Hoe kun je de ster Sirius vinden? De helderste ster aan de nachtelijke hemel, Sirius, valt rond deze tijd van het jaar zeker op in het donker. Zodra de avond invalt na 19.30 uur lokale tijd staat Sirius aan de zuidoostelijke hemel, links beneden Orion.
Vanavond is een mooie, nauwe samenstand zichtbaar van de maan en de planeet Jupiter, op kleine afstand boven de maan. Rond 21.45 uur staan de twee hemellichamen vrij hoog boven de zuidelijke horizon. Vandaag het maximum van de Tauriden, een meteorenzwerm met het vluchtpunt in het sterrenbeeld Stier.
Als een lichtstraal door die trillende lucht gaat, wordt het licht ietwat gebroken. Het resultaat is een fonkelende ster. Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren.
Over Algol. Op dit moment kun je de ster Algol 's nachts zien knipperen. Elke 69 uur daalt zijn helderheid tot slechts 30 procent van zijn normale niveau, en tien uur later is hij weer op vol vermogen. De naam Algol betekent 'demon' in het Oudarabisch en zijn gedrag houdt astronomen al bezig sinds de oudheid.
Hemellichamen zoals sterren ondervinden hetzelfde effect. Zelf fonkelen zij niet, maar doordat ze door de dampkring schijnen wordt hun licht enigszins afgebogen en gebroken (zoals in een prisma), waardoor de ster licht lijkt te trillen of voortdurend van kleur te veranderen.
Het knipperen doet iedere ster die laag aan de horizon staat. Dat komt door de rotzooi in de dampkring van de aarde. Hoe lager een ster staat (optisch), hoe langer de weg van zijn licht door de dampkring, hoe meer rotzooi dat licht moet passeren en hoe meer verstrooiing van dat licht.
Om 6.00 uur vind je de sterren Theta Coronae Borealis en Arcturus halverwege de hemel op het zuidoosten. De eerste is 15.000 °C heet en daarom blauwig, en de tweede is een gigantische rode ster met een temperatuur van slechts zo'n 4000 °C.
7 september 2022
De heldere 'ster' die je op grote afstand linksboven de maan ziet, is de planeet Saturnus.
Dit boek geeft antwoord op de vraag hoe de sterren en sterrenbeelden heten die we in onze streken 's nachts aan de hemel zien staan. Daartoe zijn 48 sterrenkaarten opgenomen: voor elk van de 12 maanden telkens één van de westelijke, noordelijke, oostelijke en zuidelijke sterrenhe… Welke ster is dat ?
Vanuit de aarde gezien staat Jupiter nu ongeveer "achter" de zon. Saturnus wordt in de tweede helft van april 's ochtends zichtbaar laag boven de zuidoostelijke horizon. In de avond van 2 april 2022 kan je bij helder weer heel goed het asgrauwe schijnsel van de maansikkel zien.
Houd je blik op de hemel gericht
Ook vanavond tussen 22.00 en 23.00 uur heb je al een goede kans om een vallende ster te spotten. Bovendien komen de objecten op dat tijdstip scherend door de dampkring. Dat betekent dat de meteoren lange sporen achterlaten.
Antwoord. De helderste 'ster' aan onze huidige avondhemel is eigenlijk geen ster, het is de planeet Venus, die kort na zonsondergang in het zuidwesten staat. Wat meer naar het zuiden, en vrij laag aan de hemel, staat Sirius, en dat is de helderste ster die je met het blote oog kan zien.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond. Sirius is vooral in de wintermaanden goed zichtbaar. Hij staat linksonder het opvallende wintersterrenbeeld Orion.
De Pleiaden zijn gemakkelijk te vinden doordat zij in april 's avonds boven de westelijke horizon staan, in de richting waar eerder de zon onderging. In de zomermaanden zijn ze na middernacht boven de oostelijke horizon te vinden en in de winter staan ze omstreeks middernacht hoog boven de zuidelijke horizon.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond. Sirius is vooral in de wintermaanden goed zichtbaar. Hij staat linksonder het opvallende wintersterrenbeeld Orion.
Vier van deze planeten zijn goed met het blote oog te zien: Mars, Jupiter, Saturnus en Venus. Ze lijken op grote sterren, maar het verschil is dat je ze niet ziet knipperen.
De ster waar de ontdekte planeet omheen draait heet Proxima Centauri. Deze rode dwergster is de dichtstbijzijnde ster bij de aarde, op 4,2 lichtjaar afstand.
De drie gordelsterren luisteren dus naar de namen Mintaka (gordel), Alnilam (parelsnoer) en Alnitak (parelsnoer). Ze staan op pakweg 1000 lichtjaar van de aarde.
Zo zien we dus dat koele sterren rood zijn, minder koele sterren oranje, en via geel komen we zo uiteindelijk bij blauw terecht. Een uitzondering hierop vormt groen: er bestaan geen groene sterren!
O-sterren zijn de heetste sterren die we kennen, M-sterren de koelste.
Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
Het licht dat een ster uitstraalt, doet er een flinke poos over om de aarde te bereiken. Het licht van een ster die 10 miljoen kilometer wegstaat, is een heel jaar onderweg voor het de aarde bereikt. Dus als wij een ster zien, kan het licht van deze ster al jaren onderweg zijn.
De Poolster is zo'n 434 lichtjaar van de aarde verwijderd en is duizenden malen helderder dan onze Zon.
Sirius. De helderste ster aan de hemel is dan weer niet noodzakelijk de ster die van zichzelf het felst straalt. Sirius is voor een groot deel zo helder doordat hij tot de meest nabije sterren behoort. De op een na helderste ster Canopus oogt iets zwakker dan Sirius, maar staat wel ruim 35 keer zo ver weg.