De Friezen zijn een trots volk, ze zijn vaak koppig en standvastig (blijven bij hun ideeën). Zo worden Friezen vaak omschreven. Ook zijn ze vaak blond van haarkleur, hebben ze vaak een lichte oogkleur en zijn ze lang van gestalte.
Typische Friese specialiteiten zijn ondermeer: Fryske Sûkerbôle (suikerbrood), Oranjekoeke (oranjekoek), Drabbelkoeken uit Sneek, Fryske dúmkes, het biertje Us Heit en natuurlijk de enige echte Sonnema Beerenburg of conculega Weduwe Joustra uit Sneek. Heerlijk na een doorwaaide dag op het water.
De provincie staat o.a. bekend om de Friese meren, schilderachtige dorpjes, de Elfstedentocht en supermodel Doutzen Kroes.
De Frisii en de Friezen
Naar huidige inzichten stammen de tegenwoordige Friezen niet af van de Frisii van Tacitus, maar van landverhuizers uit de 5e en 6e eeuw die de kust van Nederland en Duitsland koloniseerden. Er is geen aantoonbaar bewijs voor continuïteit in de bewoningsgeschiedenis van het noorden van Nederland.
De Friese taal wordt door de meeste Friezen gesproken en begrepen. Het Fries is een van de officiële talen van Friesland. Leer een paar woordjes Fries en verras de locals. Ook de steden en dorpen hebben vaak twee namen: één in het Fries en één in het Nederlands.
Vermoedelijk vestigden de Cananefaten zich in een gebied waar al Frisii woonden, mogelijk door Romeinse invloed. De eerste schriftelijke bronnen die beschrijvingen geven van Friesland en zijn bewoners dateren uit de 1e eeuw na Christus.
De oorspronkelijke Friese taal wordt aangeduid als Oudfries. Deze taal werd gesproken in de periode van ca. 1100 tot 1575. Er zijn uit deze periode Oudfriese teksten uit het gebied van het hedendaagse Friesland, Groningen en Oost-Friesland, voornamelijk wetsteksten en notariële acten, bekend.
Het Fries is een West-Germaanse taal (vgl. hierbij de karakterisering van de Germaanse taalfamilie) die door ongeveer 400 000 mensen in de provincie Friesland wordt gesproken. Het is nauw verwant met het Nederlands maar vertoont ook een aantal frappante overeenstemmingen met het Engels, vooral op lexicaal niveau.
Fries banket: oranjekoek, suikerbrood en dúmkes
Naast hartigheden als droge worst en kaas kent de bakkersbranche een aantal typisch Friese producten.
Friesland heeft iedereen iets te bieden: jong, oud, gezinnen met kinderen, liefhebbers van ruste en ruimte maar ook degenen die wat meer actie willen. Friesland ís alles: schitterende landschappen, prachtige natuur, een rijke cultuur, volop activiteit en een gemoedelijke sfeer.
uitspraak (info / uitleg)) is een provincie in het noorden van Nederland. Friesland telde in 2020 649.957 inwoners. De hoofdstad is Leeuwarden. Naast het Nederlands heeft in de provincie het Fries de status van officiële bestuurstaal.
Het Westerlauwers Fries wordt geschreven met het Latijnse schrift, maar het Fries heeft maar 24 letters terwijl het klassiek Latijnse alfabet er 26 heeft. De Q en de X worden in de hedendaagse spelling van het Fries niet gebruikt. In Friese woordenboeken komen de I en de Y op dezelfde plaats.
De Friese taal
De 17 keuren en 24 landrechten van het Friese volk zijn tussen de 11e en 13e eeuw in het Oudfries geschreven, een Germaans dialect. Vanaf het moment dat hertog Albrecht van Saksen in 1498 besloot dat het Nederlands de bestuurstaal in Friesland moest worden, werd het Fries voornamelijk een gesproken taal.
Bremmer: “Oudfries uit de dertiende eeuw ziet er heel oud uit. Het is vergelijkbaar met Hebban olla vogala: het heeft nog volle uitgangen (een a-klank in onbeklemtoonde lettergreep, red.) en de th-klank die we kennen van het Engels.
Volgens fotograaf Dolph Kessler is Friesland ongeveer de kleinste geografische eenheid die je nog een 'land' kunt noemen. Het heeft onder meer een eigen taal, een eigen identiteit, eigen sporten en een eigen geschiedenis.
Hoe begin je nou het gesprek? Nederlands: Hallo, hoe gaat het? Fries: Hoi, hoe giet it? In de ochtend kun je zeggen 'goemoarn' (goedemorgen), in de middag kun je zeggen 'goemiddei (goedemiddag) en in de avond kun je zeggen 'goejûn' (goedenavond).
Fries is een West-Germaanse taal die in de vroege middeleeuwen werd gesproken aan alle riviermondingen tussen de Schelde en de Weser. De Friese gebieden reikten nergens verder dan zo'n 40 kilometer landinwaarts, en verloren vanuit het zuiden allengs hun Friese karakter.
Ik word niet anders bekeken door Friezen, hoewel sommigen het raar vinden dat ik mijzelf wel een Fries noem maar naast heit (papa) en mem (mama) eigenlijk geen andere Friese woorden gebruik.
Het leren van de taal kost zoals dat bij elke taal het geval is even tijd, maar door actief te luisteren, mensen uit te nodigen de taal te spreken en eventueel een cursus op maat is het Fries in korte tijd goed te verstaan.
Fries in het onderwijs
Scholen moeten verplicht het Fries als vak aanbieden. Behalve als de provincie Fryslân een school (gedeeltelijke) toestemming heeft gegeven om geen Fries te geven. Verder mogen Friese scholen het Fries naast het Nederlands ook als voertaal in het onderwijs gebruiken.