Volgens het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) gaat deze zegswijze terug op een oud bijgeloof. Vroeger geloofde men dat tuinbonen (ook wel roomse of grote bonengenoemd) tijdens hun bloei een bedwelmende geur verspreidden, die zelfs tot krankzinnigheid kon leiden als men daarbij in slaap viel.
In de bonen zijn betekent 'in de war zijn, er niet bij zijn met je gedachten, je vergissen'. Deze uitdrukking gaat terug op een oud bijgeloof. Vroeger geloofde men namelijk dat de zware geur van bloeiende tuinbonen (ook wel roomse of grote bonen genoemd) een hallucinerende werking had.
De uitdrukking betekent letterlijk 'werken zonder er geld voor te krijgen'. Vroeger werkten arbeiders en kinderen soms alleen voor een stevig maal als beloning.Voedsel was in sommige gezinnen dan ook belangrijker dan geld.
Als je voor spek en bonen meedoet of ergens voor spek en bonen bij zit, telt wat je zegt of doet niet echt mee. Het kan zijn dat je er zelf om hebt gevraagd om 'onopvallend' aanwezig te zijn, maar het kan ook betekenen dat de anderen jouw bijdragen negeren en dat je daar niet blij mee bent.
Een boontje voor iemand hebben betekent '(in het geheim) verliefd op iemand zijn'. 'Ik heb een boontje voor jou …' past dus bijvoorbeeld prima op een valentijnskaart. Je kunt ook érgens een boontje voor hebben. Dat wil dan zeggen dat je er een zwak voor hebt: je vindt iets (stiekem) heel leuk.
ieder moet zelf voor zijn belangen zorgen; zijn zaken zelf beredderen; vgl. C.
'Boontje komt om zijn loontje' wil zeggen dat iemand zijn verdiende straf krijgt. Komt om betekent hier 'krijgt'. Het spreekwoord drukt een zeker leedvermaak uit en is vergelijkbaar met 'Eigen schuld, dikke bult. ' In België is ook 'Loontje komt om zijn boontje' in gebruik.
In de soep lopen.
Volledig mislukken (van een plan).
Met een nipper(tje) zou het achterste gedeelte van het achterdek van een schip bedoeld zijn. Dat was de plaats waar zeelui op het laatste moment aan boord sprongen (als de trossen al waren losgemaakt). Op de nipper of op het nippertje zou later spreekwoordelijk zijn geworden voor 'op het laatste moment'.
Ook ontstaan moderne spreekwoorden op basis van bewust bedachte persoonlijke wijsheden en uitingen over de beproevingen van het leven, zoals bepaalde lijfspreuken, motto's en stelregels. Bovendien komt het voor dat bestaande spreekwoorden expres worden aangepast, waardoor de betekenis anders wordt.
Meestal krijg je te horen dat die uitdrukking al gebruikt werd in de middeleeuwen toen we nog met een ganzenveer op perkament geschreven werd. Na het schrijven werd zand over het perkament gestrooid om de inkt sneller te laten drogen.
d.w.z. ongerijmd zijn, hoegenaamd geen grond hebben, op niets gelijken, sluiten als een tang op een varken, niet bijkomen, zooals Winschooten, 100 het verklaart.
ook de spreuk verboden vruchten zijn de zoetste, waarmede men bedoelt, dat hetgeen ongeoorloofd is en toch gedaan of met moeite en bedrog verkregen wordt, het meeste genot verschaft; afrik.
Onder een uitdrukking wordt een vaste combinatie van woorden verstaan waarmee meestal indirect een situatie wordt benoemd. Een uitdrukking kan zijn: een staande uitdrukking: een standaardformulering die in bepaalde situaties telkens terugkeert.
Ik gebruik hem nog wel eens in mijn trainingen, “vertrouwen komt te voet, maar gaat te paard”. U kent het vast, dit spreekwoord dat aangeeft dat het enige tijd kost voordat mensen iets of iemand vertrouwen; vertrouwen moet worden opgebouwd.
Literally this phrase says: “You have (a) no, (a) yes you can get”. You use it to say that you can only benefit from trying something because when it fails, you are back to where you were before trying.
De pijp uit gaan betekent 'doodgaan'.Met pijp wordt hier waarschijnlijk oorspronkelijk een konijnenhol bedoeld. Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) vermeldt dat een konijn dat 'de pijp uit gaat' terwijl er jagers in de buurt zijn, er nooit meer terugkeert omdat het wordt afgeschoten, en dus sterft.
Het woord slag verwijst hier eigenlijk naar het slaan met een lange zweep bij de dressuur van paarden. Oorspronkelijk was de Franse (zweep)slag de aanduiding voor een bepaalde zwierige slag, maar later kreeg met de Franse slag de figuurlijke betekenis 'niet degelijk, slordig, zonder goed op te letten'.
Naast gekke kleren en belletjes, droegen narren vaak een stok in hun hand.Deze stok heette de zotskolf en bovenop stond het hoofd van Momus, de God van de gekkigheid. Dit is dus het stokje waar we alle gekheid op moeten stoppen volgens het spreekwoord.
d.w.z. deserteeren, er vandoor gaan, weggaan, 'm smeren, 'm poetsenGa naar voetnoot2). Ook in Zuid-Nederland is de uitdrukking de plaat (plate) poetsen naast de plaat schuren blijkens Loquela, 108; Antw.
De soep wordt niet zoo heet gegeten, als ze wordt opgediend,
d.w.z. de uitvoering van bevelen, verordeningen en bedreigingen is dikwijls minder streng dan men naar den inhoud verwacht Men bezigt deze uitdr.
De uitdrukking uit de lucht (komen) vallen is standaardtaal in België in de betekenissen 'van niets weten', 'stomverbaasd zijn' en 'niets laten blijken, doen alsof zijn neus bloedt'. Ze vielen compleet uit de lucht. Niemand had eraan gedacht hen te waarschuwen. Hij kwam uit de lucht gevallen toen hij dat hoorde.
Het is een mooi Hollands gezegde. Er is ook een synoniem voor: kwakkelwinters. Niets van het één en niets van het ander. Het staat symbool voor een situatie die niemand eigenlijk echt wil.
'Men moge de geheele wereld doorkruist en het steeds goed gehad hebben, men zal zich nergens beter bevinden dan thuis'.
d.w.z. een flater begaan, eene grove vergissing begaan; hd.