Sjoege is een woord uit het Bargoens, de vroegere geheimtaal van dieven en landlopers. Het is volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands waarschijnlijk ontleend aan het Jiddische sjoewe. Sjoewe geven betekende 'antwoord geven'.
De etymologie van een woord is de historische verklaring voor de manier waarop de vorm van het woord tot stand is gekomen; daarom wordt het ook wel de woordherkomst genoemd. Iemand die etymologie bedrijft is een etymoloog. Etymologen werken vaak bij uitgeverijen van woordenboeken en encyclopedieën.
Sjouwen, uit Friesch sjaue, beantw.aan Ndl.*zeeuwen, denom.van zee (z.d.w.) en = zeeklaar maken, uitrusten, zware lasten dragen.
Gabber komt voor het Hebreeuwse woord voor vriend, chaver (חבר), en mesjogge komt van mesjuge (משוגע), dat 'gek' betekent. Deze Amsterdamse woorden komen vooral in de spreektaal voor, al zijn sommigen in een groot deel van het Nederlandse taalgebied geïntegreerd – zoals tof, dat van tov (טוֹב) komt.
Woordherkomst en -opbouw. Leenwoord uit het Duits schummeln, in de betekenis van Frans “tricher” (Ned.“bedriegen, oplichten”) voor het eerst aangetroffen in 1907 .
Het woord 'minkukel' werd in 1963 (in de vorm 'min kukel') door Marten Toonder in het stripverhaal Het kukel van Olivier B.Bommel en Tom Poes geïntroduceerd. Het verhaal vertelt over buitenaardse wezens, die eenieder het Kukel meten, en bij niemand een positieve waarde ('plus kukel') vinden.
Het zelfstandig naamwoord 'jammer' is in onbruik geraakt, maar 'dat is jammer' wordt (helaas) nog vaak gezegd. Het heeft een betekenis gekregen die is afgeleid van het oorspronkelijke 'auw', en die ongeveer luidt: 'iets waar je auw van zegt' ('betreurenswaardig').
'Ben je krankjorum! ' Mogelijk van het Duitse krank, waarvan dan een pseudo-Latijns woord is gemaakt door er -orum aan vast te plakken; misschien is er ook gedacht aan krankzinnig. Er kan eveneens een verband zijn met in de lorum, waarin lorum een verbastering is van delirium.
Chagrijnig bestaat uit chagrijn en het achtervoegsel -ig.Chagrijn is eeuwen geleden geleend uit het Frans.Het Franse chagrin betekent 'korzeligheid', 'verdriet'. Sinds het begin van de twintigste eeuw komt de vernederlandste spelling sacherijn voor.
Uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal blijkt dat uil vroeger als scheldwoord werd gebruikt, onder meer voor 'sukkel', 'botterik', 'vlegel' en 'onbeduidend persoon0. Het woord uilskuiken is een versterking van uil in dergelijke betekenissen: een uil is al dom, dus dan is een uilskuiken helemáál onnozel.
De eerste geschreven woorden in de Nederlandse taal zijn 'Hebban olla vogala nestas hagunnan'. De tekst is bijna duizend jaar oud en geschreven door een monnik in een klooster met een ganzenveer en inkt.
Een enkel Fries leenwoord, zoals sjouwen, is wat algemener. Het dook voor het eerst op in West-Friesland, waarschijnlijk via de havens. Het is verwant aan schuiven, maar die sj-klank maakt het meteen een verdacht woord.
“Duh”. Volgens Bart de Boer, taalkundige van de Universiteit van Amsterdam, was dit waarschijnlijk het eerste woord van de mens. Door archeologisch onderzoek te combineren met hedendaagse experimenten hoopt hij te ontdekken hoe mensen met elkaar leerden praten.
Waar het woord precies vandaan komt is niet bekend.Het eerste deel van het woord, 'boter', is duidelijk. Vroeger werd een stuk brood met alleen boter gegeten of met alleen kaas of ham. De 'ham' uit het woord heeft niets met vlees te maken, maar komt waarschijnlijk voort uit een spelling van vroeger.
Een verbastering van vélocipède, het Franse woord voor fiets; dit is de oudste en meest geaccepteerde verklaring. Het woord is ook wel opgevat als een eponiem dat oorspronkelijk verwees naar de Wageningse wagenmaker en rijwielhandelaar E.C. Viets, die omstreeks 1870 moet zijn begonnen met de handel in rijwielen.
mesjogge: gek, dwaas. metaar-huisje: huisje op de begraafplaats waar een lijk werd gewassen en gekleed. mezoezo: betekent letterlijk 'deurpost'; vaak fraai versierd kokertje met daarin een opgerold stukje perkament met toepasselijke bijbelteksten erop.
Joden moesten dichter bij christelijke cultuur komen
Na 1787 voerden andere Duitstalige staten dezelfde regel in, en de namen verspreidden zich via het Jiddisch, de op het Duits gebaseerde taal die vrijwel alle joden in Midden- en Oost-Europa onderling spraken.
En waar komen deze uitdrukkingen vandaan? Stennis maken (ook wel stennis trappen en stennis schoppen) betekent 'drukte maken', 'verwarring veroorzaken', 'met veel kabaal je boosheid uiten', 'ruziemaken'. Stennis betekent 'kabaal', 'drukte', 'ophef'. Het is afgeleid van het Jiddische sjtannes ('argwaan, wantrouwen').
Luister iedere zaterdag van 12.00 tot 14.00 naar Vraag Het De Bieb voor nieuwe vragen en antwoorden. Antwoord van de bieb: Nassen betekent met smaak eten en is afgeleid van het Jiddische woord naschen wat snoepen betekent.
Stiekem. Als je iets stiekem doet, heb je een geheim. Dit is ook waar het woord van afstamt. Het Jiddisch 'sjtieke' betekent het namelijk 'heimelijk' of 'stil'.
Een gewestelijke (Oostnederlandse) dialectvorm van Middelnederlands smule “bek, snuit”, oorspronkelijk muil (Middelnederlands mule), met de s- waarschijnlijk afkomstig van de betekenisverwante vorm smullen.
Stiekem: Bargoens
Het kan volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands teruggaan op een Jiddisch woord voor 'stil', sjtieke. Sjtieke zou van het Hebreeuwse werkwoord sataq ('zwijgen, stil zijn') kunnen komen. De m die achter sjtieke is gevoegd, zou dan een loze toevoeging zijn.
Vroeg-Modern- of Laat-Middelnederlands vlickeren "beweeglijk glanzen" (1545, Servilius), naast flickeren "fladderen, onrustig vliegen" (1599, Kiliaan), verwant met Oudengels flicorian "vladderen, wapperen" (> modern Engels flicker), ogenschijnlijk afgeleid van een stam *flik(k)-, met een iteratief suffix -er.
jawel, zeker, waarlijk, waarachtig, voorwaar, goed, best, juist, precies, toegestemd, top.