Kreeften zijn schaaldieren met tien poten en zijn nauw verwant aan garnalen en krabben. De Amerikaanse kreeft leeft in de koude, rotsachtige wateren voor de Atlantische kust van Noord-Amerika. Maar kreeften zijn te vinden in alle oceanen van de wereld, zowel in zout als zoet water.
Kreeften eten eigenlijk alles wat ze te pakken kunnen krijgen. Ze eten voornamelijk andere schaaldieren – soms zelfs andere kreeften! – algen, wormen, zee-egels, zeesterren, vissen en aas.
Het dier is vooral veel te zien in Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland. Volgens de onderzoekers lopen er in Nederland inmiddels miljarden van rond. Ze bedreigen de waterflora en -fauna. Sinds 2016 staat de Amerikaanse rivierkreeft op de lijst van invasieve exoten.
Zeekreeften komen over de gehele wereld voor, zowel in zoet als in zout water. Veel soorten houden het zelfs een tijdje uit op het land, al overleven ze dat niet lang. Slechts een klein aantal van alle in zee levende kreeftachtigen behoort tot deze familie.
De kreeft: 100 jaar
Kreeften doen dat beter: hoe ouder ze worden, hoe kleiner de kans dat ze doodgaan. Van Bodegom: 'Vanaf de geboorte slijt een mens wel, maar omdat je groeit, neemt de netto-sterftekans af.
Het enige wat je tegenzit is het idee van een gillende kreeft als je hem in het water stopt. Want het is nu eenmaal zo dat je zo'n beestje levend kookt. Maar eigenlijk het is niet de kreeft die je hoort gillen, het geluid wat je hoort is de stoom van het kokende water wat ontsnapt uit de schaal van de kreeft.
Kreeften hebben namelijk geen stembanden om mee te schreeuwen. Wat je hoort, is het ontsnappen van lucht vanonder hun schild door het hete water.
“Ze bijten je vinger er niet af, maar ze kunnen je wel lelijk verwonden.” Onze schamele vangst is niet consumptieklaar. Een kreeft moet een tijdje in schoon water verblijven, krijgt daar niets meer te eten.
Grofweg moeten dieren zo snel mogelijk dood en binnen een paar seconden buiten bewustzijn zijn en sterven. "Maar een kreeft kan een minuut of misschien wel langer in het kokend water leven en ervaart dan dus die kwalijke prikkels.
De leeftijd van een kreeft wordt bepaald door haar gewicht. Men raamt 1 kg gewicht / 10 jaar. Dit betekent dat een kreeft van 5 Kg (foto links) ongeveer 50 jaar oud is ...
Op de kreeften, krabben en inktvisachtigen na, hebben de ongewervelde dieren geen hersenen. Toch lijken ze zonder hersenen prima te overleven. Met groepjes losse zenuwcellen kan een zeester bijvoorbeeld leren welke substraten, zoals rotsen of zand, hij in verband kan brengen met de aanwezigheid van voedsel.
Rivierkreeften in Nederland kun je het best hun gang laten gaan. Rivierkreeften mogen in ieder geval niet verplaatst worden. Lees hier waarom en wat je kan doen indien het dier al verplaatst ís. Wat je wél kan doen is een foto maken en dit doorgeven aan EIS of waarneming.nl.
Voordat de kreeft op het menu van dure restaurants terechtkwam, was hij goedkoop blikvoer voor het volk. Maar door overbevissing werden de schaaldieren schaars en steeg de prijs. Ook sushi, foie gras en oesters begonnen hun leven als volksvoer.
Blootgesteld aan lucht, verzwakt hun conditie zienderogen en uit het water sterven ze in elk geval na enkele dagen. De kers op de taart van deze inhumane lijdensweg: de dieren worden onbedwelmd gekookt of levend doormidden gesneden.
Je kunt zien dat de kreeft dood is als ze haar scharen slap laat hangen. Deze kunnen nog gebruikt worden voor soepen of sauzen, maar niet voor normale consumptie omdat zich snel giftige stoffen kunnen ontwikkelen in een dode kreeft.
Schaal- en schelpdieren, zoals kreeft, oesters en mosselen, zijn officieel geen vissen, maar tellen in de Schijf van Vijf mee als een wekelijkse portie (magere) vis.
Chefkok Harry Sprengers is duidelijk: "Kreeften beleven geen pijn. Ze in kokend water gooien is een relatief 'humane' oplossing. Ze gaan snel dood." Volgens Sprengers heeft deze manier van koken een belangrijk voordeel: "Het is goed voor de smaak om kreeften zo vers mogelijk te bereiden."
Krabben, kreeften en octopussen kunnen lijden en pijn ervaren, blijkt uit onderzoek dat de Britse overheid heeft laten uitvoeren. Uit een studie door onderzoekers van de London School of Economics (LSE) blijkt dat er "sterk wetenschappelijk bewijs" is dat tienpotige schaaldieren en koppotige weekdieren gevoel hebben.
Vooralsnog worden schaaldieren, in tegenstelling tot vissen, in de EU niet ingedeeld bij dieren die gevoel hebben.
"De scharen van zo'n grote kreeft kunnen gemakkelijk je pols breken of een vinger afknippen." In Oesterput besloten ze om de kreeft Hans te noemen, naar Hans Vanaken die recent naar Club Brugge transfereerde.
Ze eten onze watergang helemaal leeg, dus ook alle andere inheemse dieren- en plantensoorten. Ze eten eigenlijk alles wat ze op hun weg tegenkomen."
Net onder hun ogen bevinden zich bij de kreeften straalbuisjes waaruit ze urineren. Ze plassen naar elkaar om te communiceren, wanneer ze vechten of zich voortplanten.
Minimaal 12 dagen wederom zonder eten in smalle compartimenten en zonder enige vorm van bewegingsruimte. Canada is goed voor meer dan 60% van de vrachten van kreeften in Noord-Amerika en levert meer dan de helft van het wereldaanbod aan kreeft.
Het zenuwstelsel van de kreeft is volledig anders dan die van de mens, zegt Fransen. "Ze hebben een touwladderzenuwstelsel, meer vergelijkbaar met dat van bijvoorbeeld insecten. Een bundeling van functies in de hersenen zoals bij de mens is niet aanwezig."
Wanneer je de kreeft levend kookt doe hem dan met zijn hoofd als! in de pan. De schaal van de kreeft zul je horen piepen dit is lucht wat vrij komt. Voor een kreeft van een halve kilo heb je ongeveer 3-7 minuten kooktijd nodig.