De gletsjer bevindt zich in het zuidoosten van het land. Vatnajökull heeft een oppervlakte van ongeveer 8100 km² en bedekt hierdoor 8% van het areaal van IJsland met een ijskap die tot 1000 meter dik is.
De grootste gletsjer ter wereld: de Antarctische ijskap
Deze dalgletsjer is 400 kilometer lang, heeft een oppervlakte van zo'n 34.000 vierkante kilometer en haalt een dikte van 2.500 meter.
Jostedalsbreen, eindeloze ijsmassa in Noorwegen
Als witte lava kruipt de Jostedalsbreen tussen de bergtoppen door. Deze ontzagwekkende gletsjer in Noorwegen is de grootste van het Europese vasteland: 100 kilometer lang en 15 kilometer breed.
Jostedalsbreen is de grootste gletsjer van het Europese vasteland. Het ligt in Sogn og Fjordane in de provincie Fjord-Noorwegen, beslaat 487 vierkante kilometer en heeft ijslagen met diktes tot wel 600 meter. De gletsjer heeft ruim 50 vertakkingen zoals de bekende Briksdalsbreen-gletsjer en de Nigardsbreen-gletsjer.
In een gezond klimaat is een gletsjer jaarrond in evenwicht. Wereldwijd zijn er zo'n 200.000 gletsjers. De ijsmassa's op Groenland en Antarctica zijn geen gletsjers, maar ijskappen.”
In een koude gletsjer (Engels: cold glacier) is het ijs kouder dan 0 graden Celsius. Een warme gletsjer (Engels: temperate glacier) bestaat echter uit ijs dat van boven tot onder op het smeltpunt ligt (circa 0°C, afhankelijk van de heersende druk).
Koude gletsjers: het ijs van een koude gletsjer is kouder dan -0,5 graden.
De laatste ijstijd eindigde 11.700 jaar geleden! Die periode was zo koud dat er heel veel sneeuw viel, vervolgens wordt deze sneeuw langzaam samengedrukt tot een klein laagje ijs. Als dit ieder jaar gebeurd dan ontstaat er een gletsjer.
Wereldwijd krimpen gletsjers door klimaatverandering, maar sommigen groeien juist. Hoe kan dat? Terwijl wereldwijd gletsjers krimpen door opwarming van de aarde, zijn er ook een paar begonnen aan een groeispurt.
Verloor een gemiddelde gletsjer 20 jaar geleden jaarlijks een derde meter van zijn dikte, inmiddels is dat verlies tot rond twee derde meter per jaar opgelopen.
In Europa bestaan 36 skigebieden met een gletsjer.
Tegenwoordig wordt ongeveer 10% van het landoppervlak van Noorwegen bedekt met gletsjers. Deze gletsjers worden beschouwd als de overblijfselen van de laatste ijstijd. In Noorwegen zijn 2534 gletsjers. De ijsmassa's van deze gletsjers kunnen wel honderden jaren oud zijn.
Vatnajökull in IJsland
De Vatnajökull bedekt een gebied van 8100 km2 en is daarmee de grootste gletsjer van IJsland. In volume is het tevens de grootste gletsjer van Europa.
In het oosten van IJsland ligt het grootste Nationale Park van Europa: Vatnajökull National Park. Dit natuurgebied is het resultaat van jarenlange erupties, slijtages en vulkaanuitbarstingen. Kom het vele ijs bewonderen en sta versteld van de macht van de natuur.
Voor de eeuwige sneeuw kun je naar col d allos 2247m,col de la bonnete 2715 meter of naar col de la cayolle 2326 meter. Allen liggen in een straal van 50 km. Neem je col de la cayolle dan kun je doorrijden naar het vestigingsstadje Entrevaux. Als je geluk hebt liggen daar in juli nog wat restjes sneeuw.
Een gletsjer groeit als er meer sneeuw valt dan er in de ablatie-zone afsmelt. De grootte van het firnbekken bepaalt in belangrijke mate hoe lang een gletsjer kan worden: er is een groot aanbod van ijs wat kan ontstaan en verder naar beneden kan vloeien.
Meters ijsmassa
De grotten onder de gletsjer ontstonden door het stromende smeltijs. Hoe dat werkt? Via een gat in het schuivende ijsveld, ook wel gletsjermolen genoemd, stroomt het water terug naar het meer aan de voet van de berg.
Tegenwoordig hebben bijna alle gletsjers een negatieve massabalans en worden kleiner. Als het hoger gelegen deel, de accumulatiezone van de gletsjer, zelf ook een negatieve massabalans heeft zal de gletsjer op den duur verdwijnen als het klimaat niet kouder wordt of er meer sneeuw gaat vallen.
Op aarde bevinden zich twee grote ijskappen, namelijk Groenland en Antarctica. Op Groenland is het ijs op sommige plaatsen wel meer dan drie kilometer dik. De Groenlandse gletsjers strekken zich vanaf de ijskap uit en stromen uiteindelijk in fjorden, waar het ijs smelt of afbreekt.
Een gletsjerspleet is een diepe scheur in een gletsjer. De spleet kan honderden meters lang en tientallen meters diep zijn. De spleten zijn vooral in de winter zeer gevaarlijk, omdat ze dan bedekt kunnen zijn met sneeuw.
De Antarctische ijskap is 12 miljoen km² groot en bevat 29 miljoen km³ ijs. Dat is 90% van al het bevroren zoet water op aarde. De Groenlandse ijskap is 1,7 miljoen km² in oppervlakte en heeft een inhoud van circa 3 miljoen km³, 9 % van het bevroren zoetwater op aarde.
De grootste massa's van permanent landijs bevinden zich op Antarctica en Groenland en heten ook wel ijskappen.
Gletsjers zijn grote ijsmassa's. Ze ontstaan wanneer sneeuw samengedrukt wordt. Als er jarenlang sneeuw valt op dezelfde plek ontstaan er verschillende lagen sneeuw die op elkaar drukken. Als deze samengeperst worden ontstaat er een groot pakket van ijs en dat is een gletsjer.
De ideale omstandigheden voor gletsjers vind je in de poolgebieden en hooggebergten over de hele wereld. Samen bedekken alle gletsjers zo'n 10% van het landoppervlak op de wereld, dat is zo'n 15 miljoen km². Dat zijn heel wat gletsjers op aarde dus... Een gletsjer blijft een bijzonder natuurverschijnsel om te zien!