De smaak van van het kruid rozemarijn is mild, maar snel overheersend. Het is een oud keukenkruid, dat vooral in Italiaanse gerechten goed past. Het smaakt lekker in vleesgerechten (zoals varkens- en lamsvlees), groenten, soepen en salades.Het kruid is ook zeer geschikt bij schelp- en schaaldieren.
Gebruik alleen de naaldjes van het plantje. Voeg rozemarijn snel toe aan een gerecht zodat je de rozemarijn zo lang mogelijk mee kan laten koken of bakken zodat het zoveel mogelijk smaak afgeeft. Rozemarijn smaakt heerlijk in gerechten met aardappel, champignons of vlees.
Rozemarijn bevordert de spijsvertering en helpt bij chronische galaandoeningen, slechte leverfunctie, hoofdpijn en migraine door lever- en galstoornissen, winderigheid, zwakke maag, maagdarmkrampen en gebrek aan eetlust. Niet in grote doses gebruiken bij zwangerschap (wel als keukenkruid).
De bloemetjes worden veel gebruikt in zoete gerechten ( als extra smaakmaker in slagroom bij fruit of gesuikerd als garnering) en natuurlijk als fraaie smaakmaker in salades. De blaadjes worden gebruikt om vlees (alle soorten) en ook aardappeltjes (vooral de gebakken!) een extra smaak boost te geven.
Rozemarijn heeft een frisse, licht, zoete smaak en geur. Aangezien de smaak sterk is, is rozemarijn vooral geschikt bij vleessoorten met een stevige smaak, zoals wild en rood vlees. Je kunt het kruid goed bakken en braden. Ook in sauzen, soepen en kruidenazijn doet rozemarijn het goed.
Rozemarijn is wat langer houdbaar dan andere kruiden, want de stelen en bladeren zijn wat stugger. Zit het blad nog aan de steel, dan kun je dit kruid 4 dagen in de koelkast bewaren. Zonder steel kunnen de blaadjes maximaal 3 dagen bewaard worden. In de vriezer kan rozemarijn 8 tot 10 maanden bewaard worden.
Rozemarijn groeit in een struik, waardoor het stevige stelen heeft. Gebruik alleen de naalden van de rozemarijn in je gerecht, tenzij je het gebruikt in een stoofschotel of ovengerecht. De takjes eet je niet op, maar door het toe te voegen tijdens het stoven of roosteren, wordt de smaak van rozemarijn goed opgenomen.
Door zijn uitgesproken antioxidantwerking en zijn ontstekingsremmende werking is rozemarijn in staat dit proces af te remmen. Recent uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek ondersteunt deze ontstekingsremmende en zelfs pijnstillende werking.
Rozemarijn stimuleert de bloedsomloop en werkt bloeddrukverhogend bij een lage bloeddruk. Daarom wordt het ingezet bij een slechte bloedsomloop, vaatkrampen, koude handen en voeten en lage bloeddruk.
Rozemarijn is een rijke bron van stoffen die een gunstige invloed hebben op het metabool syndroom, blijkt uit laboratorium onderzoek [3]. Over rozemarijn werd vroeger gezegd: “Dat is het kruid dat het hart troost en vrolijk maakt.” Eén kopje rozemarijnthee per dag zou invloed kunnen hebben op je stemming.
Rozemarijn kun je in vershoudfolie in de koelkast bewaren. Deze stevige kruidensoort blijft zo zeker een week goed. Je kunt de takjes ook drogen. Dan heb je het hele jaar rozemarijn tot je beschikking hebt.
Rozemarijn stimuleert de circulatie en verwarmt de huid. Vooral een slecht doorbloede huid, vette huid en vet haar, oedeemweefsel en koude handen en voeten hebben baat bij rozemarijn. Acne, huidabcessen en andere huidontstekingen worden bestreden.
Naast vitaminen bevat rozemarijn ook een aantal belangrijke mineralen zoals natrium, kalium, calcium en ijzer. Natrium en kalium zorgen samen met chloride voor een goede vochtbalans en bloeddruk in je lichaam. Daarnaast spelen ze een rol in het overbrengen van zenuwprikkels en het samentrekken van je spieren.
Een spoeling met een rozemarijnaftreksel stimuleert de haarzakjes. Het maakt het haar glanzend, voller en sterker. Hoe bereid je het aftreksel? - Laat een handvol rozemarijnnaaldjes een kwartiertje koken in een liter water.
Kruiden en specerijen kun je ook prima toevoegen aan allerlei drankjes. Denk maar aan verse munt in een smoothie en een stukje gemberwortel voor in een groente/fruitsapje. Kaneel kun je prima toevoegen aan een winters drankje en in plaats van cacao kun je ook wat kaneel op je cappuccino strooien.
Vuistregel: gebruik 1/3 hoeveelheid gedroogde kruiden ten opzichte van verse. Echter verliezen gedroogde kruiden (deels) hun smaak tijdens het drogingsproces.
Sommige kruidenthee's zoals zoethoutthee of sterrenmix kunnen ook de bloeddruk verhogen. Drink ze daarom niet te veel en wissel het af met andere dranken uit de Schijf van Vijf, zoals water, koffie en melk.
Het DASH-dieet bestaat uit veel fruit, groenten en magere zuivel. En verder bestaat je voeding vooral uit volkoren producten, kip, vis en noten. Daarnaast is het advies om rood vlees, zoetwaren en suikerhoudende frisdranken te beperken.
Neem een aantal afgeknipte blaadjes rozemarijn, was deze zorgvuldig en kook ze enkele minuten in water. Zeef de blaadjes eruit en voeg wat honing toe als de thee voldoende is afgekoeld. Voor een nog meer stimulerende thee voeg je sap van een halve citroen toe. Voor een thee na de maaltijd kun je er wat kaneel in doen.
Veel alcohol en sterke drank, suiker in eten en in drankjes zoals frisdrank en energydrank, fastfood zoals hamburgers met patat, mayonaise, veel dierlijke producten, en bewerkt eten zijn niet gezond en zorgen voor bacteriën die ontstekingen juist aanmoedigen.
Over het algemeen geldt dat gedroogde kruiden mee moeten koken om de smaak af te kunnen geven, verse kruiden moeten juist niet meekoken. Uitzonderingen daarop zijn o.a. venkel, dille, rozemarijn en laurier. Gedroogde kruiden zijn vaak sterker, dus moet je daar minder van nemen.
Snoeien kan op vrijwel elk moment. Maar na de winter is het wel een must, omdat de rozemarijn snel verhout en ouder wordt. Snoei alle takken wat terug, maar nooit tot in het kale hout; zorg dat er altijd nog groen aan de takken zit. Door vormsnoei dwing je de plant om binnenin jonge takjes te maken.
Stekken in de grond steken
Vul wat potjes met de stekgrond. Steek enkele stekjes van je rozemarijn langs de randen van de pot in de grond, of plant ze afzonderlijk van elkaar in zaaimodules. Geef de stekken water van boven om de grond rond de stekjes goed in te laten klinken.