Gonorroe wordt relatief vaker gezien bij homoseksuele mannen en mannen van Surinaamse en Antilliaanse/Arubaanse afkomst. Een groot deel van de geïnfecteerde personen heeft naast gonorroe ook andere soa's op hetzelfde moment of in het verleden gehad.
Je krijgt gonorroe door onveilige seks (zonder condoom) met iemand die het al heeft. De gonorroe-bacterie zit in het slijmvlies van die persoon (penis, vagina, anus en/of keel). Als slijmvlies van jou en de besmette persoon elkaar aanraken, kun jij ook besmet raken.
De besmettelijkheid van gonorroe is groot. De kans per seksueel contact wordt geschat op 20% van vrouw naar man, en 50% van man naar vrouw. Voor MSM (mannen die seks hebben met mannen) wordt het risico op overdracht van penis naar rectum op 80% geschat.
In 2021 hadden 7.842 mensen die zich op een soa lieten testen bij een Centrum Seksuele Gezondheid, gonorroe. Hiervan was 84% MSM. In 2020 werden door de huisarts ongeveer 14.300 gonorroediagnoses gesteld.
Chlamydia en gonorroe oplopen zonder seksueel contact
Voor de meeste SOA's (zoals bijv. chlamydia, gonorroe) geldt dat je daadwerkelijk seks moet hebben om ze op te kunnen lopen. Gonorroe of chlamydia oplopen zonder seks (penetratie) is ook mogelijk door orale seks.
In ernstige gevallen kan gonorroe leiden tot bekkenbodemontsteking en vruchtbaarheidsproblemen. Gonorroe is in principe niet dodelijk, maar een patiënt kan wel veel meer infecties krijgen.
Deze complicatie gaat gepaard met pijn in de rechterbovenbuik, koorts en verhoogde leverenzymen in het bloed. Het natuurlijk beloop van gonorroe is doorgaans zelflimiterend: de urethritis bij mannen geneest doorgaans spontaan in enkele weken en asymptomatische infecties bij vrouwen worden ook spontaan geklaard.
Chlamydia, gonorroe en hiv kan je niet doorgeven of krijgen via tongzoenen.
Wanneer mag ik weer seks hebben na een soa behandeling? Je hebt onlangs gonorroe of chlamydia opgelopen en je bent behandeld met een antibioticakuur. Het is dan af te raden om snel weer seks te hebben. Wij adviseren je om minimaal zeven dagen te wachten met seks.
De meest vastgestelde soa is chlamydia. Bij hetero's volgen herpes en genitale wratten (HPV). Bij homomannen is dat syfilis en gonorroe.
De gevolgen kunnen ernstig zijn als gonorroe niet behandeld wordt. De infectie kan dan verder het lichaam ingaan. Bij vrouwen kan dat tot een eileiderontsteking leiden. Dit geeft meer kans op onvruchtbaarheid en buitenbaarmoedelijke zwangerschap.
Je partner kan een soa hebben zonder het te weten
Je partner kan ook een virus hebben waar je later een soa door krijgt. Dat je partner geen klachten heeft, betekent niet dat jij ook geen klachten krijgt. Het kan dus zijn dat jullie allebei een soa hebben, maar jij wel klachten hebt en je partner niet. Of andersom.
In Nederland heeft ongeveer 7% van de patiënten die een SOA-polikliniek bezoeken met een bacteriële SOA een dubbelinfectie. In de meeste gevallen (83%) gaat het om Chlamydia trachomatis (Chlamydia) en Neisseria gonorrhoeae (Gonorroe).
Vrouwen merken vaak weinig of niets van gonorroe. Mannen hebben meestal wel klachten. Bijvoorbeeld vocht uit de piemel. Dat heet een druiper.
Ceftriaxon doodt bacteriën (antibioticum). Werkt binnen een paar dagen. Bij geslachtsziekten (gonorroe, syfilis), hersenvliesontsteking, infecties van longen of blaas, middenoorontseking, diepe huidinfecties (bijvoorbeeld door bijtwonden), sepsis en ziekte van Lyme (tekenbeetziekte).
Je kunt door pijpen of beffen gonorroe in je keel krijgen. Gonorroe in je keel komt vaker voor dan chlamydia. Maar je merkt het vaak niet. Klachten van gonorroe heb je meestal bij je vagina of piemel (afscheiding of pijn bij het plassen) of bij het poepen.
Ook masturberen raden we dus af voor de eerste week, omdat hierdoor hele kleine scheurtjes in het slijmvlies kunnen ontstaan waardoor eventuele 'SOA-bacteriën' die nog aanwezig zijn weer opnieuw tot besmetting kunnen leiden.
Hoewel het vele malen minder voorkomt dan bij de geslachtsdelen, kan een Soa zich ook schuilhouden in de keel. Met name Chlamydia en Gonorroe worden relatief vaak in de keel gevonden. Het kan zijn dat je daar klachten van krijgt, zoals keelpijn, pijn bij slikken of opgezwollen lymfeklieren, maar dat hoeft niet.
Ongeveer 2% van vrouwelijke prostituees is hivpositief
Prostituees zijn een risicogroep voor hiv en andere soa doordat ze veel seksuele contacten hebben met veel verschillende partners. Naar schatting is bijna 2% van de vrouwelijke prostituees in Nederland geïnfecteerd met hiv.
Bij gonorroe krijg je medicijnen van je huisarts of de GGD-arts. Dit heet een antibioticakuur. Je klachten gaan dan over en de soa is weg. Heb je met 1 persoon seks (vaste partner)?
Syfilis. Syfilis is een ernstige soa die wordt veroorzaakt door een bacterie, die zich langzaam via je bloedbaan verspreidt. Na 2 tot 12 weken kun je klachten krijgen. Bijvoorbeeld zweertjes op of in je mond, penis, vagina of anus.
Een soa gaat niet vanzelf over. Je moet het dus laten behandelen. En hoe eerder je een soa behandelt, hoe beter. Als je een soa hebt, heb je meer kans om ook een andere soa te krijgen.
Genitale wratten, hepatitis B en herpes
Herpes is niet te genezen, maar de klachten zijn behandelbaar.
Er zijn vaak geen of alleen vage klachten. Daardoor kunnen ze lang blijven doorlopen met een chlamydia-infectie, soms wel jaren. Ondertussen kan de ziekte ongemerkt worden doorgegeven.