Hoe verschillend alle soorten apen ook zijn, bijna allemaal komen ze uit het tropisch regenwoud. Tropische regenwouden vinden we in Midden- en Zuid-Amerika, Afrika en Azië. In deze werelddelen kun je dan ook apen in het wild tegenkomen.
Ons DNA verraadt dat zo'n 4,6 tot 6,2 miljoen jaar geleden een aapachtige voorouder rondliep, waar zowel de homo sapiens als een chimpanseeachtige aap vanaf stamt. Uit die aap ontstonden zo'n 1 miljoen jaar geleden de bonobo en de chimpansee.
Apen komen oorspronkelijk uit Afrika. De eerste groep apen die Zuid-Amerika bereikte, migreerde daar vermoedelijk zo'n 40 miljoen jaar geleden naartoe. De landmassa's lagen toen waarschijnlijk nog zo'n 1500 tot 2000 kilometer uit elkaar, ongeveer een kwart van de huidige afstand.
Maar aan het eind van het eoceen, zo'n 34 miljoen jaar terug, ontstaat uit de Haplorhini een groep primaten met grotere hersenen, met een voorhoofd dat uit één stuk bestaat, met minder tanden, een plattere snuit, en ogen die nog meer naar voren gericht zijn. Dit zijn de 'apen' (ook wel Anthropoidea).
Tekst. Alles begint zo'n 10 miljoen jaar geleden in Afrika, waar sommige mensapen langzaam op twee benen gaan lopen en de eerste mensachtigen ontstaan. De Australopitheken, oftewel de zuidelijke Mensaap. Ze ontwikkelen zich, hun hersenen groeien, en er ontstaan nieuwe soorten: de Hominidae.
Neanderthalers in Europa leden kort voor het uitsterven van de soort, zo'n 40.000 jaar geleden, aan tuberculose (TBC). Deze ontdekking kan uitwijzen waardoor de soort precies is verdwenen. In 1932 onderzocht natuuronderzoeker János Dancza de Suba-lyuk-grot in het Bükk-gebergte in Noord-Hongarije.
Mythe: mensen stammen af van apen
In feite zijn mensen nauwer verwant aan chimpansees dan aan apen, maar wij zijn ook niet geëvolueerd vanuit chimpansees. De gemeenschappelijke voorouder die wij met apen deelden, heeft zich ontwikkeld tot verschillende soort zoals de apen, chimpansees en mensen die wij nu kennen.
“Chimpansees hebben 48 chromosomen: 23 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen. Als een eicel van een vrouw zou fuseren met een zaadcel van een chimpansee, dan blijft er bij de eerstvolgende celdeling een chromosoom over. Dat kan niet, en als gevolg daarvan zal het bevruchte eitje afsterven.”
Maar er zijn twee soorten apen bekend die 34 miljoen jaar geleden floreerden in wat nu westelijk Brazilië is. Sommige wetenschappers vermoeden dat deze vroege kolonisten op het continent arriveerden door onbewust te raften tussen Afrika en Zuid-Amerika .
De oudste aap, een chimpansee, was 44 geworden. De oudste baviaan 24. En gemiddeld werden al die apen maar zo'n acht (bavianen) tot 39 jaar (gorilla's).
Wij mensen zijn een soort aap . Wij stammen niet af van een andere aap die nog leeft, maar we hebben een vrij recente gemeenschappelijke voorouder (7 miljoen jaar geleden) met chimpansees en bonobo's. Die gemeenschappelijke voorouder was een aap, en zijn voorouders waren apen, teruggaand tot ongeveer 25 miljoen jaar geleden.
Veel mensen denken dat de mens afstamt van de mensapen, zoals de chimpansee. Dat is echter niet waar. We delen weliswaar een voorouder, maar beide soorten hebben miljoenen jaren evolutie doorgemaakt.
Maar mensen stammen niet af van apen of andere primaten die vandaag de dag leven . We delen wel een gemeenschappelijke apenvoorouder met chimpansees. Deze leefde tussen de 8 en 6 miljoen jaar geleden. Maar mensen en chimpansees evolueerden anders dan diezelfde voorouder.
Apen evolueerden uit halfapen tijdens het Oligoceen . Apen evolueerden uit catarrhines in Afrika tijdens het Mioceen. Apen worden onderverdeeld in de kleine apen en de grote apen. Homininen omvatten de groepen die aanleiding gaven tot onze soort, zoals Australopithecus en H.
De natuurlijke vijanden van apen zijn roofdieren (zoals luipaard, jaguar of nevelpanter), roofvogels en soms ook slangen en krokodillen. De grootste vijand van apen echter is de mens. Op heel veel apensoorten wordt er jacht gemaakt.
In de prehistorie gingen mensen schrikbarend vroeg dood. Tot ongeveer 30.000 jaar terug. Toen werd vermoedelijk een deel van de mensheid vijftig jaar oud en was er zelfs een groep die de tachtig of negentig haalde.
Ongeveer 34 miljoen jaar geleden konden alle primaten in Noord-Amerika zich niet aanpassen en overleven. Noord-Amerika miste de noodzakelijke omstandigheden om te overleven. Dit onderstreept het belang van toegankelijke hulpbronnen voor onze niet-menselijke primatenverwanten in tijden van drastische klimaatverandering.”
De voorouders van alle aapachtigen leken het meest op toepaja's, kleine insectenetende zoogdieren die nu nog voorkomen in de bossen van Zuidoost-Azië. Het zijn goede klimmers en ze lijken een beetje op kleine eekhoorns. Ze hebben een lange pluizige staart, een spitse snuit en scherpe tanden en kiezen.
De wetenschappelijke naam "Primates" betekent "eersten". Primaten zijn 85–55 miljoen jaar geleden ontstaan uit voorouders die leefden in de bomen van tropische bossen. Tijdens de evolutie hebben primaten zich sterk aangepast om in deze uitdagende omgeving te overleven.
In het Engels worden dergelijke wezens chumans of humanzees genoemd (van human mens en chimpanzee chimpansee). Hun bestaan is nog hypothetisch: er is geen enkel wetenschappelijk erkend voorbeeld van zo'n hybride. Het zou kunnen dat er mensen gemeenschap hebben gehad met chimpansees.
Vanwege de veel grotere evolutionaire afstand tussen mensen en apen versus mensen en chimpansees, wordt het onwaarschijnlijk geacht dat echte mens-aaphybriden tot stand kunnen worden gebracht . Het is echter wel mogelijk dat mens-compatibele organen voor transplantatie in deze chimaera's kunnen worden gekweekt.
Chimpansees. De meeste overeenkomsten met de mens hebben toch de mensapen, bijvoorbeeld chimpansees: "Die worden net als mensen elke maand vruchtbaar, en dus ook elke maand ongesteld. Daar zie je ook altijd wel iets van bloedverlies.
Een aap kopen als huisdier is in Nederland gelukkig bij wet verboden. Mensen die toch een aap als huisdier nemen, lopen het risico dat het dier in beslag wordt genomen. Deze dieren worden dan bij opvangcentra zoals AAP opgevangen. Apen zijn wilde dieren zijn die niet in een huiskamer horen.
Of zijn apen net mensen? Dat we veel op elkaar lijken is wel duidelijk. Dat ons DNA voor maar liefst 99% hetzelfde is als dat van de chimpansee, weten we ook. Wetenschappers leren steeds meer over het ontstaan van de mens.
Desondanks werd deze Cheeta in 2001 opgenomen in het Guinness Book of Records als oudste aap. Deze chimpansee overleed in december 2011 op de vermeende leeftijd van 79 jaar in een dierenopvanghuis in Palm Harbor, Florida.