Soms komt het brutale gedrag voort uit het gevoel dat ze zelf niet met respect behandeld worden; bijvoorbeeld door ouders/leerkrachten die commanderen. Het kan zijn dat ze een rotgevoel of baaldag afreageren. Maar ook dat ze niet hebben geleerd hoe respectvolle communicatie eruit ziet.
Gedragsproblemen zijn niet aangeboren, maar worden veroorzaakt door de omstandigheden. Mogelijke oorzaken voor gedragsproblemen zijn een niet-stabiele opvoeding of het meemaken van ingrijpende gebeurtenissen zoals geweld of seksueel misbruik. Gedragsproblemen kunnen voorkomen bij kinderen en bij volwassenen.
Jonge kinderen kunnen nog niet goed praten over hun gevoelens.Daarom uiten ze hun frustratie soms in dwingend, boos, brutaal, opstandig of agressief gedrag. Als kinderen ouder worden, leren ze steeds beter op andere manieren met hun emoties om te gaan. Voor sommige kinderen is dat makkelijker dan voor anderen.
Wie brutaal is gedraagt zich baldadig, dwars of rebels. Hij/zij heeft zogenaamd schijt aan de wereld, is onbeschoft, heeft geen gevoel voor gezag. Gedragskenmerken zijn: onbeleefdheid en aanmatigend gedrag.
Er zijn veel redenen waarom kinderen brutaal zijn of zich onbeleefd en respectloos gedragen: Soms testen kinderen gewoon hun macht uit, zeker als (pré-)tiener.Soms komt het brutale gedrag voort uit het gevoel dat ze zelf niet met respect behandeld worden; bijvoorbeeld door ouders/leerkrachten die commanderen.
Het kan verschillende oorzaken hebben dat een kind onhandelbaar wordt. Onbegrip vanuit de ouders, de komst van een jonger broertje of zusje, verkeerde vrienden en ook bepaalde aandoeningen, zoals asperger of ADHD kunnen ervoor zorgen dat ouders het kind minder goed begrijpen en begeleiding in de ontwikkeling.
Als een kind brutaal is of opstandig doet, blijf dan rustig. Je stem verheffen of schreeuwen helpt niet. Als je het kind zijn zin geeft, beloon je het gedrag en gaat het kind het vaker doen. Als het kind is afgekoeld, is het belangrijk dat je samen over het gedrag praat.
Agressie is uiting van emotie
Het gedrag komt altijd ergens vandaan. Agressie kan voortkomen uit bijvoorbeeld frustratie, onmacht, onzekerheid of angst. Als je kind agressief is, let dan goed op wat er aan de hand zou kunnen zijn. Misschien is je kind gefrustreerd dat iets niet lukt, onzeker of eigenlijk heel bang.
In het Nederlands heet dit oppositionele-opstandige stoornis. Kinderen met ODD zijn moeilijk in de opvoeding, ongehoorzaam en in verzet. Ze maken veel ruzie, zijn driftig en houden zich niet aan de regels, maar feitelijk gewelddadig gedrag is niet aan de orde.
We spreken van gedragsproblemen als: een kind zich dwars en opstandig gedraagt, gauw geprikkeld is en driftig wordt, anderen ergert, antisociaal gedrag vertoont (zoals liegen of stelen) of zich agressief gedraagt. het kind, de ouders of de omgeving er nadelige gevolgen van ondervinden.
Gedrag wordt volgens Theo Poiesz bepaald door drie factoren, namelijk motivatie, gelegenheid en capaciteit.
Denk daarbij aan: driftig zijn en vaak ruzie maken, regels opzettelijk negeren, agressief zijn, hyperactief en impulsief gedrag vertonen, liegen, pesten, spijbelen en soms criminele dingen doen als stelen, slaan en spullen vernielen.
Oorzaken van onbegrepen gedrag zijn bijvoorbeeld dat mensen zich lichamelijk niet lekker voelen en dat niet kunnen uiten, dat ze bepaalde onvervulde behoeften hebben of dat de omgeving niet goed op hen reageert of te weinig uitdagend is. De gedragsproblemen kunnen geleidelijk ontstaan of plotseling optreden.
Kinderen gillen en schreeuwen vaak wanneer ze in een groep samen zijn. Dit doen ze om aandacht te vragen. Een kind denkt: als ik zo hard mogelijk praat of gil dan word ik gehoord. En omdat kinderstemmen vaak hoger zijn dan die van volwassenen, lijkt het alsof ze meer lawaai maken.
Tips voor brutaal en opstandig gedrag
Als je kind brutaal is of opstandig doet, blijf dan rustig. Je stem verheffen of schreeuwen helpt niet. Als je je kind zijn zin geeft, beloon je het gedrag en gaat je kind het vaker doen. Als je kind is afgekoeld, is het belangrijk dat je met je kind over het gedrag praat.
Er is nog geen duidelijke aanwijzing voor de oorzaak van ODD. Er wordt uitgegaan van een combinatie van een bepaalde aanleg en omgevingsfactoren. Een aangeboren temperament van een kind kan een rol spelen, maar ook aandachtsproblemen, impulsiviteit, pesten en wellicht gepest worden of een inconsistente opvoeding.
Erfelijke factoren blijken een rol te spelen bij het ontstaan van ODD. Het is nog niet goed bekend welke erfelijke factoren een rol spelen. Foutjes in het erfelijk materiaal op chromosoom 2 en chromosoom 19 lijken een rol te spelen bij het ontstaan van ODD.
Je hebt kinderen die boos zijn, maar ook kinderen die opstandig zijn. De boosheid verdwijnt, maar als het opstandig en agressief gedrag vaker voorkomt en langer duurt, dan kan er sprake zijn van ODD. Dit is de Engelse afkorting voor Oppositional Defiant Disorder.
Door iemand te kleineren, voorkom je dat de ander aandacht krijgt of zijn doel bereikt. Kleineren gaat over het 'verkleinen' van de ander, zodat je er zelf beter uit springt. De functie van kleineren is dus vermijden of ontsnappen aan de ander.
Geef je behoefte om gehoord te worden op. Formuleer je perspectief netjes zonder te pushen om gelijk te hebben. Als ze zeggen dat je ongelijk hebt en niet kunnen geloven dat je de dingen op die manier ziet, zeg dan beleefd: “Ik zie dat we het niet eens zijn. Laten we verder gaan.” Verander dan van onderwerp of ga weg.