De ganzen foerageren overdag op de (boeren)graslanden en slapen 's nachts veelal op grote open wateren.
Ganzen slapen het liefst gezamenlijk op rustig en open water. Als je als gans in een grote groep zit, ben je veiliger. De kans dat een roofvijand tijdig wordt opgemerkt is namelijk veel groter. Een andere reden is dat er op slaapplaatsen informatie kan worden uitgewisseld over goede foerageergebieden.
Ganzen zijn graseters en hebben dus een wei nodig. Vanwege de grote hoeveelheden mest die ze produceren, is voor een paartje een grasveld van minimaal honderd vierkante meter nodig! Naast gras eten ganzen gemengd graan, andijvie, wortel en eventueel een kleine hoeveelheid brood.
Ieder najaar vliegen er grote groepen ganzen vanuit het poolgebied naar ons land om hier te overwinteren. Nederland is een belangrijke bestemming voor ze: overdag is er voldoende voedsel te vinden in de graslanden en 's-nachts bieden meren en rivieren een veilige slaapplaats.
'Er komen constant indringers overvliegen en dan moeten die paren daarop reageren. Ze maken dan een hoop herrie om aan te geven dat het hún plek is en dat die andere ganzen moeten doorvliegen. Dat moet wel agressief overkomen en dus maakt het veel geluid', legt Majoor uit.
Ganzen verjagen kan gebeuren met behulp van een vogel afweerpistool(VAP), laser of het plaatsen van linten. Vaak hebben deze ganzen verjaagmethoden een kortstondig resultaat. Maar zo kan men soms net een schadegevoelige periode van gewassen overbruggen met deze werende middelen.
Gedomesticeerde ganzen kan je over het algemeen gemakkelijk hanteren en onderzoeken hoewel dit stress veroorzaakt. Ze kunnen zich verdedigen door te flapperen met hun vleugels, uit te halen met hun poten of door te bijten.
Communiceren in het donker
'Het is niet dat ze nu meer lawaai maken, maar het is vooral de massa', zegt Dijksterhuis. 'Ze vliegen in het donker en kunnen elkaar niet goed zien. Al kunnen vogels veel beter zien dan mensen. Ze houden contact door te gakken.
In de winter trekken ze naar Denemarken en verder tot aan Bretagne. In Nederland zien we grote concentraties in het Deltagebied, Flevoland en Friesland. De kleine rietgans leeft 's zomers van hetzelfde menu als de kolgans maar dan in Finland en Lapland.
Vliegend in de welbekende V-vorm, kunnen grote Canadese ganzen tijdens hun trek naar het zuiden een verbluffende afstand van 2400 kilometer per etmaal afleggen. Én ze kunnen ook een eeuwigheid blijven rondhangen in een parkje bij jou in de buurt.
Oranje werkt goed bij het verjagen van watervogels zoals ganzen. Ook ganzen verschrikkers, zoals vogelverjagende vliegers, zijn effectief.
Ze leven bijvoorbeeld aan de kust op de kwelders langs de zee, op gras en op akkerland. Ganzen grazen in de gebieden waar ze leven, eigenlijk zoals koeien in de wei. Ze vinden gras dan ook lekker om te eten. Omdat ganzen grazen zo lekker vinden, hebben ze stevige poten die midden onder hun lichaam zitten.
Ganzen eten behalve gras, gemengd graan, andijvie, wortel en eventueel een kleine hoeveelheid brood. Ganzen hebben dagelijks vers water nodig. Maar brood heeft niet de juiste voedingswaarde. De vertering van dit soort voedsel kost ganzen meer moeite 'want ze zijn er niet op gebouwd'.
Waar ze op land acht uur per dag slapen, hebben ze tijdens de trek genoeg aan veertig minuten per etmaal.”
Huisvesting. Ganzen zijn groepsdieren en mogen daarom nooit alleen worden gehouden. Als u niet meer dan twee dieren wilt houden kunt u kiezen uit een koppel (gans en gent) of twee ganzen (vrouwtjes). Wilt u meer dieren dan is een trio (gent met twee ganzen) een mogelijkheid.
Ganzen hebben vooral zacht grasland nodig. De dieren kunnen zonder zwemwater, maar hebben een betere conditie als ze wel in het water kunnen.
De natuurlijke vijand van de gans, de vos, wordt in Nederland intensief bejaagd. Vossen zijn geduchte predatoren van ganzenlegsels, kuikens en (soms) volwassen grauwe ganzen.
Op het hoogtepunt in de winter verblijven in Nederland tussen de 1,8 en 2 miljoen ganzen. Het overgrote deel broedt veel noordelijker op de toendra's van Nova Zembla, Spitsbergen, Scandinavië, en Siberië. Ze brengen de winter in Nederland door omdat het hier warmer is en er voldoende voedsel is.
Ruim vierduizend kilometer leggen de vogels af, luid gakkend en in zo'n typische V-formatie. Sneeuw in het hoge noorden zorgt ervoor dat ganzen niet bij hun geliefde gras kunnen en daarom trekken ze weg. Ieder najaar komen er grote groepen ganzen naar Nederland om te overwinteren. Zo ook naar de Gelderse Poort.
Je kunt een agressieve gans kalmeren door respectvol zijn territorium te verlaten. Blijf rustig en loop langzaam achteruit weg. Doe niets dat de situatie zou kunnen doen escaleren, zoals gaan schreeuwen. Als je gewond raakt, moet je op zoek gaan naar medische hulp om de wonden te laten onderzoeken.
Hoe communiceren vogels nog? Vogels praten ook met hun gedrag, bijvoorbeeld om belagers of soortgenoten weg te houden. Denk maar aan ganzen die een alarmhouding aannemen (kop omhoog, hals smal en lang). Of een fuut die zich groot maakt, door de veren op te zetten, wanneer een belager te dicht bij het nest komt.
Ganzen zijn grote, zwaagebouwde watervogels. Ze leven overigens het meest op het land om daar gras te grazen maar op tijd even een lekker bad nemen vinden ze heerlijk. Ze kunnen vliegen maar blijven vrijwel altijd op de plek waar ze geboren zijn.
De gans staat namelijk bekend als een agressief dier, waarbij niet alleen ganzen onderling, maar ook mensen slachtoffer van een aanval kunnen zijn. Toch is dit slechte imago niet helemaal terecht. Net als veel andere diersoorten, worden ganzen namelijk in de meeste gevallen pas agressief als ze zich moeten verdedigen.
In Nederland broeden ze in moerasgebieden (in de Oostvaardersplassen spelen ganzen als grazende diersoort een hoofdrol) tot op verkeersknooppunten. De vogels overwinteren vooral op boerenland, meren, uiterwaarden en grote natte natuurgebieden.
In het voorjaar zoeken de grauwe ganzen hun broedplaatsen in rietkragen en -velden of zelfs in het weiland. De boeren hebben veel last van de ganzen, die de weilanden stukmaken en onderpoepen, en voor hen zijn de ganzen een plaag.