niet met een slippende koppeling. Dat wil zeggen: laat nooit de koppeling erg langzaam opkomen of maar half opkomen. Daarvan slijt de koppelingsplaat zeer snel – dat is een dure reparatie – en het kan op vakantie zelfs voor paniek zorgen!
Bij het nemen van de bocht met de koppeling ingedrukt zal je snelheid veel lager zijn, terwijl je als je niet de koppeling indrukt de motor stationair de snelheid blijft aanhouden. Wat misschien ook is, is dat je stuurtechniek niet snel genoeg is om de bocht aan die snelheid te nemen.
In theorie is het mogelijk om binnen 10 minuten een koppeling te vernielen. Onderzoek zal de toedracht moeten vertellen. Als de koppeling nog goed was is de voering nog dik maar verbrand.
Wanneer de koppelingsplaat zo dun is geworden dat hij slipt, treden serieuze problemen op. De auto zal moeite hebben met schakelen en op een gegeven moment zelfs helemaal niet meer vooruitkomen. Laat het niet zover komen. Door je koppeling op tijd te laten vervangen, voorkom je onveilige situaties op de weg.