Het natuurlijke leefgebied van steenmarters is voornamelijk het loofwoud, aan de rand van bossen en op open rotsheuvels. De steenmarter heeft zich goed aangepast aan de mens en leeft daarom ook in bewoonde gebieden, waar hij schuilplaatsen maakt op zolders, in garages en in schuren.
Leefomgeving. Houtwallen, hopen met takken, boomholtes, vervallen schuurtjes en niet te vergeten moderne gebouwen met centimeters dikke isolatieplaten op het dak zijn geliefde nestelplekken. Steenmarters verblijven graag binnen; om te slapen, voor hun latrine en voor hun nest met jongen.
Het leefgebied van de steenmarter is divers; in cultuurlandschappen, landelijke dorpen en boerderijen kun je hem vinden. Sinds enkele decennia zijn steenmarters ook de steden ingetrokken en hebben er zich meer en meer aan de nabijheid van de mens aangepast. Hij dankt zijn naam aan zijn voorkeur voor stenige biotopen.
Steenmarters hebben soms wel tientallen schuilplaatsen. Ze slapen in boomholtes, tussen houtstapels, in hooibergen, op zolders, in spouwmuren, onder dakbedekking, in schuurtjes, in nestkasten of in grotten. En een enkele keer graaft hij een hol in de grond.
In de winter is de witte ondervacht dikker en dat geeft het dier een meer grauwbruine kleur. De keelvlek (gevorkte bef) is meestal wit, soms lichgeel tot lichtbruin. Deze loopt meestal (maar niet altijd) uit tot op de voorpoten en is dan gevorkt. De steenmarters hebben vrij korte oren en een spitse snuit.
De steenmarter houdt niet van geuren. Daarom kun je op verschillende plaatsen geurstoffen aanbrengen zoals restjes parfum, ammoniak, bleekwater een toiletblok met citroengeur, mottenballen.
Je mag een steenmarter alleen verjagen en dus niet bestrijden met gif, vangen of doden. De steenmarter behoort namelijk tot de beschermde diersoorten. Steenmarters zijn in principe goed te verjagen door een speciale spray te gebruiken. Deze spray is onder andere verkrijgbaar bij de bouwmarkt of in de dierenwinkel.
Zijn steenmarters een gevaar voor mijn huisdieren? Steenmarters hebben eerder te vrezen van katten dan omgekeerd. Katten durven een steenmarter al eens opjagen. Een steenmarter die zelf een kat aanvalt is nog niet geobserveerd.
Over het algemeen maakt een steenmarter geen geluid. Wanneer een marter angstig is of opgewonden, maakt hij grommende of schreeuwende en fluitende geluiden. Wanneer er onderling confrontaties zijn, zoals in bovenstaande filmpje, gaat de steenmarter krijsen als een kat of grote vogel (papegaai).
Steenmarters eten ook etensresten van mensen (kaas, brood, vleesresten). Bij boerderijen en in dorpen roven ze wel eens eieren, kippen en duiven, en doden soms meer dieren dan ze direct kunnen opeten.
1) Let op: Het vangen van een steenmarter is verboden, de naam steenmarterval is enkel een grootte aanduiding. 2) Gebruik voor marters en ratten aas als nat honden- of kattenvoer, eieren of vis (makreel, paling, sardientjes). 3) Gebruik voor grote knaagdieren aas als pinda's, brood, wortels of appels.
Steenmarters zijn erg goede klimmers en kunnen zonder problemen 1,5 meter hoog springen. Ze klimmen ook moeiteloos rechte muren op en af vooral wanneer diepe voegen houvast bieden.
In Nederland zijn de natuurlijke vijanden van de steenmarter eigenlijk alleen de vos en de oehoe. In andere landen komen daar wolf, beer en grote roofvogels als arenden bij.
Pluimvee met afgebeten kop is meestal wel een goede aanwijzing dat een vos op bezoek is geweest, maar dit kan soms ook een hond, kat, steenmarter of zelfs de kleinere bunzing geweest zijn. De laatste jaren is de populatie vossen en steenmarters sterk aan het uitbreiden.
De één vindt het naar urine ruiken, de ander naar ammoniak en sommigen doen het zelfs denken aan de geur van wiet. Hoe dan ook, voor de expert is het direct herkenbaar als muskusgeur. een teken van de aanwezigheid van spitsmuizen.
De steenmarter eet zowel plantaardig als dierlijk voedsel. Hij heeft een veelzijdig menu. Hij eet o.a. muizen, ratten, egels, jonge konijnen, vogels, eieren, kevers, rupsen, kikkers en regenwormen.
Toiletblok met sterke citroengeur
Hij verstopt sinds jaar en dag een citroengeurend WC-blokje onder de motorkap. Weg blijft de steenmarter, op voorwaarde dat je af en toe het geurblokje eens vervangt!
Door een pluk hondenhaar in een panty onder je auto te leggen verjaag je de marters. Ook is bewezen dat marters een enorme hekel hebben aan kippengaas. Dat voelt niet fijn om op te lopen en dus is een los stuk kippengaas onder de motorruimte een probaat afschrikmiddel.
In principe zullen Bunzings en Steenmarters rattengif niet rechtstreeks opnemen. Knaagdieren zoals ratten en muizen uiteraard wel. Maar net die knaagdieren vormen een lekkere hap voor een hongerige Bunzing of Steenmarter. Hierdoor lopen ze het risico om vergiftigde prooien op te peuzelen.
De mustolet is één van de best verkochte spray's. Dit middel werkt supergoed. Nadat het een paar jaar uit de handel is geweest omdat alle ingredienten beschreven en gekeurd moesten worden is het weer terug op de markt.
In de zomer slaapt een steenmarter graag onder takkenhopen, in de winter kiest hij liever schuurtjes, zolders e.d. Iedere avond als het donker is gaat de steenmarter gewoon op stap om voedsel te zoeken.
Steenmarters zijn roofdieren. Ze eten veel muizen en ratten, maar ook vruchten, insecten, spinnen, en (keuken)afval staan op hun menu. Ze zijn dol op (kippen)eieren en durven uitzonderlijk ook wel eens een duif, kip, eend, cavia of dwergkonijn roven.
In de laatste week voordat ze uitlopen kan je ook meer gekrijs en gestommel horen omdat de jongen aan het spelen zijn. Ook het lopen over het dak of het lichten van een dakpan die terug dicht valt kan hoorbaar zijn. Als twee marters elkaar ontmoeten, of een kat een steenmarter, dan kunnen ze katachtig krijsen.
TIP: Bij een steenmarter op je zolder hoor je een luid en duidelijk bonkend geluid. Sommigen beschrijven het als een inbreker op zolder. Vaak hoor je 's nachts ook luidkeels gekrijs van vechtende marters.
Omdat de kleine roofdieren uitgesproken speels en heel nieuwsgierig zijn, is niets wat ze in de motorruimte vinden, veilig voor hen. Bougiekabels, water- en remleidingen en plastic behuizingen worden gretig aangeknaagd of zelfs doorgebeten. Hier lopen vooral auto's gevaar die ver pendelen.